Uzman Gürültü maruziyeti, aralarında uyum bulunmayan düzensiz seslerin bütünü olup, işyerlerinde karşılaştığımız mesleki tehlikelerdendir.
Gürültü ve Gürültü Maruziyeti
Gürültü, işçi sağlığını sesin yüksekliğine ve sesin frekansına bağlı olarak etkiler. Sesin yüksekliği “Desibel (dB)”, ses frekansı ise “Hertz (Hz)” denilen birimlerle ölçülür. Ses yüksekliği ayrıca “A”, “B” ve “C” tiplerine ayrılmış olup; ancak ölçümlerde standart olarak “A” tipi kullanılır. Bu nedenle sesin yüksekliği ölçülürken desibel A cinsinden ölçülüp ölçülmediğini, ölçüm yapılan aletin buna uygun olup olmadığını denetlemek gereklidir. Desibel A “dBA” kısaltması ile gösterilir.
Gürültü, işyerlerinde en sık karşılaştığımız tehlike olmasına rağmen, SSK istatistiklerinde son derece az sayıda rastlanmaktadır.
Bilindiği üzere SSK istatistikleri, ülkemizde sadece SSK’ya kayıtlı çalışan işçilere ait verileri göstermektedir. Ülkemizde kayıt dışı çalışanların çokluğu ve bunların da sağlık ve güvenlik yönünden önlem alınmayan küçük işyerlerinde çalıştığı dikkate alınırsa, bu istatistiklerin gerçeği yansıtmadığı her zaman söylenen ve bilinen bir gerçektir.
İş Güvenliği Samimiyet Testi
Bu süreli bir testtir. Soru başına 60 saniye verilir. Hazırsanız başlayalım!
Videoda izlediğimiz bu olay bir kaza anıdır...
Hasara neden olabilecek ama neden olmamış bir olay için kullanılan terim RAMAK KALA / KAZAYA RAMAK KALA olayıdır. Dolayısıyla videoda yaşanan olay kazaya neden olmamış, ancak tedbir alınmazsa kazanın kaçınılmaz olduğunu anlatan RAMAK KALA olayıdır.
Bir yangının çıkması için; yanıcı madde, oksijen ve ısının birlikte olması yeterlidir.
Doğru
Aşağıda izlediğiniz video insan psikolojisinin en derin yarası MOBBİNG tanımına girer.
Türkçe karşılık olarak işyerinde psikolojik taciz, işyerinde psikolojik-terör, işyerinde psikolojik-şiddet, işyerinde duygusal taciz, işyerinde moral taciz, işyerinde manevi taciz, duygusal şiddet, işyerinde zorbalık, yıldırma ve işyerinde yıldırmaya yönelik psikolojik saldırı anlamlarına da gelir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 4857 Sayılı İş Kanunu'dur.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 6331 Sayılı Kanun'dur. 4857 Sayılı Kanun İŞ KANUNU'dur.
Fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik haline Sağlık denir.
VİDEO: Yangını söndürürken rüzgarı önümüze alarak söndürmeliyiz.
Yangını söndürürken MUTLAKA rüzgarı ARKAMIZA alarak söndürmeliyiz...
95 Db.'e kadar kulak koruyucuların takılması zorunlu değildir.
85 dB ve üzerinde kulak koruyucu takmak zorunludur. Unutmayın, Gürültüye bağlı işitme kaybı zor fark edilir, kalıcıdır ve tedavisi mümkün değildir…
VİDEO: Hasta yada yaralı kişiye, hastalanması yada yaralanmasından hemen sonra doktor gelinceye kadar hayatını kurtarmak için zamanında ve yerinde yapılan müdahaleye İlk yardım denir.
Kusurlu durumların ortadan kaldırılmasında öncelikli tercihimiz her zaman Kişisel Koruyucu Donanım kullanmaktır.
Öncelikli tercihimiz her zaman riskin kaynağında yok edilmesi ya da izole edilmesidir. KKD en son tercihimiz olmalıdır.
Çalışanın kaygan bir zeminde kayıp düşme İHTİMALİNE TEHLİKE denir?
TEHLİKE nin tanımı; İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelidir. RİSK ise; Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimalidir. Dolayısıyla Çalışanın kaygan bir zeminde kayıp düşme İHTİMALİNE RİSK denir.
İşin yapılışı sırasında, çeşitli sebeplerden kaynaklanan sağlığa zarar verebilecek şartlardan korunmak amacıyla yapılan sistemli ve planlı çalışmalara İş Sağlığı ve Güvenliği denir.
Sponsor
Zorunluluk-Emredici/Mutlak uyulması gerekliliğini ifade eden güvenlik işaretlerinin rengi MAVİ dir.
Doğru... Ayrıca, üçgen biçiminde SARI renk işaretler UYARI İŞARETLERİ, daire biçiminde KIRMIZI renk işaretler YASAKLAYICI İŞARETLERİ, YEŞİL ise, İLK YARDIM VE ACİL ÇIKIŞ işaretlerini ifade eder.
Sonuçlarınızı paylaşın:
Sonucu görmek için giriş yapmalısınız
Hele meslek hastalıkları konusundaki istatistikler; gerçek durumu göstermekten son derece uzaktır. Bunda işçi hastaneye başvurduğunda kendisine bu teşhisi koyacak uzman hastane ve doktorları bulamamasının payı son derece yüksektir. Ülkemizde “Meslek Hastalığı”dır teşhisini koyacak Meslek Hastalıkları Hastaneleri’ nin sayıları son derece azaltılmış, var olanların da yatak kapasiteleri daraltılmıştır.
İşçileri muayene etmekle görevli olan Meslek Hastalıkları Hastanesi dışındaki doktorlar, işçiye “Ne iş yapıyorsun” sorusunu dahi sormamakta, hastalıkları sadece genel yaygın hastalık anlayışıyla teşhis etmeye çalışmaktadır. Hastaneler, yıllardır pnömokonyoz olmasına rağmen, farklı akciğer hastalıklarıyla tedavi gören işçilerle doludur.
Kaynak İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği
Gürültü Sağlığı
Gürültü’nün insan sağlığı üzerindeki etkilerini işitme üzerindeki etkileri ve işitme dışındaki etkileri olarak ikiye ayırarak incelemek gereklidir.
Gürültünün İşitmeye Bağlı Etkileri
İnsan kulağı yalnızca 16 hertz ile 15 kilohertz arasındaki sesleri algılayabilir. Gürültüye bağlı işitme kaybının tespiti ise son derece spesifik olup, ilk aşamada işçinin 3000-6000 Hertz arasındaki sesler için işitme yeteneği azalır. 4000
Hertz’de “akustik çanak” ve “akustik çentik” meydana gelir.Yüksek frekanslı seslere kısa süreli olarak maruz kalan işçi, genellikle 24 saat sonra geri dönen geçici işitme kaybına uğrar.
Fakat işçi gürültülü işte çalışmaya devam ederse 4000-6000 Hertz arasında seslere karşı kalıcı sağırlık meydana gelir. İşçi bu durumda 500-2000 Hertzlik frekansa sahip olan normal konuşma seslerini rahatça duyabildiğinden, kendisinde sağırlık meydan geldiğinin farkına varmaz. Dolayısıyla sağırlaştığının farkına varmayan işçi gürültülü işte çalışmaya devam eder. Çalışmaya devam ettikçe de işitme kaybının aralığı artmaya başlar. İşçi artık daha geniş bir aralıktaki sesleri duymamaya başlar.
En sonunda işçi kendi sesini duyamaz olur ve bağırarak konuşmaya başlar. Televizyonun, radyonun sesini çok fazla açar. Eşi ya da çocukları “kapat artık televizyonun sesini” diyerek uyardıklarında ise genellikle sağırlık vakası kalıcı bir hale dönüşmüş olur.
Mesleki sağırlıkta maruziyet kesildikten sonra vaka ilerlemez. Maruziyet kesildikten sonra 6 ay ya da bir yıl sonra geçici sağırlık da ortadan kalktığından, gerçek kalıcı sağırlık düzeyi saptanabilir. Eğer işyerinde patlama ya da silah sesi gibi çok şiddetli bir sese ani maruz kalma meydana gelirse, timpan zarın ve orta kulak kemiklerinin zedelenmesine bağlı olarak iletim problemi sonucu sağırlık meydana gelir.
İşçi eğer karbonmonoksit (CO), karbondisülfit (CS2), trikloretilen, civa buharı, titreşim ve ısıyla birlikte çalışıyorsa sağırlık tehlikesi artar.
Atölye Tipi İşyerlerinde Risk Değerlendirme Yöntemleri
Gürültünün İşitme Dışı Etkileri
Gürültünün işitme dışı etkileri ise, insanın yaşam kalitesini ortadan kaldıracak kadar çoktur.
- Aşırı gürültü kulaklarınızda çınlamaya neden olur. Kulaktaki bu ses işçilerin uyumasında ve düşünmesinde ciddi zorluklara neden olur.
- Gürültü yorgunluk, sinirlilik ve baş ağrısı gibi hastalıkların kaynağı olabilir.
- Gürültüye maruz kalan işçiler arasında sözel iletişim azalması nedeniyle nedeni anlaşılamayan rahatsızlık ve huzursuzluk duygusu oluşur.
- Gürültü yaklaşmakta olan tehlike işaretlerinin duyulmasını engelleyerek kaza olasılığını da artırır. Bu nedenle gürültülü yerlerde çalışanların haberleşmek için ya dudak okumayı öğrenmesi ya da görsel iletişim tekniklerini kullanmaları gerekir.
- Yine gürültü zihni bir yere toplamayı ve dengeyi etkilediğinden kazaya yol açabilir.
- Gürültü solunum ve kalp hızını artırır (kalp çarpıntısı), kan basıncını yükseltir (yüksek tansiyon) böylece kalbe zarar verir.
- Gürültü kas gerginliğini artırır, dolayısıyla vücudun muhtelif yerlerinde nedeni anlaşılamayan ağrıların oluşmasına neden olur.
- Sindirim sistemini yavaşlatır, mide bulantısına, mide ve on iki parmak bağırsağı ülserlerine neden olabilir.
- Gürültü baş dönmesine, nistagmusa ve göz küresinin istemsiz hareketlerine de neden olabilir. Berrak görmenizi ve gece görme yeteneğinizi etkiler. İnce işlemeleri görmenizi zorlaştırır.
- Derinin elektriksel direncini azaltır.
Gürültünün Meslek Hastalığına Neden Olduğunu Saptamak İçin Hangi Koşullar Gerekli?
İşyerlerinde var olan gürültünün meslek hastalığı oluşturduğunu kabul etmek için bir takım koşulların varlığı aranmaktadır. Bu koşullar; Sosyal Sigortalar Kanunu’nun “Fizik Etkenlerle Olan Meslek Hastalıkları” nı düzenleyen bölümünde düzenleme altına alınmıştır.
Gürültülü Ortamlarda Çalışanlarda İş Sağlığı ve Güvenliği
Buna göre; işçinin gürültülü işte en az iki yıl, gürültü şiddeti sürekli olarak 85 desibelin üstünde olan işlerde en az 30 gün çalışmış olması gereklidir. Aksi halde işitme kaybı, mesleki olarak değerlendirilmeyecektir.
Ayrıca meslek hastalığı bakımından kesin tanı için bilateral eşit odiyogramı yapılmalı. Değerlendirmede 40 yaşından sonraki her yaş için yarım desibellik düşme, fizyolojik azalma olarak hesaplanmalıdır.
Odyometre, konuşma ve ton odyometrisi olarak yapılmalı, fısıltı sesi ile odyometri yapılmamalıdır.
İşyerinde sağlığa zarar verecek derecede gürültü olduğu saptanmalıdır. Varsa işe girişte ve periyodik kontrol muayenelerinde çekilmiş odyogramlardan da yararlanılmalıdır.
İşitme zararına yol açan travmatik, toksik medikamentöz ve dejenaratif diğer etken ve nedenler de giderilmelidir.
Gürültülü İşyerinden Ayrıldıktan Sonra da, Anılan İşyerinde Gürültüye Bağlı Meslek Hastalığı’na Yakalanıldığını İddia Etmek Mümkün müdür?
Yine Sosyal Sigortalar Kanunu’nun ilgili bölümünde yer alan yükümlülük süresine göre; işçi gürültülü işten ayrıldıktan itibaren 6 ay içinde, çalışıp, ayrıldığı işyerinde gürültüye bağlı işitme kaybına uğradığını iddia edebilir. Bu durumda işçi Meslek Hastalıkları Hastanesi tarafından muayene ve tetkik edilip, varolan işitme kaybının mesleki olup olmadığına karar verilir.
Ancak işçi yükümlülük süresi olarak adlandırılan 6 ayı kaçırsa bile, meslek hastalığının klinik ve laboratuvar bulgularıyla kesinleştiği ve meslek hastalığına yol açan etkenin, işyeri incelemesi ile kanıtlandığı hallerde, SSK’nın ilgili maddesine göre Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu’nun onayıyla hastalığının mesleki olduğuna karar verilebilir.
Gürültüde Risk Değerlendirme Prosedürü
Gürültünün Eşik Değeri Nedir?
Ülkemizde gürültünün güvenlik sınırını belirleyen Çalışanların Gürültü ile İlgili Risklerden Korunmasına Dair Yönetmelik mevcuttur.
Türkiye’de 28 Temmuz 2013 tarihinde 28721 numara ile yürürlüğe giren yönetmelik için güvenlik sınırını günlük ve haftalık gürültü maruziyet düzeyi olarak ikiye ayırmıştır.
Günlük gürültü maruziyet düzeyi, sekiz saatlik iş günü için, anlık darbeli gürültünün de dahil olduğu bütün gürültü maruziyet düzeylerinin zaman ağırlıklı ortalamasını,
Haftalık gürültü maruziyet düzeyi, günlük gürültü maruziyet düzeylerinin sekiz saatlik beş iş gününden oluşan bir hafta için zaman ağırlıklı ortalamasını tanımlamaktadır.
Yine aynı Yönetmeliğe göre maruziyet sınır değeri 8 saat=87 dB(A), en yüksek maruziyet etkin değeri 8 saat=85 dB (A), en düşük maruziyet etkin değeri 8h=80 dB (A)’dır.
İşçiyi etkileyen maruziyetin belirlenmesinde, işçinin kullandığı kişisel kulak koruyucularının koruyucu etkisi de dikkate alınarak maruziyet sınır değer uygulanacaktır. Maruziyet etkin değerlerinde kulak koruyucularının etkisi dikkate alınmayacaktır.
Günlük gürültü maruziyetinin günden güne belirgin şekilde farklılık gösterdiğinin kesin olarak tespit edildiği işlerde maruziyet sınır değerleri ve maruziyet etkin değerlerinin uygulanmasında günlük maruziyet değerleri yerine haftalık maruziyet değerleri kullanılabilir. Ancak bu durumda yeterli ölçümle tespit edilen haftalık gürültü maruziyet düzeyi 87 dB (A) maruziyet sınır değerini aşmayacak, riskleri önlemek için de tüm önlemler alınmış olacaktır. Aksi halde yine günlük sınır değerler uygulanacaktır.
Gürültü Maruziyet Süreleri
Ülkemizde işyerlerindeki gürültü seviyesi için uygulanan çıkarılan Yönetmeliğe göre ise işyerlerinde işitme sağlığı açısından kabul edilebilir en yüksek gürültü seviyeleri ise şöyle belirlenmiştir.
Kulak Koruyucular Ne Zaman Kullanılır?
| Gürültüye Maruz Kalınan Süre | Maksimum Gürültü Düzeyi |
| 7,5 saat | 80 |
| 4 saat | 90 |
| 2 saat | 95 |
| 1 saat | 100 |
| 0,5 saat | 105 |
| 0,25 saat | 110 |
| 1/8 saat | 115 |
Darbe gürültüsünün üst düzeyi ise 140 dBA’yı aşamayacaktır. Buna göre yetkililer tarafından yapılan kontrollerde yukarıdaki sınırları aşan bir çalışma düzeni uyguladığı tesbit edilen işyeri sahipleri ve kamuya ait işyeri yöneticilerine mahallin en büyük mülki amiri tarafından bir aylık süre verilerek durumu düzeltmeleri istenecek, bu gereği yerine getirmeyen imalathane ve işyerlerinin faaliyetleri kısmen veya tamamen, süreli veya süresiz olarak durdurulacaktır.
Görüldüğü gibi ülkemizde bu alanı düzenleyen mevzuat, sınır değerler bakımından farklılık göstermektedir.
Dünyada da durum çelişkiler açısından, bundan farklı değildir. Bir çok gelişmiş sanayi ülkesinde 8 saatlik iş günü için 90 dBA ve sürekli olmayan durumlarda 140 dBA gürültü limiti olarak kabul edilmiştir. Ancak son araştırmalar bu limitlerin bir çok işçi için tehlikeli olduğunu göstermektedir. Gürültünün ağrı eşiği 120 ila 140 dBA arasındadır.
İşyeriyle ilgili işitme kayıplarının çoğu 80 desibelin üzerindeki gürültüye uzun süre maruz kalma sonucunda oluşmuştur. 60 ila 70 desibel arasındaki gürültüye maruz kalanlarda kalp çarpıntısı gibi stres belirtileri gözlemlenmiştir.
Bu nedenle Yönetmelik düzenlenirken, değerleri mevzuatımıza sokulan ACGHI (American Conference of Governmental Industrial Hygients), gürültüye ilişkin maruziyet değerlerini aşağıdaki şekilde değiştirmiştir.
İş sağlığı ve güvenliği kimleri kapsar?
| Gürültüye Maruz Kalınan Süre | Maksimum Gürültü Düzeyi |
| 16 saat | 82 |
| 8 saat | 85 |
| 4 saat | 88 |
| 2 sat | 91 |
| 1 saat | 94 |
| ½ saat | 97 |
| ¼ saat | 100 |
| 1/8 saat | 103 |
Darbe gürültüsünün üst düzeyi ise 140 dBA’yı aşamayacaktır.
Gürültüyü Kontrol Etmek İçin Alınacak Önlemler
Gürültüyü kontrol etmek ve dolayısıyla işitme kaybına uğramamak mümkündür. Gürültüyü kontrol etmek için alınması gereken önlemler ise, son derece objektif ve bilimle doğrulanmış önlemler olup, tüm dünyada neredeyse aynıdır. Gürültüyü kontrol etmek için, önce nerede ne düzeyde gürültü olduğu belirlenmeli, bu nedenle ölçüm yapılmalı ve işyerinin gürültü haritası çıkarılmalıdır.
Gürültü Yönetmeliği’nde de ayrıntılı olarak belirlendiği gibi ölçümler, herşeyden önce bir işçinin kişisel maruziyetini gösterir şekilde yapılmalıdır. Gürültüyü ölçmek için işverence satın alınması gereken iki tip oldukça ucuz alet vardır:
- Ses düzeyini ölçme aleti (Sound level meter),
- Ses dozimetresi (Sound dosemeter).
Ses düzeyini ölçme aleti; herhangi bir andaki ses yüksekliğini ölçmek için kullanılır. Ölçümler gürültü kaynağına göre, işçinin bulunduğu yerden yapılmalıdır.
Ses dozimetresi ise, normal bir vardiya boyunca toplam sese maruz kalma miktarını ölçer. Ancak hangi aleti kullanılırsa kullanılsın, dB değil, dBA seviyesinden ölçtüğünden emin olunmalıdır. Ölçümler yapılırken, işyerinde birden çok makina varsa bunların birlikte çalışması halinde gürültü düzeyinin ne olduğunun da ölçümü yapılmalı ve bu da belirlenmelidir.
Böylece işyerinin gürültü haritası çıkarılmalı, bu haritada tek bir makinanın çıkardığı gürültü düzeyi yanında, birden çok makinanın birlikte çalışması halinde oluşan gürültü düzeyi de belirlenmelidir.
Ayrıca her işçinin gün içinde maruz kaldığı gürültü seviyesi de belirlenmelidir.
Fakat bu ölçümler sonucunda bulunan değerler gününe ve yapılan işe göre değişebileceğinden, ölçümler düzenli ve planlı olarak yapılmalı, gürültü haritasının olabildiğince doğru oluşturulması sağlanmalıdır. Gürültü maruziyet düzeyinin değerlendirilmesi ve ölçüm sonuçları, daha sonraki zamanlarda tekrar değerlendirilebilmesi için uygun bir şekilde saklanmalıdır.
Gürültüde Risk Değerlendirmesi
Gürültü haritası çıkarılan işyerinde, hangi makinanın, hangi bölümün ve hangi işçinin gürültü açısından riskte olduğunu ve bu riskin de derecesini gösterecek şekilde risk değerlendirmesi yapılmalıdır:
Ölçüm yaparak, işyerinin ve işçilerin gürültü yönünden haritasını çıkaran işveren; alınması gereken önlemleri belirlemek için işyerinde hangi bölümün, hangi işçinin, hangi makinanın gürültü açısından risk altında olduğunu saptayacaktır. Risk değerlendirmesi yapılırken;
- Darbeli gürültüye maruziyet de dahil maruziyetin düzeyine, türü ve süresine,
- Maruziyet sınır değerlerine ve maruziyet etkin değerlerine,
- Özellikle hassas risk gruplarına dahil işçilerin sağlık ve güvenliklerine olan etkilerine,
- Teknik olarak mümkünse, gürültü ile işe bağlı ototoksik maddelerin etkileşimlerine, veya gürültü ile
titreşim arasındaki etkileşimlerin işçinin sağlık ve güvenliğine olan etkisine, - Kaza riskini azaltmak için kullanılan ve işçiler tarafından algılanması gereken uyarı sinyalleri ve diğer sesler ile gürültünün etkileşmesinin işçilerin sağlık ve güvenlikleri yönünden dolaylı etkisine,
- İş ekipmanlarının gürültü emisyonları hakkında ilgili mevzuat uyarınca imalatçılardan sağlanan bilgilere,
- Gürültü emisyonu daha az olan alternatif bir iş ekipmanının bulunup bulunmadığına,
- Gürültüye maruziyetin, işverenin sorumluluğundaki normal çalışma saatleri dışında da devam edip etmediğine,
- Sağlık gözetiminden elde edilen ve mümkünse en son yayınlanmış olanları da içeren tüm bilgilere,
- Yeterli korumayı sağlayabilecek kulak koruyucularının bulunup bulunmadığına dikkat edecektir.
- Risk değerlendirmesi yaparak, gürültülü yerleri belirleyen işveren; öncelikle gürültünün olmadığı yeni çalışma yöntemlerinin var olup olmadığını araştırmalı ve bu yöntemlerin işyerinde uygulanmasını sağlamalıdır.
İş sağlığı ve güvenliği açısından alınması gereken ilk önlem, her zaman var olan tehlikeden tamamen kurtulmanın yolunu bulmak, riskli iş, malzemeyi, maddeyi terketmektir. Bu nedenle gürültüyü kontrol altına almak isteyen işveren, önce gürültüden tamamen kurtulmanın yollarını araştırmalı ve bunları işyerinde uygulamalıdır.
Neden İş Sağlığı ve Güvenliği Kültürü
Gürültülü çalışma yöntemi terkedilemiyorsa, gürültüyü yokedecek ya da azaltacak mekanik değişiklikler yapılacaktır.
İşyerlerinde çoğu zaman gürültüyü terketmek mümkün değildir. Fakat yapılacak mekanik değişiklikle gürültü kaynağında azaltılabilir. Bunun anlamı eski aşınmış makinaların yenisiyle değiştirilmesi, aşınmış parçaların tamir edilmesi, makinaların plastik parçalarla desteklenmesi, susturucu egzoslar kullanılmasıdır.
Ayrıca yapıdan kaynaklanan gürültü söz konusu ise (yapı akustik olabilir), yapının yalıtımı da yapılmalıdır. Böylece gürültünün şiddeti azaltılabilir.
Yönetmeliklerde Gürültü
Makina Emniyeti Yönetmeliği’nde; “Makinalar, havada yayılan gürültü emisyonundan kaynaklanan riskleri, teknik gelişmeleri ve mevcut vasıtaların mevcudiyetini nazarı dikkate alarak, gürültüyü bilhassa kaynağında en az seviyeye indirecek şekilde, tasarımlanmış ve imal edilmiş olmalıdır.” hükmünü içermektedir.
Yapılan mekanik değişikliklere rağmen, gürültü tamamen yok edilemeyecektir. Bu nedenle mekanik değişikliklere ilave olarak, gürültüye neden olan makina ya da gürültüye maruz kalan işçi izole edilmelidir.
Gerçekten de yapılan mekanik değişikliklere rağmen, gürültü engellenemeyebilir. Bu durumda işçilerin gürültüye maruziyetlerini azaltmak için, işçiler ile gürültü kaynağı arasına engel konulabilir. Yani ya gürültünün kaynağı olan makinanın etrafı kapatılmalı ya da işçi ses geçirmez odalara alınmalıdır.
Gürültüye maruziyeti azaltmak için bir yandan da çalışma saatleri azaltılmalı, dinlenme saatleri artırılmalıdır. Ya da işçinin işi değiştirilmelidir. İşçilerin gürültülü çevrede çalışma zamanları işçilerin iş değiştirmeleri ve daha çok dinlenme zamanı kullanma ile azaltılabilir. Hangi gürültü derecesinde ne kadar süre çalışılması gerektiğini belirlemede ise, Çalışanların Gürültülü Ortamlardan Korunması Yönetmeliği‘nde yeralan değerler ya da ACGHI’nın yeni değerleri bize yol gösterebilir.
İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik hükümlerine göre; işçilerin dinlenmesi için ayrılan yerlerdeki gürültü düzeyi, bu yerlerin kullanım amacına uygun olacaktır.
Ayrıca gürültüye bağlı çalışan işçilerin maruziyetini ortadan kaldırmak veya sınırlamak için başka yasal düzenlemeler de var olup, bunların en bilinenlerinden Sağlık Kuralları Bakımından Günde Ancak Yedibuçuk Saat ve Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik’in ilgili maddesinde; 85 db(A)’yı aşan gürültülü işlerde, günde 7.5 saatten fazla çalışması ya da başka bir deyişle fazla çalışmaFazla mesai; 4857 sayılı İş Kanununa göre, haftalık 45 saati aşan çalışmaları ifade etmektedir. Denkleştirme esasının uygulandığı haller... More yapılması yasaktır.
Cıva ve Bileşiklerine Bağlı Hastalıklar
Ayrıca Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre gürültü ve/veya vibrasyonun olduğu işlerde çocuk ve genç işçilerin çalıştırılması yasaktır.
Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik’in 6. maddesine göre; gebe işçinin çalıştığı yerdeki gürültü seviyesinin, en düşük maruziyet etkin değeri olan 80 db(A) yı geçmemesi sağlanır. Eğer gürültü seviyesi düşürülemiyorsa işçinin yeri değiştirilir. Kişisel koruyucularla da olsa limitleri aşan gürültülü ortamda gebe işçilerin çalıştırılmaları yasaktır.
Gürültülü işlerde çalışan işçilere diğer önlemlerin yanında; Kişisel Koruyucu Donanımlar Yönetmeliği‘ne göre koruyucu donanım (kulaklık) verilmelidir.
Diğer yöntemlerin henüz uygulanmadığı ya da mümkün olmadığı yerlerde kulaklık kullanmak sağırlığı önlemek için tek yoldur. Fakat kulaklıklar işverenin gürültüyü azaltmak için azami çaba göstermesi şartı ile kabul edilmelidir. Verilen kulak koruyucularının işçiye tam olarak uyması ve işçiler tarafından da kullanılması gereklidir. Kulak koruyucuları işitme ile ilgili riski ortadan kaldıracak veya en aza indirecek bir biçimde seçilecektir.
İşveren kulak koruyucularının kullanılmasını sağlamak için her türlü çabayı gösterecek ve alınan önlemlerin etkililiğini denetlemekten sorumlu olacaktır. Kulaklıklar frekansına göre sesin şiddetini değişik oranlarda azaltabilir.
Kulak Koruyucuları, Her Zaman Güvenli ve Etkin Değildir
Kulaklıklar işçiler arasındaki iletişimi güçleştirir. Ayrıca vücuda yeni bir şey eklemek her zaman zordur. Dolayısıyla işçiler de rahatsızlık yaratır.
Kulak koruyucuları yaklaşmakta olan tehlikenin sesini de kapatabilir. Bu nedenle gürültülü ve kulak koruyucusu kullanılan yerlerde tehlike sesli sinyal kullanılmayacaktır. (Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliği md. 5.1.5.)
Yine kullanılan kulak kulaklıkların da temiz olması, işyeri ortamındaki toz ve gazdan korunması gereklidir. Aksi halde işçinin kulağında mantarlara ve iltihaplara neden olur ki, işçi işitme duyusunu bu nedenle de kaybedebilir. İşverenler bu nedenle işçileri, kulak koruyucularının temizliği konusunda da eğitmek zorundadırlar. İşçiler işyerlerinde daha kolay kullanıldığı için tıpaları tercih etmekteyse de tıpalar daha az koruyucudur. Tıpaların her ikisi birlikte ve sürekli takılmazsa etkisi azalacaktır.
Çinko ve Bileşiklerine Bağlı Hastalıklar
Sonuç
İşyerlerinde en sık karşılaştığımız risklerden olan gürültünün alınacak önlemlerle engellenmesi mümkündür. İşçilerin sırf çalışıyor olmaları nedeniyle sağlıklarının bozulması kader değildir. İnsan için yapılan üretim, bir başka insanın sağlığını bozacak şekilde yapılmamalıdır. Bu nedenle işverenler, işyerinde işçilerin sağlığının ve güvenliğini koruyacak tüm önlemleri almalı; işçiler de alınan tüm önlemlere uymalıdır.
Kaynak; Noise in the workplace (ICEF- İnternaitonal Federation Of Chemical, Energy and General Workers’ Unıons) Noise – NSW (New South Vales- Avustralya)
Yazının tüm hakları www.nedenisguvenligi.com‘a ve yazara aittir. Telif hakları kanunu gereğince kopyalanamaz ve/veya farklı bir yerde kullanılamaz. Ancak alıntı yapıldığında link ve adres verilmek zorundadır.
