Neden İş Güvenliği Logo
İş Sağlığı ve Güvenliği

Çalışanların Hakları Nelerdir?

Çalışanların Hakları Nelerdir?
Tamircin Burada

Çalışanların hakları katılım hakkı, çalışmaktan kaçınma hakkı, şikayet ve ihbar hakkı,  fesih hakkı, çalışanın hakları arasındadır.

Çalışanların Hakları Nelerdir?

Çalışanlar, işverenin iş sağlığı ve güvenliği yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda baskı aracı niteliği taşıyan bazı haklarla işverenin söz konusu yükümlülükleri yerine getirmesini sağlayabilirler. Bu nedenle bu hakları, baskı aracı niteliği taşıyan haklar olarak nitelendirmek yanlış olmayacaktır. Bunlar; katılım hakkı (md.18), çalışmaktan kaçınma hakkı (md.13), çalışma yerini terk etme hakkı (md. 13), iş sözleşmesini haklı nedenle derhal fesih hakkı (md.13), işvereni şikayet ve ihbar hakkı (md. 24) olarak düzenlenmiştir.

KATILIM HAKKI

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 18. maddesinde çalışanlara ve çalışan temsilcilerine iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri konularında her türlü görüşü bildirme, teklif verme hakkı tanınmıştır. Buna göre çalışan veya çalışan temsilcisi; teklif getirme, görüş bildirme, görüşmelerde yer alma, yeni teknoloji uygulanması, iş ekipmanı seçimi ve çalışma şartlarının iş sağlığı ve güvenliğine etkileri konusunda görüş bildirme hakkına sahiptir.

İşveren ayrıca iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi, destek elemanı görevlendirme veya bu konularda hizmet alma hususunda, alınacak önlemlerin ve kişisel koruyucu donanımların belirlenmesinde, çalışanların bilgilendirilmesi ve iş sağlığı ve güvenliği eğitiminin planlanmasında çalışan temsilcilerinin ve destek elemanlarının görüşlerini almakla yükümlüdür.

Katılım hakkının yazılı kullanılması önemlidir. Zira katılım hakkının kullanımın engellendiğinin veya çalışanın eksikliği bildirmesine rağmen işveren tarafından önlem alınmadığının ispatı sırasında yazılı olarak kullanılmış katılım hakkı delil olarak kullanılabilecektir. Katılım hakkının kullanımının engellenmesi halinde işverene idari para cezası uygulanır. Bu hakkını kullanan işçiye ayrımcılık yapılması halinde, işçi İş Kanununun 5. maddesinde düzenlenen dört aylık ücret tutarındaki ayrımcılık tazminatını talep edebileceği gibi, bu nedenle iş sözleşmesi feshedilirse bu fesih haksız, geçersiz veya kötü niyetli fesih olarak nitelendirilir.

Çalışanların katılım hakkını başka yollarla da kullanması mümkündür. Nitekim çalışanlar risk değerlendirmesi çalışmaları sırasında görüş bildirme hakkına sahiptir. Bunun gibi, iş sağlığı ve güvenliği kurullarında yer alan çalışan temsilcileri ve destek elemanları vasıtasıyla kurulun kendi talepleri doğrultusunda karar almasını sağlayabilirler. Bu şekilde karar alınması halinde işveren alınmış olan kararla bağlı olacağından, çalışanların talebi yönünde davranmış olacaktır. Son olarak çalışanlar, işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanının onaylı deftere talepleri doğrultusunda öneride bulunmasını sağlayabilirler. Bu şekilde de işverenin onaylı deftere yazılı talimat ve öneriyle bağlı olması ve çalışanların talebi doğrultusunda davranması sağlanır.

ÇALIŞMAKTAN KAÇINMA HAKKI

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunun 13. maddesine göre çalışanlar; işyerinde ciddi ve yakın tehlikenin mevcudiyetine rağmen işveren tarafından önlem alınmaması halinde bu durumun iş sağlığı ve güvenliği kuruluna veya kurulun bulunmadığı yerlerde işveren veya vekiline başvurarak tespit edilmesini talep edebilir ve bu yöndeki tespit üzerine gerekli önlemler alınıncaya kadar çalışmaktan kaçınabilirler.

Çalışmaktan kaçınanların ücreti ve tüm ücret ekleri ödenmeli, sigorta primleri bildirilmelidir. Bu dönemde çalışmaktan kaçınan kişi fiilen çalışmış sayılır. Bu nedenle bazı toplu iş sözleşmelerinde fiilen çalışılan günlerde ödenmesi öngörülen hakların çalışmaktan kaçınılan dönemde de ödenmesi gerekir. Ancak bu durumdaki çalışana işveren tarafından güvenli bir yerde, durumunda ağırlaşma oluşturmayacak iş teklif edilirse çalışanın bunu kabul etmesi gerekir. Zira aksi halde çalışanın sadakat borcuna aykırı davrandığı yahut kamu görevlisi bakımından kendisine verilen görevi yerine getirmediği kabul edilerek bunlara bağlı yaptırımlar işveren tarafından uygulanabilir

İş Güvenliği

ÇALIŞILAN BÖLGEYİ TERK ETME HAKKI

Çalışanlar ciddi, yakın tehlikenin önlenemez olduğu yönünde kanaat oluştururlarsa, iş sağlığı ve güvenliği kurulu ve işverene başvuru yapmak zorunda kalmaksızın doğrudan çalıştıkları bölgeyi terk edebilirler. Bu halde ücret ve ücret ekleri tam olarak, sanki fiilen çalışıyorlarmış gibi ödenmelidir; bu dönemde herhangi bir hak kaybı söz konusu olamaz.

Bu hakkın kullanılabilmesi için öngörülen “önlenemezlik”, subjektif esaslara göre değerlendirilir. Burada önemli olan, tehlikenin önlenemez olduğu yönünde oluşan kanaatin haklı görülmesidir.

İŞ SÖZLEŞMESİNİ HAKLI NEDENLE DERHAL FESİH HAKKI

İş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınmaması halinde sözleşmeyi fesih hakkı sadece iş sözleşmesiyle çalışanlara tanınmış bir haktır. Her işçi, kendi mevzuatına uygun olan hükme dayanarak iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınmaması sebebiyle iş sözleşmesini haklı nedenle derhal feshedebilir. Bu nedenle İş Kanunu 24/II-f, Deniz İş Kanunu 14/2-b, Türk Borçlar Kanunu 435. maddeleri bu fesih türü için kullanılabilir. Bu durumda fesih, haklı nedene dayandığı için işçinin kıdem tazminatı hakkı da doğar. Burada önemli olan, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınmadığını işçinin ispat edecek olmasıdır


İş Güvenliği Samimiyet Testi

Bu süreli bir testtir. Soru başına 60 saniye verilir. Hazırsanız başlayalım!

60
0%

Fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik haline Sağlık denir.

İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri
Doğru! Yanlış!

Çalışanın kaygan bir zeminde kayıp düşme İHTİMALİNE TEHLİKE denir?

Hata Ağacı Analizi (FTA)
Doğru! Yanlış!

TEHLİKE nin tanımı; İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelidir. RİSK ise; Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimalidir. Dolayısıyla Çalışanın kaygan bir zeminde kayıp düşme İHTİMALİNE RİSK denir.

İşin yapılışı sırasında, çeşitli sebeplerden kaynaklanan sağlığa zarar verebilecek şartlardan korunmak amacıyla yapılan sistemli ve planlı çalışmalara İş Sağlığı ve Güvenliği denir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri
Doğru! Yanlış!

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 4857 Sayılı İş Kanunu'dur.

4857 Sayılı İş Kanunu
Doğru! Yanlış!

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 6331 Sayılı Kanun'dur. 4857 Sayılı Kanun İŞ KANUNU'dur.

Kusurlu durumların ortadan kaldırılmasında öncelikli tercihimiz her zaman Kişisel Koruyucu Donanım kullanmaktır.

İşyerlerinde Güvenlik Önlemleri
Doğru! Yanlış!

Öncelikli tercihimiz her zaman riskin kaynağında yok edilmesi ya da izole edilmesidir. KKD en son tercihimiz olmalıdır.

Aşağıda izlediğiniz video insan psikolojisinin en derin yarası MOBBİNG tanımına girer.

Doğru! Yanlış!

Türkçe karşılık olarak işyerinde psikolojik taciz, işyerinde psikolojik-terör, işyerinde psikolojik-şiddet, işyerinde duygusal taciz, işyerinde moral taciz, işyerinde manevi taciz, duygusal şiddet, işyerinde zorbalık, yıldırma ve işyerinde yıldırmaya yönelik psikolojik saldırı anlamlarına da gelir.

Videoda izlediğimiz bu olay bir kaza anıdır...

Doğru! Yanlış!

Hasara neden olabilecek ama neden olmamış bir olay için kullanılan terim RAMAK KALA / KAZAYA RAMAK KALA olayıdır. Dolayısıyla videoda yaşanan olay kazaya neden olmamış, ancak tedbir alınmazsa kazanın kaçınılmaz olduğunu anlatan RAMAK KALA olayıdır.

Bir yangının çıkması için; yanıcı madde, oksijen ve ısının birlikte olması yeterlidir.

Yangın ve Yangın Sınıfları
Doğru! Yanlış!

Doğru

95 Db.'e kadar kulak koruyucuların takılması zorunlu değildir.

Akustik, Ses ve Gürültü
Doğru! Yanlış!

85 dB ve üzerinde kulak koruyucu takmak zorunludur. Unutmayın, Gürültüye bağlı işitme kaybı zor fark edilir, kalıcıdır ve tedavisi mümkün değildir…

VİDEO: Yangını söndürürken rüzgarı önümüze alarak söndürmeliyiz.

Doğru! Yanlış!

Yangını söndürürken MUTLAKA rüzgarı ARKAMIZA alarak söndürmeliyiz...

Zorunluluk-Emredici/Mutlak uyulması gerekliliğini ifade eden güvenlik işaretlerinin rengi MAVİ dir.

Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği
Doğru! Yanlış!

Doğru... Ayrıca, üçgen biçiminde SARI renk işaretler UYARI İŞARETLERİ, daire biçiminde KIRMIZI renk işaretler YASAKLAYICI İŞARETLERİ, YEŞİL ise, İLK YARDIM VE ACİL ÇIKIŞ işaretlerini ifade eder.

Sponsor

Çağrı Tasarım

VİDEO: Hasta yada yaralı kişiye, hastalanması yada yaralanmasından hemen sonra doktor gelinceye kadar hayatını kurtarmak için zamanında ve yerinde yapılan müdahaleye İlk yardım denir.

Doğru! Yanlış!

İş Sağlığı ve Güvenliği Samimiyet Testi
Maalesef İş Sağlığı ve Güvenliğinde HİÇ SAMİMİ değilsiniz...

Çalışanların Hakları Nelerdir? 1

İŞ KAZALARININ % 98’İNİN NEDENİ İNSAN’dır... AMACIMIZ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİ EN AZINDAN TEMEL EĞİTİM OLARAK BİLİNÇLENDİRMEK. LÜTFEN EĞİTİMLER SAYFAMIZI ZİYARET EDİNİZ.
LÜTFEN BİRAZ DAHA GAYRET!..

Ödül Kazananların Listesi

Çalışmanın savaştan üç kat daha tehlikeli olduğunu, içki, uyuşturucu veya savaşlardan daha fazla insan öldüğünü lütfen unutmayın. SAMİMİYET TESTİ'ni paylaşarak İSG kültürünün gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.
TEBRİKLER... İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ SAMİMİYET TESTİNİ GEÇTİNİZ.

Süpersiniz

SÜPERSİNİZ... LÜTFEN UNUTMAYIN; İnsanoğlunun en tehlikeli savunma mekanizması BANA BİR ŞEY OLMAZ düşüncesidir. Lütfen bu düşünceden uzak durun... SAMİMİYET TESTİ'ni paylaşarak İSG kültürünün gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.

Sonuçlarınızı paylaşın:


ŞİKAYET VE İHBAR HAKKI

Çalışanlar iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili her türlü eksiklik ve hatayı Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne bildirme, şikayet veya ihbar etme hakkına sahiptir. Bu durumda şikayet veya ihbar eden yahut tanıklık yapan kişinin kimliği gizli tutulmalıdır. Buna rağmen çalışanın kimliğinin belirlenmesi üzerine işveren tarafından ayrımcılık yasağının ihlal edilmesi halinde işçiler İş Kanununun 5. maddesine dayanarak ayrımcılık tazminatı talep edilebilirler. Bu durumda işverene ayrıca idari para cezası uygulanır ve eğer iş sözleşmesi bu nedenle feshedilirse bu fesih kötüniyetli veya geçersiz fesih olarak nitelendirilir.

TAZMİN EDİCİ HAKLAR

İş kazası veya meslek hastalığına maruz kalan çalışanlar, işverenden maddi ve manevi tazminat talep edebilirler. İş kazası veya meslek hastalığı sebebiyle hayatını kaybeden çalışanın desteğinden yoksun kalanlar ise işverenden destekten yoksun kalma tazminatı talep edebilirler. İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle hayatını kaybeden çalışanın yakınları bu nedenle uğradıkları manevi zararı manevi tazminat olarak işverenden talep edebilirler.

Çalışanın iş kazası veya meslek hastalığı sonucunda hayatını kaybetmemesi halinde yakınlarının manevi tazminat talep edebilmesi için iş kazasına veya meslek hastalığına maruz kalan çalışanda ağır bedensel zararın meydana gelmiş olması gerekir.

İşverene karşı tazminat davası açma zamanaşımı süresi 10 yıldır. Bu nedenle yukarıda belirtilen tazminat davalarının 10 yıllık zamanaşımı süresi içinde açılması gerekir. Bunun gibi işverene karşı tazminat davası açılabilmesi için işverenin dava konusu iş kazası veya meslek hastalığının meydana gelmesinde kusurlu bulunması gerekir.

Bunun tek istisnasını Türk Borçlar Kanununun 71. maddesinde düzenlenen tehlike sorumluluğu oluşturur. Ancak tehlike sorumluluğu nedeniyle işverenin kusuru olmasa dahi sorumlu tutulabilmesi için, iş kazasının meydana geldiği işyerinde yapılan işin niteliği gereği veya kullanılan araç gereçler sebebiyle o konuda uzman kişinin her türlü özeni göstermesine rağmen küçük ancak sıkça veya nadiren de olsa çok büyük zararlar doğuracak niteliğe sahip olması ve dava konusu iş kazasının da bu tipik tehlike dolayısıyla gerçekleşmesi gerekir. Dolayısıyla patlayıcılarla çalışan işçinin ayağının kayıp düşmesi sebebiyle kazaya uğraması halinde, kaza patlayıcı sebebiyle gerçekleşmediği için işverenin bu kazanın meydana gelmesinde ancak kusurlu bulunması halinde işverene karşı tazminat davası açılabilir.

Tehlike sorumluluğu, her ne kadar işverenin kusursuz olması halinde dahi tazminat ödemesi gerektiği sonucuna ulaşmamıza yardımcı olsa da, bu hüküm, özellikle iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınmasını olumsuz etkileyebilecek niteliğe sahiptir. Zira tehlike sorumluluğunun uygulanabileceği işyerleri çok tehlikeli sınıfta yer alan, dolayısıyla iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin maliyetinin yüksek olduğu işyerleridir. Bu nedenle işveren, her türlü önlemi alsa dahi meydana gelen kazadan sorumlu olacağını düşünerek önlem almaktan kaçınabilir

OSGB Web Tasarımları

İlgili Yayınlar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Araç çubuğuna atla