İnşaat Sektöründe Risk ve Tehlikeler ile ilgili çalışma detayları aşağıdadır. En önemli riskler arasında ağır yük, toz, kimyasallar ve iskellerde çalışma sayılabilir.
İnşaat Sektöründe Risk ve Tehlikeler
İçindekiler
İnşaat işleri ev, işyeri, fabrika, hastane, yol, köprü, tünel, stadyum, rıhtım, havaalanı gibi her çeşit inşaatın yapımı, bakımı, onarımı, yenilenmesi, değiştirilmesi, yıkılması işlerinin tamamıdır. İnşaat çalışanları genellikle sürekli aynı işyerinde çalışmaktan ziyade sık sık iş değiştirmek, çalıştıkları her işte ancak birkaç haftayla birkaç ay arasında bulunmak zorunda kalan çalışanlardır. Bu durum çalışan ve iş açısından çeşitli olumsuzlukları içerir.
Merdivenlerle Çalışmada Genel Tedbirler
Çalışanların eğitim ve güvenlik algı düzeyleri ve işyerlerinin güvenlik anlayışları değişken olabilir. Çoğu zaman inşaat çalışanları yılın tamamını çalışarak geçiremezler. Bunu telafi etmek için sıklıkla fazla mesaiFazla mesai; 4857 sayılı İş Kanununa göre, haftalık 45 saati aşan çalışmaları ifade etmektedir. Denkleştirme esasının uygulandığı haller... More, aşırı çalışma gibi zor koşullarla yüz yüze kalırlar. Deneyimsiz oldukları işleri yapmak zorunda kalabilirler. Bu nedenle; aslında bir takım çalışması olması gereken inşaat işleri, sağlık ve güvenlik açısından pek çok riskleri barındırır hale gelir. İnşaatlar, farklı meslek gruplarının bir arada bulunduğu iş alanlarıdır.
İnşaat işlerinin sağlık riskleri işyerinden işyerine, işten işe, günden güne, hatta saatten saate değişebilir. Genellikle aralıklı, tekrarlanan maruziyetler söz konusudur. İşçi sadece kendi yaptığı işten değil, çoğu zaman iş ortamındaki diğer işlerden kaynaklanan zararlardan da etkilenir. Her bir etkenin zararı, yoğunluğuna ve yapılan işin süresine bağlıdır. Bazı inşaat tehlikeleri aşağıdaki tabloda gösterilmektedir. Burada sadece işin birincil zararlarına yer verilmiştir. Ayrıca, her inşaat çalışanı stres ve sıcağa maruz kalma, kas-iskelet sistemi hastalıkları gibi ortak sağlık sorunlarıyla da karşılaşır.
Tozlardan Kaynaklanan Mesleki Akciğer Hastalıkları
İnşaat mesleklerinin birincil riskleri
Meslek | Risk |
Tuğla, taş vd. duvar ustası | Çimento dermatiti, ayakta çalışma, ağır yük |
Seramik ustaları | Yapıştırıcı buharları, dermatitler, ayakta çalışma |
Marangozlar | Ahşap tozu, ağır yük, tekrarlayan hareketler |
Sıvacılar | Sıva tozları, iskelede çalışma, ağır yük, ayakta çalışma |
Elektrikçiler | Lehim dumanındaki ağır metaller, ayakta çalışma, ağır yük, asbest |
Elektrik santrali yapım ve tamircileri | Lehim dumanındaki ağır metaller, ağır yük, asbest |
Boyacılar | Solvent buharları, toksik metaller |
Duvar kağıdı ustaları | Tutkal buharları, ayakta çalışma |
Tesisatçılar | Kurşun duman ve partikülleri, kaynak dumanları, asbest |
Buhar kazanı ustaları | Kaynak dumanları, asbest |
Halı kaplamacılar | Diz travması, ayakta çalışma, tutkal ve buharları |
Karo ustaları | Yapıştırıcılar, toz, diz travması |
Mozaik zımparacılar | Ayakta çalışma, silika tozu |
Camcılar | Ayakta çalışma, yaralanma |
İzolasyon çalışanları | Asbest, sentetik lifler, ayakta çalışma |
Demiryolu inşaatçıları | Silika, sıcak, soğuk |
Çatı ustaları | Katran, sıcak, yüksekte çalışma |
Kaynakçılar | Kaynak emisyonları |
Lehimciler | Metal dumanları, kurşun, kadmiyum |
Kazıcılar, deliciler | Silika, gürültü, vibrasyon |
Havalı çekiç kullananlar | Silika, gürültü, vibrasyon |
Kazık makinası operatörleri | Silika, vibrasyon |
Vinç operatörleri | Gürültü, lubrikan yağlar |
Vinç kulesi operatörleri | Stres, izolasyon |
Ekskavatör, kepçe operatörleri | Silika, histoplazmozis, vibrasyon, sıcak, gürültü |
Grayder, dozer , kazıcı operatörleri | Silika, vibrasyon, sıcak, gürültü |
Asfalt çalışanları | Asfalt emisyonları, sıcak, dizel egzoz |
Kamyon ve traktör şoförleri | Vibrasyon, dizel egzozu |
Yıkım çalışanları | Asbest, kurşun, toz, gürültü |
Kimyasal Zararlar
Genellikle havada, gaz, toz, buhar, duman halinde bulunur ve solunumla alınırlar. Bazıları ciltten de emilirler. Sıvı, yarı sıvı (tutkallar, yapıştırıcılar, katran) veya toz(çimento) formda bulunabilirler. Su ve gıdalarla ağızdan alınabilir, sigarayla birlikte solunabilirler. Oluşturdukları hastalık örnekleri ise;
- Silikoz; kum püskürtme, tünel yapımı, kaya delme işlemleri,
- Asbestosis; izolasyon, tesisat, yıkım işleri,
- Bronşit; kaynakçılık,
- Cilt alerjileri; çimentoyla yapılan işler,
- Sinir sistemi hastalıkları; organik çözücüler ve kurşun maruziyeti.
Asbest maruziyeti olan izolasyon çalışanlarında, kaynakçılarda ve ağaç işleriyle uğraşanlarda akciğer kanseri ölümleri fazladır. Köprü tamircilerinde, boyacılarda kurşun zehirlenmesi görülür. Bazı havalı çekiç operatörlerinde ve titreşim oluşturan alet ve makineleri kullananlarda ”beyaz parmak” sendromu görülür. İş stresi, işsizlik korkusu, sosyal izolasyon, kalıcı olmayan çalışma koşulları gibi işle ilgili sorunlar inşaat çalışanlarında alkolizmi kolaylaştırıcı olabilir.
İnşaat Sektöründe Sağlık Tehlikeleri ve Riskler
Fiziksel zararlar
Her inşaatta görülürler. Gürültü, sıcak ve soğuk, radyasyon, vibrasyon, barometrik basınç bunlardandır. İnşaat sektöründe makineleşme arttıkça gürültü sorununun boyutları da artmaktadır. Tüm vücut titreşimi, havalı çekiç ve diğer büyük makineleri kullananlar için önemli bir sorundur. Çatı ustalarında güneş ve sıcak katrana bağlı sıcak stresi riski yüksektir. UV radyasyonun ana kaynağı güneş ve elektrik kaynağıdır. İyonizen radyasyon ihtimali düşüktür. Ancak, temel kazma, tünel yapımı gibi işlerde radon gazı maruziyeti söz konusu olabilir. Zorlanma ve burkulmalar, en sık görülen hasarlardır. Travmatik yaralanma, tekrarlanan hareketler, ayakta ve aşırı çalışma gibi nedenlerle tendinit, karpal tünel sendromu, bel ağrısı gibi kronik fiziksel sorunlar sık yaşanır. İş kazaları yönünden inşaat sektörü, en yüksek riskli meslek gruplarından biridir.
Biyolojik zararlar
Enfeksiyöz mikroorganizmalar, biyolojik kaynaklı toksik etkenler ve hayvan saldırılarıdır. Örneğin kazı çalışanlarında histoplazmozis görülebilir. Kapalı ortamda yapılan çalışmalarda, grip, tüberküloz bulaşması olabilir. Sıtma, sarıhumma, Lyme hastalığı, sektörün bilinen diğer enfeksiyöz sorunlarıdır. Sarmaşık, meşe, sumak, ısırgan gibi bitkilerden kaynaklanan toksinler, ciltte tahrişe neden olabilir. Bazı ağaç tozları kanserojen, bazıları alerjendir. Arı, eşek arısı, yılan, karınca gibi bazı hayvan sokmaları görülebilir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatına Uygunsuzlukta Uygulanacak Cezalar