İşçi hakları hakkında yapılan araştırmaların başını “yıllık izinler” çekiyor… Özellikle izin haklarını kullanmamış olan çalışanlar, ne gibi seçeneklerin var olduğunu sorguluyor.
Yıllık izin işçiye, kanunun çerçevesinde tanınan dinlenme hakkını ifade etmektedir. Yıllık izne hak kazanmak için aynı işyerinde tam bir yıl çalışılması gerekiyor. Yıl içerisinde bu hakkı kullanmayanlar ise, “yıllık izinler paraya çevrilir mi?” sorusuna yanıt arıyor.
İşte yıllık izin hakkınıza dair bilmeniz gerekenler…
YILLIK İZİN NEDİR?
4857 Sayılı İş Kanunu’na tabii olarak çalışanların dinlenme hakkı aynı kanunun 53 maddesi ile güvence altına alınmıştır. İlgili kanun metnine göre, işçi aynı işverene ait işyerindeki kıdemi en az bir yıl olduğu anda yıllık ücretli izin hakkına sahip olacaktır.
İşçi, işyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, ( aynı iş yerine ait farklı şubeler de dahil ) en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir.
İşçinin iş yerinde ki kıdeminin bir yılın altında olduğu durumlar da inisiyatif işverene aittir. İşçi bir yılı doldurmadan yıllık ücretli izin talebinde bulunamaz.
Yargıtay’dan yıllık izinde “cumartesi” kararı
YILLIK İZİN SÜRESİ NE KADARDIR?
Yıllık izin süreleri 4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 53. maddesine göre;
İşçinin işyerinde ki kıdemi;
- Bir yıldan, beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara ondört günden,
- Beş yıldan fazla, onbeş yıldan az olanlara yirmi günden,
- Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmialtı günden az olamaz.
Ancak onsekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz.
Kullanılmayan yıllık izinler paraya çevrilebilir mi?
Bazen çalışanlar, “İzin kullanmayayım, işveren bana iznin parasını versin” diyebiliyorlar. Ne var ki bu mümkün değil, yıllık iznin muhakkak boş zaman olarak kullanılması gerekiyor.
4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 59. maddesinde, konu ile ilgili;
“İş sözleşmesinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücreti, sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödenir.” ifadelerine yer verilmiştir.
Bu nedenle sözleşme devamı sırasında, yani işçi işyerinde çalışmaya devam ettiği sürece yıllık ücretli izinin paraya çevrilmesi söz konusu olmayacaktır.
Yıllık ücretli izin sadece ve sadece sözleşmenin feshedildiği yani işçinin artık işyerinde çalışmadığı durumlarda uygulanır.