Neden İş Güvenliği Logo
İş Sağlığı ve Güvenliği

Laboratuvarlarda Güvenlik Önlemleri

Laboratuvarlarda Güvenlik Önlemleri
Tamircin Burada

Laboratuvarlarda Güvenlik Önlemleri için çalışanların potansiyel tehlikeleri ve acil durumlarda ne yapacaklarını bilmeleri gerekir. Laboratuvarlar iş yeri olarak tehlikeli mekanlar sayılır.

Laboratuvarlarda Güvenlik Önlemleri

Çalışan kişinin ve çalışma materyalinin korunması için; çalışma sırasında belirli laboratuar kurallarının, yöntemlerin, altyapı ve cihazların kullanılmasıdır

Laboratuvar ortamında çalışanların sağlık ve güvenliği için temel güvenlik kurallarına uyulması büyük önem taşımaktadır. Bu sebeple laboratuvarda çalışan kişilerin laboratuvar sorumluları tarafından yapılacak uyarılara uyması gerekir.



Laboratuvar Genel Kuralları

  • Laboratuvarda çalışılırken uzun beyaz önlük giyilmeli ve laboratuar boyunca önünün ilikli tutulmalıdır.
  • Laboratuvarda rahat ve düz ayakkabı giyilmeli ve özellikle açık ayakkabı giyilmemelidir
  • Çalışmanın niteliğine göre gerektiğinde eldiven ve koruyucu gözlük kullanılmalıdır.
  • Laboratuvar dışına laboratuvarda kullanılan önlük, eldiven, vb. ile çıkılmamalıdır.
  • Laboratuvarda sigara içilmemelidir.
  • Laboratuvarda yemek, içmek ve gıda malzemelerini bulundurmak, laboratuvar ekipmanları bu amaçla kullanılmamalıdır
  • Çalışma esnasında saçlar uzun ise mutlaka toplanmalıdır
  • Laboratuvarda çatlak ve kırık cam eşyalar kullanılmamalıdır
  • Laboratuvarda çalışılırken ağız yoluyla sıvı çekilmemelidir
  • Laboratuvarda bulunan hiç bir kimyasal madde koklanmamalı veya tadılmamalıdır
  • Deri yoluyla hastalıkların bulaşma riskinden dolayı laboratuvar ortamında çalışılırken açık yaralar mutlaka yara bandı ile kapatılmalıdır
  • Çalışmalarda dikkat ve itina ön planda tutulmalıdır
  • Laboratuvarda başkalarının da çalıştığı düşünülerek gürültü yapılmamalıdır. Asla şaka yapılmamalıdır

Laboratuvar Ekipmanlarının Kullanılmasında İş Güvenliği

Çalışma Alanları

  • Laboratuvarda çalıştığınız alanı her zaman temiz tutunuz.
  • Laboratuvar çalışmalarının bitiminde, kullanılan tezgahlar ve cam malzemeler mutlaka temiz bırakılmalıdır
  • Laboratuvar ortamına numune/kimyasal madde dökülmesi durumunda temizlenmeli ve gerekirse laboratuvar sorumlusuna haber verilmelidir
  • Laboratuvar çalışmalarından çıkan atıklar, Laboratuvar Yönetimi’nce tanımlanan kurallar doğrultusunda uzaklaştırılmalıdır
  • Laboratuvar malzemelerinin temizliği sırasında eldiven ve gerekli olması durumunda gözlük kullanılması zorunludur
  • Çözeltiler ihtiyaca uygun miktarlarda hazırlanmalıdır
  • Katı haldeki maddeler şişelerden daima temiz bir spatül veya kaşıkla alınmalıdır. Aynı kaşık temizlenmeden başka bir madde içine sokulmamalıdır. Şişe kapakları hiçbir zaman alt tarafları ile masa üzerine konulmamalıdır. Aksi takdirde, kapak yabancı maddelerle kirleneceği için tekrar şişeye yerleştirilince bu yabancı maddeler şişe içindeki saf madde veya çözelti ile temas edip, onu bozabilir
  • Cam kapaklı şişeler açılamadığı durumlarda şişe kapağına bir tahta parçası ile hafifçe vurularak gevşetilmeli, bu fayda etmediği takdirde camın genişlemesi için küçük bir alevle şişe döndürülerek boğazı dikkatlice ısıtılmalı veya şişe bir müddet su içinde batırılmış vaziyette bırakılmalıdır.
  • Kapaklı ve tıpa ile kapatılmış kaplardaki madde kesinlikle ısıtılmamalı, üzerinde ateşe dayanıklı işareti taşımayan kaplarda ısıtma ve kaynatma yapılmamalıdır.
  • Şişelerden sıvı akıtılırken etiket tarafı yukarı gelecek şekilde tutulmalıdır. Aksi halde şişenin ağzından akan damlalar etiketi ve üzerindeki yazıyı bozar. Şişenin ağzında kalan son damlaların da şişenin kendi kapağı ile silinmesi en uygun şekildir.
  • Çözelti konulan şişelerin etiketlenmesi gerek görünüş ve gerekse yanlışlıklara meydan verilmemesi için gereklidir. Kağıt etiket kullanılıyorsa yazıların ıslanınca akmayan kalemle yazılmalıdır. Direkt cam üzerine yapılacak işaretlemeler cam kalemi kullanılmalıdır.
  • Organik çözücüler lavaboya dökülmemelidir
  • Şişelerin kapak veya tıpaları değiştirilmemelidir (karıştırılmamalaıdır). Çözelti şişelere doldurulurken dörtte bir kadar kısım genişleme payı olarak bırakılır
  • Cam kesme ve mantara geçirme durumlarında ellerin kesilmemesi için özel eldiven veya bez kullanılmalıdır. Ucu sivri, kırık cam tüplerine, borulara lastik tıpa geçirilmemelidir. Böyle uçlar; havagazı ocağı, zımpara veya eğe ile düzgün hale getirilmelidir
  • Tüp içinde bulunan bir sıvı ısıtılacağı zaman tüp, üst kısımdan aşağıya doğru yavaş yavaş ısıtılmalı ve tüp çok hafif şekilde devamlı sallanmalıdır. Tüpün ağzı kendinize veya yanınızda çalışan kişiye doğru tutulmamalı ve asla üzerine eğilip yukarıdan aşağıya doğru bakılmamalıdır.
  • Benzen, eter ve karbonsülfür gibi çok uçucu maddeler ne kadar uzakta olursa olsun açık alev bulunan laboratuvarda kullanılmamalıdır. Eter buharları 5 metre ve hatta daha uzaktaki alevden yanabilir ve o yanan buharlar ateşi taşıyabilir
  • Sülfürik asit, nitrik asit, hidroklorik asit, hidroflorik asit gibi asitlerle bromür, hidrojen sülfür, hidrojen siyanür, klorür gibi zehirli gazlar içeren maddeler ile çeker ocakta çalışılmalıdır.

Çeker Ocaklar / Havalandırma Kabinleri


Malzeme Güvenlik Bilgi Formu MSDS Nedir?


  • Hava kabinleri ya da çeker ocak olarak bilinen havalandırmalı kabinler, kimyasal ya da mikrobiyolojik analizlerin güvenli bir şekilde, kullanıcıya ve çevreye zarar vermeden yapılmasına olanak tanırlar. Bu kabinler kullanım amacına ve laboratuvar imkanlarına göre çok çeşitli şekillerde dizayn edilebilirler.
  • Civa herhangi bir şekilde dökülürse vakum kaynağı ya da köpük tipi sentetik süngerlerle toplanmalıdır. Eğer toplanmayacak kadar eser miktarda ise üzerine toz kükürt serpilmeli ve bu yolla sülfür haline getirilerek zararsız hale sokulmalıdır.
  • Termometre kırıklarının civalı kısımları ya da civa artıkları asla çöpe ya da lavaboya atılmamalı, atık birimine teslim edilmelidir.
  • Kimyasallar taşınırken iki el kullanılmalı, bir el kapaktan sıkıca tutarken, diğeri ile şişenin altından kavranmalıdır. Desikatör gibi özel tasarıma sahip cihazlar kuralına uygun bir şekilde taşınmalı, taşınırken mutlaka kapak ve ana kısım birlikte tutulmalıdır. Desikatör kapakları ara sıra vazelin ile yağlanmalıdır.
  • Asit, baz gibi aşındırıcı-yakıcı maddeler deriye damladığı veya sıçradığı hallerde derhal bol miktarda su ile yıkanmalıdır

Çözelti Hazırlamada Güvenlik

  • Çözelti hazırlarken kimyasal maddelerin “Güvenlik Bilgi Formlarında (Material Safety Data Sheet, MSDS)” belirtilen güvenlik önlemleri alınmalıdır
  • Korozif (aşındırıcı) maddelerle çözelti hazırlanması sırasında mutlaka koruyucu gözlük ve eldiven kullanılmalıdır
  • Laboratuarda yanıcı ve toksik maddelerle çalışılırken mutlaka çeker ocak kullanılmalıdır
  • Asidin üzerine kesinlikle su ilave edilmemeli, asit suya azar azar karıştırılarak ilave edilmelidir
  • Çözelti için kullanılacak kimyasal maddeler, stok kabından gerekli miktarda alınmalı ve artan kimyasal madde stok kabına tekrar geri konulmamalıdır
  • Stok şişesine pipet daldırılmamalıdır
  • Pipet kullanırken mutlaka puar kullanılmalıdır. Kesinlikle ağız ile kimyasal madde çekilmemelidir

Numune ve Çözelti Saklamada Güvenlik

  • Oda sıcaklığında bozulabilecek numuneler,  standartlar ve yüksek uçuculuğa sahip olan kimyasallar buzdolabında ağzı kapalı şişelerde saklanmalıdır

İş Sağlığı ve Güvenliği Politikası Nasıl Hazırlanır?


Kimyasal Madde Stoklamada Güvenlik

  • Laboratuvar yönetimi tarafından alınan her türlü kimyasal madde “kimyasal madde saklama odası”nda stoklanmalıdır
  • Araştırma/uygulama projelerine ait kimyasal maddelerin bu durumları üzerlerindeki etikette ve envanterde belirtilmelidir
  • Kimyasal maddeler alfabetik olarak raflarda sıralanmalıdır ve kullanıldıktan sonra yerlerine geri konulmalıdır
  • Satın alınan kimyasal maddeler envantere kaydedilmeli ve Güvenlik Bilgi Formları dosyasına eklenmelidir
  • Azalan kimyasal maddeler envanterde ayrılan açıklama bölümüne kaydedilmeli ve laboratuvar sorumlusuna bildirilmelidir
  • Korozif maddeler çelik dolaplarda saklanmalıdır
  • Uçucu özelliğe sahip kimyasal maddeler +4°C de saklanmalıdır
  • Kimyasal madde miktarı ihtiyaca göre belirlenmeli ve maddenin raf ömrü göz önünde bulundurularak satın alınmalıdır

Etiketleme Sırasında Güvenlik

  • Kimyasallar, numuneler, çözeltiler mutlaka etiketlenmelidir. Etiket üzerinde hazırlanış tarihi, saklama süresi, numune sahibi, çözeltinin/numunenin özellikleri ve diğer gerekli olabilecek bilgiler yer almalıdır
  • Numunenin/çözeltinin yeni bir kaba aktarılması durumunda da yeni kabın etiketlenmesi unutulmamalıdır

Atıkların Uzaklaştırılması Sırasında Güvenlik

  • Laboratuvarda oluşan atıklar, kimyasal özelliklerine göre sınıflandırılmalı ve daha sonra uzaklaştırılmaktadır
  • Atık kutularında belirtilen sınıflara dikkat ederek atıklar uzaklaştırılmalıdır
  • Çatlak ve kırık cam malzemeler kullanılmamalı bu durum laboratuvar sorumlusuna bildirilmelidir

 

Kimyasallar Tehlike Uyarı İşaretleri

Laboratuvarlarda Güvenlik Önlemleri 1 F: Şiddetli alev alıcı

Özelliği: Parlama noktası 21 °C’nin altında olan “kolay alev alan sıvılar ile kolay tutuşan katıları” belirtir.

Önlem: Çıplak ateşten, kıvılcımdan ve ısı kaynağından uzak tutulmalıdır.

Laboratuvarlarda Güvenlik Önlemleri 2 F+ : Çok şiddetli alev alıcı

Özelliği: Alevlenme noktası O °C’nin altında, kaynama noktası maksimum 35 °C olan sıvılardır. Normal basınç ve oda sıcaklığında havada yanıcı olan gaz ve gaz karışımlarıdır.

Önlem: Önlem: Çıplak ateşten, kıvılcımdan ve ısı kaynağından uzak tutulmalıdır

Laboratuvarlarda Güvenlik Önlemleri 3 Xn: Zararlı Madde

Özelliği: Solunduğunda , yutulduğunda ve deriye temas ettiği durumda sağlığa zarar verebilir.

Önlem:  İnsan vücuduyla temas önlenmelidir

Laboratuvarlarda Güvenlik Önlemleri 4 Xi: Tahriş Edici Madde

Özelliği:  Aşındırıcı olmamasına rağmen deriyle ani, uzun süreli veya tekrarlı teması iltihaplara yol açabilir

Laboratuvarlarda Güvenlik Önlemleri 5 O: Oksitleyici (Yükseltgen)

Özelliği: Organik peroksitler, herhangi bir yanıcı madde ile temas etmeseler bile patlayıcı özelliğ olan yükseltgen maddelerdir. Diğer yükseltgenler ise, kendileri yanıcı olmasalar bile, oksijen varlığında alav alabilirler.

Önlem: Yanıcı maddelerden uzak tutulmalıdır

Laboratuvarlarda Güvenlik Önlemleri 6 E: Patlayıcı  

Özelliği: Ekzotermik olarak reaksiyona giren kimyasallardır. Ateşle yaklaştırıldıklarında patlayabilirler

Laboratuvarlarda Güvenlik Önlemleri 7 T : Zehirli

Özelliği: Solunduğunda, yutulduğunda ve deriye temas ettiği durumlarda sağlığa zarar verebilir, hatta öldürücü olabilir.

Önlem: İnsan vücuduyla temas engellenmeli, aksi halde tıbbi yardıma başvurulmalıdır.

 

Laboratuvarlarda Güvenlik Önlemleri 8 T+ : Çok Zehirli

Özelliği: Solunduğunda, yutulduğunda ve deriye temas ettiği durumlarda sağlığa zarar verebilir, hatta öldürücü olabilir.

Önlem: İnsan vücuduyla temas engellenmeli, aksi halde tıbbi yardıma başvurulmalıdır.

 

Laboratuvarlarda Güvenlik Önlemleri 9 N : Çevre için tehlikeli

Özelliği: Bu tür maddelerin ortamda bulunması, doğal dengenin değişmesi açısından ekolojik sisteme hemen veya ileride zarar verebilir.

Önlem: Risk göz önüne alınarak bu tür maddelerin toprakla veya çevreyle teması engellenmelidir.

 

Laboratuvarlarda Güvenlik Önlemleri 10 C: Aşındırıcı (korozif)

Özelliği: Canlı dokulara zarar verir.

Önlem: Gözleri, deriyi ve kıyafetleri korumak için özel önlemler alınmalıdır. Buharları solunmamalı, aksi halde tıbbi yardıma başvurulmalıdır

Kimyasalların Riskleri ve Güvenliği


Genel İş Sağlığı ve Güvenliği Kuralları


Kimyasalların Riskleri

Kimyasallar gibi tehlikeli maddelerin etiketleri, muhakkak tehlike isaretlerine ilaveten ayrıca bu kimyasalların getirdigi riskleri göstermeli ve alınacak tedbirler hakkında bilgi vermelidir.

Kimyasalların içerdigi riskler R (risk) cümleleri olarak verilmektedir. Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliginde tehlikeli madde ve müstahzarların etiketlerinde kullanılacak özel risk durumlarının açık ifadeleri olan R Kodları ve bunların kombinasyonları verilmiştir.

Risk Durumları
Risk İbaresi Açıklama
R1 Kuru halde patlayıcıdır
R2 Şok, sürtünme, alev ve diğer tutuşturucu kaynakları  ile   temasında patlama riski
R3 Sok, sürtünme, alev ve diger tutusturucu kaynakları ile temasında çok ciddi patlama riski
R4 Çok hassas patlayıcı metalik bilesikler oluşturur
R5 Isıtma patlamaya neden olabilir
R6 Hava ile temasta veya havasız ortamda patlayıcıdır
R7 Yangına neden olabilir
R8 Yanıcı maddelerle temasında yangına neden olabilir
R14/15 Su ile kolay alevlenebilir gaz oluşumuna yol açan şiddetli reaksiyon
R15/29 Su ile temasında toksik ve kolay alevlenebilir gaz çıkarır
R20/21 Solunduğunda ve cilt ile temasında sağlığa zararlıdır
R20/22 Solunduğunda ve yutulduğunda sağlığa zararlıdır
R20/21/22 Solunduğunda, cilt ile temasında ve yutulduğunda

sağlığa zararlıdır

R21/22 Cilt ile temasında ve yutulduğunda sağlığa zararlıdır
R23/24 Solunduğunda ve cilt ile temasında toksiktir
R23/25 Solunduğunda ve yutulduğunda toksiktir

İstifleme ve Depolama İşlerinde İş Güvenliği!


Kimyasallar için alınacak tedbirler

Tehlikeli kimyasal maddelerin depolanması ve kullanılması sırasında alınacak tedbirler de S (safety) cümleleri olarak yönetmelikte verilmiştir.

Kimyasallar için alınacak tedbir
Güvenlik İbaresi Açıklama
S1 Kilit altında muhafaza edin
S2 Çocukların ulaşabileceği yerlerden uzak tutun
S3 Serin yerde muhafaza edin
S4 Yerleşim alanlarından uzak tutun
S5 ……. içinde muhafaza edin (Uygun sıvı üretici tarafından belirlenir)
S6 ……. içinde muhafaza edin (Uygun inert gaz üretici tarafından belirlenir)
S7 Sıkı kapatılmış kapta muhafaza edin
S8 Kabı kuru halde  muhafaza edin
S1/2 Kilit altında ve çocukların ulaşamayacağı bir yerde muhafaza edin
S3/7 Kabı, serin bir yerde ve ağzı sıkıca kapalı olarak muhafaza edin
S3/9/14 Serin, iyi havalandırılan bir yerde belli mesafeden uzak tutarak muhafaza edin. (Temasından sakınılan madde üretici tarafından belirlenir)
S3/9/14/49 Sadece orjinal kabında serin ve iyi havalandırılan bir yerde mesafeden uzak tutarak muhafaza edin. (Temasından sakınılan madde üretici tarafından belirlenir)

 


İş Güvenliği Samimiyet Testi

Bu süreli bir testtir. Soru başına 60 saniye verilir. Hazırsanız başlayalım!

60
0%

Kusurlu durumların ortadan kaldırılmasında öncelikli tercihimiz her zaman Kişisel Koruyucu Donanım kullanmaktır.

İşyerlerinde Güvenlik Önlemleri
Doğru! Yanlış!

Öncelikli tercihimiz her zaman riskin kaynağında yok edilmesi ya da izole edilmesidir. KKD en son tercihimiz olmalıdır.

Zorunluluk-Emredici/Mutlak uyulması gerekliliğini ifade eden güvenlik işaretlerinin rengi MAVİ dir.

Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği
Doğru! Yanlış!

Doğru... Ayrıca, üçgen biçiminde SARI renk işaretler UYARI İŞARETLERİ, daire biçiminde KIRMIZI renk işaretler YASAKLAYICI İŞARETLERİ, YEŞİL ise, İLK YARDIM VE ACİL ÇIKIŞ işaretlerini ifade eder.

Videoda izlediğimiz bu olay bir kaza anıdır...

Doğru! Yanlış!

Hasara neden olabilecek ama neden olmamış bir olay için kullanılan terim RAMAK KALA / KAZAYA RAMAK KALA olayıdır. Dolayısıyla videoda yaşanan olay kazaya neden olmamış, ancak tedbir alınmazsa kazanın kaçınılmaz olduğunu anlatan RAMAK KALA olayıdır.

Aşağıda izlediğiniz video insan psikolojisinin en derin yarası MOBBİNG tanımına girer.

Doğru! Yanlış!

Türkçe karşılık olarak işyerinde psikolojik taciz, işyerinde psikolojik-terör, işyerinde psikolojik-şiddet, işyerinde duygusal taciz, işyerinde moral taciz, işyerinde manevi taciz, duygusal şiddet, işyerinde zorbalık, yıldırma ve işyerinde yıldırmaya yönelik psikolojik saldırı anlamlarına da gelir.

Fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik haline Sağlık denir.

İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri
Doğru! Yanlış!

VİDEO: Hasta yada yaralı kişiye, hastalanması yada yaralanmasından hemen sonra doktor gelinceye kadar hayatını kurtarmak için zamanında ve yerinde yapılan müdahaleye İlk yardım denir.

Doğru! Yanlış!

İşin yapılışı sırasında, çeşitli sebeplerden kaynaklanan sağlığa zarar verebilecek şartlardan korunmak amacıyla yapılan sistemli ve planlı çalışmalara İş Sağlığı ve Güvenliği denir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri
Doğru! Yanlış!

VİDEO: Yangını söndürürken rüzgarı önümüze alarak söndürmeliyiz.

Doğru! Yanlış!

Yangını söndürürken MUTLAKA rüzgarı ARKAMIZA alarak söndürmeliyiz...

Bir yangının çıkması için; yanıcı madde, oksijen ve ısının birlikte olması yeterlidir.

Yangın ve Yangın Sınıfları
Doğru! Yanlış!

Doğru

95 Db.'e kadar kulak koruyucuların takılması zorunlu değildir.

Akustik, Ses ve Gürültü
Doğru! Yanlış!

85 dB ve üzerinde kulak koruyucu takmak zorunludur. Unutmayın, Gürültüye bağlı işitme kaybı zor fark edilir, kalıcıdır ve tedavisi mümkün değildir…

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 4857 Sayılı İş Kanunu'dur.

4857 Sayılı İş Kanunu
Doğru! Yanlış!

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 6331 Sayılı Kanun'dur. 4857 Sayılı Kanun İŞ KANUNU'dur.

Sponsor

Çağrı Tasarım

Çalışanın kaygan bir zeminde kayıp düşme İHTİMALİNE TEHLİKE denir?

Hata Ağacı Analizi (FTA)
Doğru! Yanlış!

TEHLİKE nin tanımı; İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelidir. RİSK ise; Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimalidir. Dolayısıyla Çalışanın kaygan bir zeminde kayıp düşme İHTİMALİNE RİSK denir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Samimiyet Testi
Maalesef İş Sağlığı ve Güvenliğinde HİÇ SAMİMİ değilsiniz...

Laboratuvarlarda Güvenlik Önlemleri 11

İŞ KAZALARININ % 98’İNİN NEDENİ İNSAN’dır... AMACIMIZ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİ EN AZINDAN TEMEL EĞİTİM OLARAK BİLİNÇLENDİRMEK. LÜTFEN EĞİTİMLER SAYFAMIZI ZİYARET EDİNİZ.
LÜTFEN BİRAZ DAHA GAYRET!..

Ödül Kazananların Listesi

Çalışmanın savaştan üç kat daha tehlikeli olduğunu, içki, uyuşturucu veya savaşlardan daha fazla insan öldüğünü lütfen unutmayın. SAMİMİYET TESTİ'ni paylaşarak İSG kültürünün gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.
TEBRİKLER... İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ SAMİMİYET TESTİNİ GEÇTİNİZ.

Süpersiniz

SÜPERSİNİZ... LÜTFEN UNUTMAYIN; İnsanoğlunun en tehlikeli savunma mekanizması BANA BİR ŞEY OLMAZ düşüncesidir. Lütfen bu düşünceden uzak durun... SAMİMİYET TESTİ'ni paylaşarak İSG kültürünün gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.

Sonuçlarınızı paylaşın:


Laboratuvarlarda Kişisel Güvenlik

  • İnsanların en hassas ve en önemli organlarından biri olan gözlerin kimyasal madde, radyasyon ya da çeşitli zarar verici partiküllerden korunmasını sağlayacak pek çok farklı özelliğe sahip en önemli güvenlik ürünlerinden biridir.
  • Laboratuvar çalışanlarının analizler sırasında kullandıkları katı veya sıvı kimyasallardan oluşan toz ve sıvı zerreciklerden etkilenmelerini önlemek amacıyla dizayn edilmiş kullanımı pratik, cilde uyumlu maskelerdir.
  • Laboratuvarlarda oluşması en muhtemel tehlikelerden biri, kimyasal maddelerin çalışanların üzerine sıçrayarak yakıcı ve delici etkileri ile zarar vermesidir. Bu gibi tehlikelerden korunmanın en basit ve etkili yolu önlük kullanmaktan geçmektedir.
  • Uygun el koruyucular kullanılmalıdır. Ortamdaki en önemli mikrobiyel kontaminasyon etkeni personel elleridir. El ve deri dezenfeksiyonu teknik olarak farklı olmasına rağmen etkili ve başarılı bir temizleme işlemi dezenfektan madde kullanımından geçmektedir

Laboratuvarlarda İlkyardım

Kimyasal maddeler, cilt ile temas ettikleri durumlarda yanık oluşumuna sebep olabilirler. Bu gibi durumlarda, oluşacak zararı en aza indirmek için kimyasal madde derhal bol su ile yıkanarak uzaklaştırılmalıdır. Kullanımı kolay duşlar ve banyolar bu amaç doğrultusunda geliştirilmiştir.

  • Ağız yoluyla olan zehirlemelerde ilk yardım : Ağız yolu ile gerçekleşen zehirlenmelerde İlk yardım, kaza geçiren kişi/kişilerin hızlı bir şekilde ilk yardım merkezine ulaşımı sağlanmalıdır.
  • Solunum sistemi üzerinde iritan etkili gazlarla zehirlenmelerde ilk yardım: Krom, brom, HCl gibi  kimyasalların buharları doğrudan solunduğunda zehirlenmelere yol açar. Bu durumda zehirlenen kişinin hemen en yakın sağlık kuruluşuna nakli sağlanmalıdır
  • Yanıklarda İlk Yardım: Yanıklara su ile temas ettirilmemelidir. Yanık üzerine hemen vazelin sürülüp hemen en yakın sağlık merkezine nakli sağlanmalıdır
  • Alkali ve asitlerin yutulması halinde ilk yardım: Asetik asit, hidroklorik asit, fosforik asit ve sülfürik asit yutan kişi baygınsa ağızdan hiç bir şey verilmemelidir. Eğer ayıksa ağız bol çeşme suyu ile çalkalanmalıdır ve en yakın sağlık kuruluşuna nakli sağlanmalıdır. Hidroklorik asit yutulmasında da kusmaya izin verilmemeli, bol su verilmelidir. Yaralı yüzü koyun uzatılmalı, hareket ettirilmemelidir. Kromik asit ve dikromatların yutulmasında acilen sodyum bikarbonat çözeltisi verilmeli, yara sıcak tutulmalı ve bir sağlık kuruluşuna haber verilmelidir. Alkalilerin yutulması durumunda ise limon suyu veya sirke karıştırılmış bolca su verilmeli hemen bir sağlık kuruluşuna gidilmelidir
  • Alkali, asit, brom veya fosfor yanıklarında ilk yardım : Bromdan ileri gelen yanıklar benzol ile iyice yıkamalıdır. Asetik asit, hidroklorik asit, fosforik asit ve sülfürik asidin deri ile temasında hemen bol çeşme suyu ile yıkamalı, bulaşan giyecekler çıkarılmalıdır. Önce temas ettiği alanlar iyice yıkanmalı, sonra soda, bikarbonat gibi yumuşak bir alkali çözeltisi uygulanmalıdır. Eğer gözler ile temas söz konusu ise, hemen ılık su ile en az 15 dakika süre ile gözler yıkanmalıdır. Kromik asit ve dikromatların deri ile temasında %5’lik sodyum tiyosülfat ile yıkama yapılır, eğer lezyonlar görünürse bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Alkalilerin deri ile temasında ise deri bol miktarda suyla yıkanmalı ve müteakiben nötralize sirke ile yıkanmalıdır. Göze sıçraması halinde, derhal bol akar su ile gözleri gerekirse zorla açarak yıkamalı ve hemen bir sağlık kuruluşuna gidilmelidir
  • HCN, CO2 ve  H2S  ile zehirlenmelerde ilk yardım: Temiz hava önemlidir. Ağır durumlarda suni teneffüs yaptırılır ve gerekirse oksijen kullanılır. Derhal en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
  • Klorlu Bileşenler İçin İlk Yardım: Amonyum klorür,  demir klorürün deri ile temasında iyice yıkanmalı, yutulmasında ise kusturulmalı ve bol miktarda su verilmelidir. En yakın sağlık kuruluşunda sağlık yardımı alınmalıdır. Antimon klorür, nikel klorür, kalay klorür, kadmiyum klorür’ün deri ile  temasında iyice yıkanmalı ve lanolin merhem sürülmelidir. Yutulması halinde ise bol su verilmeli ve sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır
  • Nitratlar için ilk yardım: Potasyum nitrat, civa nitratın deri ile temasında iyice yıkanmalı, eğer kaşıntı, döküntü varsa sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Yutulması durumunda hemen bolca suyla karıştırılmış sodyum bikarbonat verilmelidir. Gümüş nitratın deri ile temasında tuzlu su ile yıkanmalı ve tahriş olan yerlere uygulanmalıdır. Yutulmasında ise, bir bardak suya üç yemek kaşığı tuz ekleyip çözdükten sonra bu karışım verilip kusturulmalı ve sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır
  • Siyanür tuzları için ilk yardım: Deri ile temasta iyice yıkanmalı, eğer yara açıksa hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Yutulması durumunda kişi hemen kusturulur ve mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulur
  • Sülfatlar için ilk yardım: Alüminyum, amonyum, kobalt, bakır, magnezyum, nikel, potasyum, sodyum, çinko, kadmiyum ve sülfatın deri ile temasında iyice yıkanmalı, eğer deri reaksiyon gösteriyorsa sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Bunların yutulmasında ise bolca su verilmeli ve bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır
  • Elektrik şoku için ilk yardım: Kazazede elektrikle yüklü olduğundan yaklaşmadan önce ana kaynaktan akım kesilmeli veya fiş prizden çıkarılmalıdır. Bu yapılamıyorsa lastik çizme ya da eldivenle ya da kuru bir önlük üzerine basarak kazazedeye yaklaşılmalıdır. Elektrik cereyanı ile temas kesildikten sonra temiz havada suni teneffüs yaptırılmalı ve en yakın hastaneye götürülmelidir
  • İnsan sağlığına zararlı olan kimyasal maddeler : Laboratuvar çalışmalarında insan sağlığına zararlı kimyasal maddelerle çalışılır. Çalışan kişinin sağlığı açısından bu maddelerin tanınması ile bu maddelerle temas halinde oluşabilecek zararlı etkilerin önceden bilinmesi ve olası kazaların önlenmesi mümkündür. Burada bu kimyasalların bir listesi verilmiştir.

Yazının tüm hakları www.nedenisguvenligi.com‘a ve yazara aittir. Telif hakları kanunu gereğince kopyalanamaz ve/veya farklı bir yerde kullanılamaz. Ancak alıntı yapıldığında link ve adres verilmek zorundadır.

OSGB Web Tasarımları

İlgili Yayınlar

9Yorumlar

  • laboratuvar önlüğü , Temmuz 17, 2019 @ 5:22 pm

    bilgilendirici yazı için teşekkürler. laboratuar ortamında güvenlik çok önemlidir. en önemli koruyuculardan birisi laboratuar önlüğüdür.

  • Salih , Temmuz 22, 2019 @ 10:34 am

    Merhabalar,
    Boya Laboratuvarlarında ve genel olarak kimya laboratuvarlarında iş ayakkabısı giyilmesi zorunlu mudur?
    Bununla ilgili resmi gazete veya çalışma bakanlığında bilgilendirme oldu mu?

    Cevabınızı rica ederim.
    İyi Çalışmalar

    • Salih DERE , Temmuz 22, 2019 @ 11:18 am

      Merhaba; Laboratuvar ortamlarında iş ayakkabısı (standart) giyilme zorunluluğu bugün itibarıyla yok. Ancak böyle ortamlarda risk analizleri yapılması ZORUNLULUĞU ilgili kanunlarda mevcut. Bununla birlikte bizim çalışma alanlarımızdaki laboratuvar ortamlarında giyilmesini zorunlu kıldığımız laboratuvar ayakkabıları mevcuttur. Bu ayakkabılar genel olarak arkadan bağlamalı, yarı açık ayakkabılar olabilmektedir. Önümüzdeki günlerde bu konuda KKD uzmanı arkadaşımızın bir makalesi olacaktır. Takip etmenizi öneririm. Kazasız günler dileriz. NİG Ekibi

  • Salih beg , Temmuz 29, 2019 @ 11:52 am

    Cevap için teşekkür ederim. Resmi olarak da bir belge mevcut değil anladığım kadarı ile.
    Risk analizi ile ilgili olarak;
    Risk analizi sonrası laboratuvar ortamında ayakkabı zorunluğu şirketin insiyatifinde zorunlu hale getirilebilir olarak çıkarım yapıyorum. Doğru mudur?

    Bilgilendirme için tekrar teşekkür ederim.

    • A. Arif Efler , Temmuz 29, 2019 @ 2:49 pm

      Karaca Üstadımızında belirttiği gibi, laboratuvarlarda ayakkabı ile ilgili bir zorunluluk yok MAALESEF. Ancak yapılacak risk değerlendirmesi sonucunda GİYİLMESİNİ İGU arkadaşlar zorunluluk haline getirebilirler. Risk değerlendirmesinden çıkacak olan sonuç malumunuz işverene yaptırım zorunluluğu getirir.

  • Kaan Asyalı , Aralık 30, 2020 @ 11:16 pm

    Hüseyin hocam teşekkürler, güzel bir paylaşım olmuş, paylaşılması önemli.

  • Tuğçe Öztürk , Kasım 14, 2022 @ 10:19 pm

    Merhaba çalışma ortamımız çoğunlukla kimyasal ortamlar ve kimyasal sıvı içeriyor
    Nasıl bir ayakkabı kullanılmasını tavsiye edersiniz.. Çalışma ortamının görselini mailinize göndermiştim Yardımcı olacağınızı umut ediyorum Saygılarımla

    • A. Arif Efler , Kasım 15, 2022 @ 9:33 am

      Değerli isg dostu, gerekli bilgilendirmeler ve öneriler mail adresinize gönderilmiştir. Kazasız çalışmalar dileriz.

  • Hüseyin A. Yılmaz , Haziran 23, 2023 @ 10:59 pm

    Hocam makalenizi çalışanlarımız için kullanmak istiyorum şayet izin verirseniz

Salih için bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Araç çubuğuna atla