Neden İş Güvenliği Logo
İş Sağlığı ve Güvenliği

Toz Maskesi Nasıl Seçilir?

Toz Maskesi Nasıl Seçilir?
Tamircin Burada

Ventilli Toz Maskesi seçiminde CE işareti ile EN:149 2001 standartlarına uygun olmalıdır. Ayrıca toz maskesi FFP (FFP1, FFP2, FFP3) standartlarını karşılamalıdır. Toz maskesi üzerinde nefes vermeyi kolaylaştırıcı ventilli şekilde olmalıdır.

Unutmayın; Yanlış solunum koruyucu ekipman seçimi ciddi sağlık risklerine ve hastalıklara sebep olabilir. Uygun solunum seçiminde NKF (nominal koruma faktörü) ile AKF (atanmış koruma faktörü) önemlidir.

Yerli mi, Yabancı mı?
Toz maskelerinde yerli üretim ürünlerin tüm standartları karşıladığı görülmektedir.

Ventilli Toz Maskesi Nasıl Seçilir?

  • Malzemenin üzerinde CE işareti ve ilgili standartlar okunur ve silinmez bir şekilde yazılmış olmalıdır.
  • Toz maskesi, FFP (FFP1, FFP2, FFP3) * ve EN : 149 2001 Avrupa standardına uygun olmalıdır.
  • Maske FFP2 seviyesinde koruma sağladığına dair ilgili test raporu olmalıdır.
  • Toz maskesi üzerinde nefes vermeyi kolaylaştırıcı ventilli şekilde olmalıdır.
  • Toz maskesi katlanabilir özellikte olmalıdır.
  • Toz Maskesi ağız ve burunu tamamen kapatacak yüze temas eden yerlerinden hava giriş-çıkışı olmayacak şekilde, çene ve yüze tam oturmalıdır.
  • Maskenin burun kısmında, burunu rahatsız etmeyecek ve sızdırmazlık sağlayacak yumuşak malzemeden yapılmış şerit bant olmalıdır. Burun bandı ayarlanabilir özellikte olmalıdır.
  • Rahat takıp-çıkarma kolaylığı olmalı, takıp-çıkartma esnasında deforme, yırtılma, sökülme ve lastiğinde kopma olmamalıdır.
  • Toz Maskesi, yanlardan kafaya takılacak (tercihen 2 Adet) lastik bantla yüze oturması sağlanmalıdır.
  • Toz maskesi katlanabilir ve cepte taşınabilir nitelikte olmalıdır.
  • Toz maskeleri tek tek paketli, hijyenik olmalıdır.
  • Maske üzerinde imalatçı firma adı ve koruma faktörü yazılı olmalıdır.
  • Her bir malzeme üzerinde imalatçı firmanın adı ve/veya logosu, malzeme komposizyonu, ve kullanımla ilgili standartlar bulunmalıdır.

Solunum Koruma Genel Bilgilendirme

Bilindiği üzere, maddenin katı, sıvı ve gaz hallerinden her biri, solunum yolu ile canlıları etkileyebilmektedir. Katı halde olan maddelerin (partiküllerin) tanecik boyutlarının 100 micron m’den küçük olması durumuna toz ismi verilir. 50 micron m çıplak gözle görme sınırıyken akciğerlerimize ulaşabilen taneciklerin boyutları 10 micron m ve altında olanlardır. 5 micron m altındaki parçacıkların alveollere kadar ulaşabildiği bilinmektedir. 0,5 micron m altındaki parçacıklar ise ya kan yoluyla diğer organlara ulaşır ya da nefes alınıp-verilmesi ile dışarı atılır. Ancak 0,5-5 micron m arasındaki parçacıklar, alveollere ulaşabilecek kadar küçük, dışarı atılamayacak kadar ağır parçacıklardır.

Vücudumuzda birikme eğilimi gösteren bu parçacıklar en zararlı olandır. Sıvı haldeki kimyasalların buharından kaynaklı mist ve dumanları akciğerlerimize kadar ulaşabilmektedir. Gazlar, koku ve/veya renk özelliği de içermiyorlarsa oldukça zor fark edilir. Öyleyse, kirli havanın zararları ölçümlerle tespit edildikten sonra, havayı kirleten etkenin/etkenlerin ne olduğunun, kimlerin ve hangi sürelerde bu havaya maruz kalındığının bilinmesi önemlidir. Ayrıca, yukarıda anlatılan nedenlerden dolayı, uygun, kişisel koruyucular seçilmeli ve bunların nasıl kullanılacağına yönelik olarak hazırlanan kulanım kılavuzlarına uyulmalıdır.

Ventilsiz Toz Maskesi Nasıl Seçilir?

 

Tek Kullanımlık Solunum Korumalar Maskeler

Ventilli Toz Maskesi Nasıl Seçilir?

EN 149+ A1: Partiküllere karşı koruma sağlayan tek kullanımlık maskeler üç sınıfa ayrılır: FFP1, FFP2, FFP3

Güvenli KKD

SOLUNUM KORUMADA TEMEL İLKELER

  • Maske seçiminde ortamdaki oksijenin yeterli olup olmadığına bakılmaldır.
  • Ortamdaki zararlı maddeye göre maske seçilmelidir.
  • Toz maskesi içine el sürülmemeli, çıkarıldıktan sonra ambalajına veyahut kilitli poşete konulmalıdır, süresi dolanlar yenisi ile değiştirilmelidir.
  • Toz maskesinin ne kadar süre kullanılabileceğini anlamak için, maske yüze takıldıktan, burun mandalı kapatıldıktan sonra, iki elle kapatılarak derin bir nefes çekilmeli, eğer içe doğru çekilme varsa maske kullanılmaya devam edilir.
  • Maskenin yüze iz yapması, nefes almayı zorlaştırması gibi olumsuz etkileri olduğunda, İSG uzmanı ve işyeri hekimi ile görüşüldükten sonra bir durum değerlendirilmesi yapılmalıdır.
  • Maske ile birlikte koruyucu gözlük takıldığında gözlükte buğulanma meydana geliyorsa, maske çıkarılıp tekrar takılmalıdır; buğulanmanın nedeni ise genellikle ağızdan solunumla çıkan su buharıdır.

Partikül Filtre Performansı;

Partiküllerin sebep olduğu riskler;

  • Kirleticinin fiziksel, biyolojik ve kimyasal özelliklerine,
  • Partikülün şekli ve boyutuna,
  • Havadaki konsantrasyon ve açığa çıkma zamanına,
  • Çalışma hızı, ne kadar hızlı nefes alınırsa o kadar partikülün içeri çekilmesine bağlıdır.

Gazlar ve partiküller, solunum tehlikesinin en temel iki formudur. Gazlar ve buharlara karşı gaz filtresi, partikül ve aerosellere karşı partikül filtre kullanılır. Ortamda hem gaz hem partikül olduğunda, partikül filtreli bir gaz filtre kombinasyonu gerekir. Partiküllere karşı koruma için filtreleyici maskeler (tek kullanımlık) kullanılmalıdır. FFP1, FFP2, FFP3 olmak üzere üç tane koruma sınıfı bulunmaktadır

 

Seviye Tehlike Örnek Maruz Kalma Seviyesi 5 micron *Wel
FFP1 Toz, buğu, su ve yağ bazlı buğular/aerosoller Zararsız partiküllerle çalışma 4
FFP2 Toksik tozlar, buğu, su ve yağ bazlı nem ve aeroseller Talaş, kaynak, plastik proses (PVC değil), biyokimyasal karışımlar (bakteri, mantar) 10
FFP3 Toksik ve kansorejen tozlar, buğu, su ve yağ bazlı nem ve aeroseller Toksik metaller, biyokimyasal karışımlar 20

 

  • OEL – WEL, ortamda yapılan ölçümlere göre maruz kalma seviyesidir.
  • FFP1, maruz kalma limiti (Her bir madde için bu ayrıdır.) X 4
  • FFP2, maruz kalma limiti (Her bir madde için bu ayrıdır.) X 10
  • FFP3, maruz kalma limiti (her bir madde için bu ayrıdır.) X 20 kadar korur.
  • Partikül boyutu ölçüm birimi micron’dur.

Örnek-1 ; 1 X maddesinden toz maskesi ile korunabiliyorsak ve x maddesi için maruz kalma limitinin 5 micron, ayrıca ortamda bulunan x maddesinin değerinin de 17 olduğunu varsayarsak eğer hangi tip toz maskesi kullanılmalıdır?

Cevap: FFP1 ; 4 katı kadar koruduğuna göre, 4 x 5= 20 ve 20’ye kadar koruduğundan, ortamdaki değer de 17 olduğundan FFP1 kullanılabilir.

Örnek-2;

X maddesinden toz maskesi ile korunabiliyorsak ve x maddesi için maruz kalma limitinin 5, ayrıca ortamda bulunan x maddesinin değerinin de 33 olduğunu varsayarsak eğer hangi tip toz maskesi kullanılmalıdır?

Cevap: FFP2 ; FFP1,  4 katı kadar koruduğuna göre, 4 x 5= 20 ve 20’ye kadar koruduğu, ortamdaki değer de 33 olduğu için koruma sağlamaz. Öyleyse, FFP2….10 katı kadar koruduğuna göre, 10 x 5= 50 ve 50’ye kadar koruduğundan, ortamdaki değer de 33 olduğundan FFP1 değil, FFP2 kullanılmalıdır.

 

OSGB Web Tasarımları

İlgili Yayınlar

7Yorumlar

  • Murat Akay , Ocak 7, 2020 @ 5:26 pm

    Sürekli kaynak işlerinde kullanmamız gereken maske ne olmalıdır.

  • Oğuzhan Yıldız , Mart 11, 2020 @ 10:38 pm

    İyi akşamlar, toplu olarak ffp2 ihtiyacımız var hocam. Onerebileceginiz firma ve marka var mı. Şimdiden tesekkurler

    • Hüseyin Karaca , Mart 12, 2020 @ 9:56 am

      Değerli İSG dostu, gerekli bilgilendirme e-posta adresinize yapılmıştır. Kazasız günler dileriz.

  • Yunus Biçer , Ağustos 20, 2020 @ 2:28 pm

    Merhaba, talaşlı ortamda kullanabileceğimiz maske ihtiyacımız var. Kullandığımız …. maske çalışanlarımız tarafından beğenilmedi. Tavsiyeniz neler olabilir? Selamlar

    • Hüseyin Karaca , Ağustos 22, 2020 @ 5:19 pm

      Merhaba, gerekli bilgilendirme ve yönlendirmeler e-posta adresinize yapılmıştır. Kazasız günler dileriz.

  • Cemil Can , Kasım 16, 2023 @ 4:59 pm

    Merhaba aşırı tozlu ortamlarda örneğin kapalı alan marangoz işi yapan çalışanlara ne tür maske tavsiye ediyorsiniz?

    • İş Güvenliği Uzmanı , Kasım 26, 2023 @ 9:09 am

      Merhaba, bilgilendirme ve ravsiye ürün listesi mail adresinize gönderilmiştir. Kazasız günler dileriz.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Araç çubuğuna atla