Uzman Kulak Koruma
İçindekiler
Kulak Koruma Standartları
| EN 352/1 | Baş Bantlı Kulaklık |
| EN 352/2 | Kulak Tıkacı |
| EN 352/3 | Barete Monte Kulaklık |
| EN 352/4 | Elektronik Baş Bantlı Kulaklık |
| EN 352/6 | Elektriksel İletişim Tertibatı Olan Kulaklık |
| EN 458 | Kulak Koruma Ekipmanlarının Bakımı, Alınması Gereken Önlemler, Kullanımı ve Seçimi Üzerine Tavsiyeler içeren Rehber |
Çalışanların Sorumlulukları
| Koruyucu Önlemler | Günlük 8 saat Maruziyet | Zirve Maruziyet |
| En Düşük Maruziyet Seviyesi (İşyerinde Bulundurma Zorunluluğu) | 80dbA | 135dbC |
| En Yüksek Maruziyet Seviyesi (Kulaklık Korumanın Takılma Zorunluluğu) | 85dbA | 137dbC |
| Maruziyet Limit Seviyesi | 87dbA | 140dbC |
Ses ile İlgili Genel Bilgiler
Sesin siddeti desibel (dB) olarak ölçülür. İnsan üzerinde olumsuz etkiler meydana getiren ve istenmeyen sesler gürültü olarak tarif edilir. Gürültü, insan kulağında meydana getirdiği basıncın referans basınca oranının logaritmik ifadesi olan desibel (dB) ile ölçülür.
Ses, katı, sıvı ve havada dalgalar halinde yayılan bir eneji şeklidir. İnsan kulağının ilk uyum yaptığı ses şiddeti 0 (sıfır) dB’dir ve bu değere ‘işitme eşiği’ adı verilir. 140 dB ise ‘acı eşiği’dir ve kulak daha fazla ses şiddetine dayanamaz.
Ses frekansı 16 hertz ile 20.000 hertz olan sesler insan kulağının ‘işitebilir frekans’ aralığıdır.
İnsan kulağı çok düşük ve çok yüksek şiddette sesleri duyabilme yeteneğine sahiptir. İnsan kulağının algılayabileceği en düşük ses şiddeti eşik şiddeti olarak bilinir. Kulağa zarar vermeden işitilebilen en yüksek sesin şiddeti ise eşik şiddetinin yaklaşık bir milyon katı kadardır. İnsan kulağının şiddet algı aralığı bu kadar geniş olduğundan şiddet oluşumu için kullanılan ölçek de 10’un katları, yani logaritmik olarak düzenlenmiştir. Buna desibel ölçeği denir.
Sıfır desibel mutlak sessizliği değil, işitilemeyecek kadar düşük ses şiddetini (ortalama 1.10-12 w/m²) gösterir. Desibel, bir oranı veya göreceli bir değeri gösterir ve “bel” biriminin 10 katı kadardır. İki farklı oranın çok büyük olmasından dolayı “desibel” adı verilen ve oranların logaritmasının 10 katı olarak tanımlanan birim daha yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu sayılardan biri bilinen bir sayı olarak alındığından desibel, söz konusu bir büyüklüğün (pi) referans büyüklüğüne (pref) oranının logaritmasının 10 katıdır (db=10.log [pi/pref]).
dB(A) ise insan kulağının en çok hassas olduğu orta ve yüksek frekanslarının özellikle vurgulandığı bir ses değerlendirmesi birimidir. Gürültü azaltması veya kontrolünde kullanılan dB (A) birimi ses yüksekliğinin subjektif değerlindirilmesi ile ilişkili bir kavramdır.
Eşik şiddetindeki ses, “sıfır” desibeldir ve 1.10-12 w/m² değerine eş değerdir. 10 kat daha şiddetli ses, 1.10-11 w/m², yani 10 dB iken 100 kat daha şiddetli ses 20 dB’dir.
Frekans Düzeyinde Ortalama Koruma Değerlendirilmesi
- NRR-Noise Reduction Ratio (NRR): Ses önleyicilerin gürültülü bir oratmda sağlayacağı potansiyel koruma hakkında bazı kurallar sağlamak için geliştirilmiş bir değerlendirme sistemidir.
- SNR-Simplified Noise Reduction or Single Noise Rating (SNR): AB tarafından ses önleyiciler için oluşturulmuş değerlendirme sisteminin bir parçasıdır.
- NRR ve SNR de desibel olarak ifade edilir. Farklı ses önleyicilerin potansiyel gürültü azaltma kapasitelerini karşılaştırmak üzere klavuz olarak kullanılır.
- Gürültü ölçüm sonucuna göre (SNR) aralıkları;
H: Yüksek ölçüme göre SNR
M: Orta ölçüme göre SNR
L: Küçük ölçüme göre SNR
- İlk önce gürültü seviyesinin ne olduğunu belirleyiniz.
- Gürültü seviyesinin NRR veya SNR olarak belirlenmesi:
Her kulak koruyucu için bu tablo ayrı ayrı hazırlanmaktadır.
Örnekte, aynı kulak tıkacının farklı frekanslarda farklı dB’lerde düşüş yaptığı görülmektedir. Standart sapmadan sonra 250 Hz’de 23.6 dB’ye düşen kulak tıkacı 4000 Hz’de 40.2 dB düşüş sağlar. Uygun kulak koruyucu seçerken o kulak koruyucuya ait tablodan yararlanılmalıdır.
| Freq. (HZ) | 63 | 125 | 250 | 500 | 1000 | 2000 | 4000 | 8000 |
| Mf (dB) | 25,9 | 28,4 | 31,1 | 33,6 | 35,0 | 34,6 | 44,7 | 43,4 |
| Sf (dB) | 7,1 | 8,4 | 7,5 | 7,2 | 6,5 | 4,0 | 4,5 | 4,8 |
| A.P.V. (dB) | 18,8 | 20,0 | 23,6 | 26,4 | 28,5 | 30,6 | 40,2 | 38,6 |
| Ölçü: 6 – 12 | H = 34 | M = 32 | L = 31 | SNR = 35 | ||||
Freq= Ses şiddeti
Sf(dB)= Standart sapma
Mf(dB)= Azaltma miktarı
A.P.V(dB)= Varsayılan koruma
8Yorumlar