Aerosol Kaplar Yönetmeliği

 EKLER

1. TANIMLAR

1.1-Basınçlar

“Basınçlar” bar cinsinden açıklanan iç basınçlardır. (kısmi  basınç )

1.2-Deney Basıncı

“Deney Basıncı”, doldurulmamış bir aerosol kabın herhangi bir sızıntıya veya kabın plastik olması durumunda bu Ek madde 6.11.2’de müsaade edilenler hariç, herhangi bir görünür veya sürekli deformasyon olmaksızın, 25 saniye süreyle uygulanan basınçtır.

1.3-Patlama Basıncı

 “Patlama Basıncı”, aerosol kabın patlaması, kırılması veya yırtılmasına sebep olan minimum basınçtır.

1.4-Kabın Toplam Kapasitesi (değişik RG:03/05/2002-24744 Madde 6)

       “Kabın Toplam Kapasitesi” açık bir kabın açık kenarına kadar olan mililitre cinsinden hacmidir.

1.5-Net  Kapasite

“Net Kapasite”,Doldurulmuş  ve kapatılmış aerosol kabın mililitre cinsinde hacmidir.

       1.6-Sıvı Fazın Hacmi

       “Sıvı Fazın Hacmi”,doldurulmuş ve kapatılmış aerosol kaptaki gaz olmayan fazın mililitre cinsinden hacmidir.

      1.7-Deney Şartları

       “Deney Şartları”,hidrolik olarak  (20 ±5) °C’ de uygulanan test patlama basıncı değerleridir.

      1.8-Alevlenir Muhteviyat (değişik RG:03/05/2002-24744 Madde 6)

       “Alevlenir Muhteviyat”; 11/7/1993 tarihli ve 21634 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği”nde belirtilen usul ve esaslarına göre; çok kolay alevlenir, kolay alevlenir, alevlenir olarak sınıflandırılmış madde ve müstahzarlardır.

Kap muhteviyatının alevlenme özelliği ve parlama noktası tayini, müstahzarlarının alevlenme özelliği ve parlama noktası 11/7/1993 tarihli ve 21634 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği”nde öngörülen metotlar kullanılarak belirlenmelidir.

2. 2.   GENEL HÜKÜMLER  

      2.1-Yapım ve Ekipman

      2.1.1-Doldurulmuş aerosol kap, normal kullanım ve depolama koşulları altında , bu Ek’in şartlarına uygun olmalıdır.

      2.1.2 –Aerosol valfi, normal depolama veya taşıma koşulları altında aerosol kabın herhangi bir sızmaya neden olmayacak şekilde kapatılmasını  sağlayabilmelidir. Her hangi bir istenilmeyen açılmaya ve herhangi bir bozulmaya karşı, örneğin koruyucu bir başlık vasıtasıyla korunmalıdır.

       2.1.3- Uzun süreli depolamada dahi içindeki maddelerin reaksiyonu ile aerosol kabın mekanik dayanıklılığının bozulma  ihtimali olmamalıdır.

       2.2- Etiketleme (değişik RG:03/05/2002-24744 Madde 6)

       Çevre ve İnsan sağlığı göz önünde bulundurularak sınıflandırması, ambalajlanması ve etiketlenmesi hükme bağlanmış olan tehlikeli madde ve müstahzarlara ilişkin mevcut mevzuat hükümlerinde belirtilen etiketleme şartları geçerli olmak kaydıyla, bu mevzuatlarda öngörülen bilgilerden ayrı olarak, her aerosol kap’ta aşağıda verilen bilgiler okunaklı silinmez ve görülebilir bir biçimde yer alacaktır.

2.2 (a) Muhteviyat ne olursa olsun “basınca maruz kalmış aerosol kabı güneş ışığından koruyunuz ve 50° C üzerindeki sıcaklıklara maruz bırakmayınız, kullandıktan sonra delmeyiniz ya da yakmayınız” ifadesi,

2.2 (b) Muhteviyat; bu Yönetmelik Ek’i madde 1.8’de ifade edilen usul ve esaslara göre belirlenen “Alevlenir muhteviyat” ise, propellant’da dahil olmak üzere kap muhteviyatı madde ve/veya müstahzarın 11/7/1993 tarihli ve 21634 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği”nde, öngörülen usul ve esaslara göre tespit edilmiş uygun alevlenir sembolü, uygun tehlike işareti ve ilgili risk ibarelerini,

2.3- Kullanımla İlgili Özel İfadeler (değişik RG:03/05/2002-24744 Madde 6)

Çevre ve İnsan sağlığı göz önünde bulundurularak sınıflandırılması, ambalajlanması ve etiketlenmesi hükme bağlanmış olan tehlikeli madde ve müstahzarlara ilişkin mevcut mevzuat hükümlerinde belirtilen etiketleme şartları geçerli olmak kaydıyla, bu mevzuatlarda öngörülen bilgilerden ayrı olarak, her aerosol kap’ta aşağıda belirtilen uyarılar okunaklı, silinmez ve görülebilir bir biçimde yer alacaktır.

a)Muhteviyatı ne olursa olsun, ürünün spesifik tehlikelerine ilişkin olarak tüketicinin dikkatinin çekilmesi gereken, uygulamaya (Kullanıma) yönelik tedbirler,

b)Muhteviyat; bu Yönetmelik Ek’i madde 1.8’de ifade edilen usul ve esaslara göre belirtilen “Alevlenir muhteviyat” ise;

– “Alev üzerine veya akkor halindeki herhangi bir nesne üzerine sıkmayınız.”

– “Tutuşturucu kaynaklardan uzak tutunuz.”

– “Sigara içilmez.”

– “Çocukların ulaşamayacağı yerde muhafaza ediniz.”

3. METAL AEROSOL KAPLAR İÇİN ÖZEL HÜKÜMLER

Bu kapların toplam kapasitesi, 1000 ml’ den fazla olmamalıdır.

3.1.1-Kabın deney basıncı

a)50 °C de 6.77  bardan  daha az bir basınçta doldurulmuş kaplar için deney basıncı en az 10 bar alınmalıdır.

b) 50 °C de 6.77 bar’ dan daha büyük veya eşit bir basınçta doldurulmuş kaplar için deney basıncı 50 °C’daki iç basınçtan % 50 daha yüksek olmalıdır.

       3.1.2- Doldurma

   Ne tür gaz kullanılırsa kullanılsın, 50 °C de, doldurmak için aerosol kaptaki basınç 12 bar’dan fazla olmamalıdır.

İş Hijyeni Ölçüm, Test ve Analiz Laboratuvarı Hakkında Yönetmelik

3.1.3- Sıvı fazdaki hacim

Sıvı  fazının hacmi, 50 °C de, net kapasitenin % 87 sini geçmemelidir. Bununla beraber, patlamadan önce dış bükey olabilen, iç bükey tabanlı kaplar için, sıvı fazın 50 °C  de hacmi,  net kapasitesinin % 95’i kadar olur.

4. CAM AEROSOL KABLAR İÇİN ÖZEL HÜKÜMLER

4.1- Plastikle Kaplanmış  Veya Devamlı Olarak Korunan Kaplar.

        Bu tip kaplar;  sıkıştırılmış, sıvılaştırılmış veya çözünmüş gazların doldurulması için kullanılır.

4.1.1- Kapasite

Bu tip kapların toplam kapasitesi 220 mililitreden fazla olmamalıdır.

4.1.2- Kaplama

Kaplama; Kapların kaza ile  kırılması durumunda,cam parçalarının dağılabilme riskini önlemek amacıyla plastik veya uygun diğer malzemeden koruyucu bir torba şeklinde olmalıdır ve 20 °C sıcaklığa getirildiğinde,doldurulmuş bir aerosol kap 1,78 m.lik bir yükseklikten sert bir zemine düşürüldüğünde, cam parçacıkları dağılmayacak şekilde tasarımlanmalıdır.

4.1.3- Kabın Deney Basıncı

a)Sıkıştırılmış veya çözünmüş gazla doldurulmak için kullanılacak kaplar en azından 12 barlık bir deney basıncına dayanmalıdır.

b)Sıvılaştırılmış gazla doldurulmak için kullanılacak kaplar en azından 10 barlık bir deney basıncına dayanmalıdır.

4.1.4- Doldurma

a)Sıkıştırılmış gazla doldurulan aerosol kaplarının 50 °C’de, 9 bar’dan daha fazla bir basınca dayanmasına gerek yoktur.

b)Çözünmüş gazla doldurulmuş aerosol kaplarının50 °C’de, 8 bar’dan daha fazla bir basınca dayanmasına gerek yoktur.

c)Sıvılaştırılmış gaz karışımları veya likit gaz içeren aerosol kapların 20 °C de, aşağıda yer alan tabloda gösterilenlerden daha fazla basınçlara dayanmalarına ihtiyaç olmamalıdır.

         Bu tablo , gazın yüzde oranına bağlı olarak 20° C‘ de müsade edilen basınç sınırlarını göstermektedir. Tabloda gösterilmeyen gaz oranları için basınç sınırları bilinen değerler esas alınarak tespit edilir.

         4.1.5- Sıvı Fazın Hacmi

         50°C de doldurulmuş bir aerosol kabın sıvı fazının hacmi net kapasitesinin % 90 ını  geçmemelidir.

          4.2-  Korumasız Cam Kaplar

           Korumasız cam kaplar  olarak kullanılan aerosol kaplar, sadece  sıvılaştırılmış  veya çözünmüş gazlar ile doldurulmalıdır.

          4.2.1- Kapasite

          Bu kapların toplam kapasitesi en çok 150  mililitre olmalıdır.

          4.2.2- Kapların Deney Basıncı

          Kapların deney basıncı en azından 12 bar’a eşit olmalıdır.

          4.2.3- Doldurma

a)Çözünmüş gazla doldurulmuş aerosol kaplar 50 °C de 8 barlık basınca dayanıklı olmalıdır.

b)Sıvılaştırılmış gaz içeren aerosol kaplar, 20 °C de, aşağıda yer alan tabloda gösterilenden daha fazla basınca dayanımı gerektirmemelidir.

         Bu tablo sıvılaştırılmış gazın oranı ile ilgili olarak 20° C  de müsade edilen basınç sınırlarını göstermektedir. Tabloda gösterilmeyen gaz  oranları için basınç sınırları bilinen değerler esas alınarak tespit edilir.

        4.2.4- Sıvı  Fazın Hacmi

        50 °C da sıvılaştırılmış veya çözünmüş gaz ile doldurulmuş aerosol kabın sıvı fazının hacmi net kapasitesinin % 90’ını geçmemelidir.

        5-PLASTİK AEROSOL KAPLARA UYGULANACAK ÖZEL HÜKÜMLER

        5.1-Patlama sonucu yarılıp parçalanan plastik aerosol kaplar, korumasız cam aerosol     kapları gibi  işleme tabi tutulmalıdır.

       5.2- Patlama sonucu  yarılıp parçalanmayan plastik aerosol kaplar, koruyucu kaplama ile kaplı cam aerosol kapları gibi  işlem görmelidir.

       6-DENEYLER

        6.1- Piyasaya Arzdan Sorumlu Kişi Tarafından Garanti Edilecek Olan Deney        Özellikleri  

       6.1.1-Boş Kaplar Üzerinde Yapılan Hidrolik Deney

       6.1.1.1- Metal cam veya plastik aerosol kaplar Madde  3.1.1, Madde 4.1.3 ve Madde 4.2.2 ‘de yer alan  hidrolik deney basıncına dayanabilmelidir.

       6.1.1.2- Simetrik olmayan veya önemli bir çarpılma veya diğer benzer hataları olan kaplar reddedilmelidir. Esasında tabanın önemsenmeyecek bir simetrik hatası veya üst çerçevenin profilini etkileyen bir hatası olan kapların,çarpılma deneyinden geçirilmesi sağlanmalıdır.

        6.1.2-Boş Metal Kaplar İçin Patlama Deneyi

        Üretici, kapların patlama basıncının, belirlenen deney basıncından en azından %20 daha fazla olduğundan emin olmalıdır.

        6.1.3-Korumalı Cam Kaplar İçin Düşme Deneyi

       Üretici; kapların Madde 4.1.2 ‘de yer alan gerekli deney şartlarını karşıladığını garanti etmelidir.

       6.1.4-Doldurulmuş Her Bir Aerosol Kabın Muayenesi

       6.1.4.1-

a)Doldurulmuş her bir aerosol kap su banyosu içine daldırılmalıdır. Suyun sıcaklığı ve daldırma periyodu; Aerosol kabın içeriğinin 50 °C ‘lik düzgün bir sıcaklığa erişmesini  veya  aerosol kabın içindeki basınç, 50 °C düzgün bir sıcaklıkta muhtevası tarafından yapılacak olan basınca erişmesini sağlayacak şekilde olmalıdır.

b)Gözle görülür sürekli bir çarpıklık veya bir delik gösteren herhangi bir aerosol kap reddedilmelidir.

     6.1.4.2- Bununla beraber, üretici veya yetkili temsilci, su banyosu metodundan alınacak sonuca benzer bir sonuç sağlayabilen herhangi bir deney sistemini Bakanlığa bildirmesi şartı ile kullanabilir.

     6.2- Yapılabilecek Muayene Deneyleri İle İlgili Örnekler

     6.2.1- Doldurulmamış Aerosol Kapların Deneyi :

     Deney basıncı, örneğin aynı partinin sürekli olarak  aynı işlemle ve aynı malzemelerden imal edilmiş 2500 adetlik homojen  bir partiden veya bir saatlik üretimden oluşan bir partiden rastgele seçilen doldurulmamış 5 kap üzerinde 25 saniye uygulanmalıdır. Şayet bu kaplardan herhangi birisi ile yapılan deneyde olumlu sonuç alınmamışsa, ilave 10  adet kap aynı partilerden rastgele seçilmeli ve aynı deneye tabi tutulmalıdır. Şayet bu aerosol kaplardan herhangi biri ile yapılan deneyden de olumlu sonuç alınmazsa tüm parti kullanım için uygun sayılmamalıdır.

     6.2.2- Doldurulmuş Aerosol Kaplarının Deneyleri

     Hava ve su sızdırmazlık deneyleri, bir su banyosu içinde doldurulmuş aerosol kapları temsil eden bir  miktarının suya daldırılması ile yapılmalıdır .Banyonun sıcaklığı ve daldırma süresi, çarpılma veya kırılma olmamasının sağlanması için gerekeli zaman süresince aerosol kap muhteviyatının 50 °C’lik düzgün bir sıcaklığa ulaşmasını mümkün kılacak şekilde olmalıdır. Yapılan bu deneylerde olumlu sonuç alınmamış herhangi bir aerosol kabın,  kullanım için uygun olmadığı kabul edilmelidir.

Türkiye’nin Onayladığı ILO Sözleşmeleri

Sayfalar: 1 2