Titreşim, bir cismin iç veya dış kuvvetlerin etkisiyle yaptığı salınım hareketidir. İnsan titreşimi ise, titreşen bir yüzey veya cisim ile temas sonucunda kişinin hissettiği titreşim olarak tanımlanabilir. Titreşim, insan vücuduna, temas eden titreşen yüzey aracılığı ile iletilir. Bu yüzey bir makinenin tutamak kısmı, bir aletin yüzeyi veya motorlu bir makinenin koltuğu olabilir.
Çalışma ortamında titreşim, kişinin çalışma verimini, sağlık ve güvenliğini olumsuz yönde etkiler. Endüstride iki tip titreşimden bahsedilir. Birincisi el- kol tireşimi, ikincisi tüm vücut titreşimidir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinde bu bölümdeki konumuz Titreşim / Vibrasyon hakkında. On-line sınava girmeden önce aşağıdaki eğitimi tamamlamanızı öneriyoruz. Amacımız İSG kültürünü siz değerli kullanıcılarımıza hissettirmek. Kazasız günler temennisiyle…
İSG Eğitimi: Titreşim Vibrasyon
| Eğitim Süresi | : | 19 Dk. |
| Sınav Süresi | : | 10 Dk. |
İş Sağlığı ve Güvenliği Titreşim, Vibrasyon Eğitimi Konuları;
- Titreşim Nedir?
- Titreşim Çeşitleri
- Titreşim Maruziyeti
- Titreşim Bileşenleri
- Titreşimin Etkileri
- Vibrasyon Sınır Değerleri
- Titreşimli Ekipmanlarla Çalışma
- Titreşimle Çalışmalarda Alınacak Önlemler
- Video ve Görseller
Bölüm-1
Bölüm-2
Eğitim Videolarını İndirmek İçin (Titreşim-1) TIKLAYINIZ
Eğitim Videolarını İndirmek İçin (Titreşim-2) TIKLAYINIZ
Yukarıdaki eğitimi tamamladıktan sonra aşağıdan on-line sınava girerek eğitiminizi pekiştirebilirsiniz.
Çağrı Teknoloji‘nin Uzaktan Eğitim Modülünden alıntı yapılarak hazırlanmıştır.
Unutmayın, her soru için 45 saniyeniz olacak. Hazırsanız Buyurun Başlayalım!
Çalışma hayatında çalışma koşullarına göre maruz kalınabilen tüm vücut titreşimi özellikle vücudun hangi bölgesinde rahatsızlığa yol açabilir?
Aşağıdakilerden hangisi titreşimin etkilerinden birisi değildir?
Titreşime maruz kalan çalışanlarda görülen beyaz parmak hastalığı hangi frekans aralığında oluşan titreşimler sonucu meydana gelir
Aşağıda verilen tehlike-risk eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
Bütün vücut titreşimi için sekiz saatlik süre boyunca günlük maruziyet sınır ve etkin değerleri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
I- Maruziyet süresi ve şiddetinin sınırlandırılması
II- Tüm vücut titreşim sınır değeri 1,15 m/sn2 olan ekipmanın, sınır değeri 0,1 m/sn2 olan ekipman ile değiştirilmesi
III- Titreşimli iş ekipmanının titreşim azaltıcı aparatlarla iyileştirilmesi
IV- Kişisel koruyucu donanımı kullanımı
Yukarıda verilen titreşimden korunma yöntemleri önceliğine göre sıralanırsa aşağıdakilerden hangisi doğrudur
Aşağıdakilerden hangisi el-kol titreşiminde 8 saatlik çalışma süresi için günlük maruziyet etkin değeridir?
Aşağıdakilerden hangisi titreşimin bileşenlerinden değildir?
Aşağıda verilen tehlike kaynaklarından bir grup oluşturulacak olursa hangisi dışarıda kalır?
Bir işletmede forklift operatörü için yapılan sekiz saatlik çalışma süresi için günlük titreşim maruziyet değeri 1,05 m/s2 bulunmuştur. Aşağıdakilerden hangisi işverenin bu aşamada yapması gereken öncelikli işlerden birisi değildir
Bu Yarışmayı Paylaşın:
Sonucu ve Hediyeyi/Hediyeleri Kazanmak için Kayıt Olmalısınız
Mesleki Maruziyet
Enerji ile çalışan aletlerden yayılan, parmaklardan veya elin avuçlarından vücuda giren mekanik enerjiye el-kol titreşimi denir. Operatörü el-kol titreşimine maruz bırakan ve enerji ile çalışan aletler bir çok endüstri alanında yaygın olarak kullanılmaktadır. El-kol titreşim maruziyeti üretim, taşçılık, maden, inşaat, tarım ve ormancılık alanlarında elle kullanılan, enerji ile çalışan aletlerden kaynaklanabilir. Hollanda’ da 150 binden, İngiltere’ de 0.5 milyondan, Amerika’ da 1.5 milyondan fazla kişinin el-kol titreşimine maruziyetinin olduğu rapor edilmiştir. Avrupa ülkelerinde ve Amerika’ da çalışanların %1.7 ile 3.6’ sının zararlı etkileri olabilecek titreşime maruz kaldıkları tahmin edilmektedir. El-kol titreşim sendromu (HAVS) terimi, el-kol titreşim maruziyeti ile ilgili işaret ve semptomları ifade etmek için kullanılır ve şu durumları içerir.
- damarsal hastalıklar
- kemik ve eklem hastalıkları
- kas hastalıkları
- diğer hastalıklar (tüm vücut, merkezi sinir sistemi)
Motosiklet sürmek gibi faaliyetler yüksek genlikte titreşim maruziyetine neden olmasına rağmen, sadece uzun süreli maruziyetler sağlık üzerinde zararlı etkiye sahiptir.
Mesleki el-kol titreşim maruziyeti ile sağlık etkileri arasındaki ilişki basit değildir. Aşağıdaki tabloda, el-kol titreşimi maruziyeti sırasında titreşimin zararlı etkileri ile ilgili olabilecek bazı faktörleri göstermektedir.
El-Kol Titreşim Maruziyeti Sırasında Zararla İlişkisi Olabilecek Faktörler
| Titreşim Karakteristikleri | Aletler & Prosesler | Maruziyet Koşulları | Çevresel Koşullar | Kişisel karakteristikler |
| Büyüklük (rms., pik, ağırlıklandırılmış, ağırlıklandırılmamış | Alet tasarımı (taşınabilir, sabit) | Süre (günlük, yıllık maruziyetler) | Çevre sıcaklığı | Çalışma yöntemi (tutuş kuvveti, itiş kuvveti, el-kol duruşu, vücut duruşu) |
| Frekans (spektrum, baskın frekanslar | Alet Çeşidi (darbeli, dönmeli, dönerli matkap) | Maruziyet şekli (sürekli, aralıklı, dinlenme periyotları olan) | Hava akışı | Sağlık |
| Nem | ||||
| Gürültü | ||||
| Yön (x-, y-, z- eksenleri) | Durum | Toplam maruziyet süresi | Parmak el kol sisteminin dinamik tepkisi | Eğitim |
| İşlem | Mekanik empedans | Yetenek | ||
| Çalışan malzeme | Titreşim geçirimi | Eldiven kullanımı | ||
| Absorbe edilen enerji | Zarara karşı kişisel hassasiyet |
Kaynak: ILO, Encyclopaedia of Occupational Health and Safety, Fourth Edition.
İnsanın Titreşime Verdiği Tepki
Titreşimin frekansı, genliği, maruziyet süresi, yönü, uygulama noktası, vücut ve titreşimin vücuda girdiği noktanın bağlantısı, kıyafetleri ve kullanılan aletler, vücut ağırlığı, kullanıcının boyu, vücudun duruş biçimi, vücut direnci, vücut bileşenleri gibi birçok faktöre bağlıdır. Titreşim, yönü ve büyüklüğü olan vektörel bir niceliktir. Bu nedenle sayılan faktörler üç eksende ele alınmalıdır. Eller ve titreşimli alet arasındaki bağlantı, el-kol titreşim büyüklüğü değerlendirilirken raporda bulunması gereken bir çok faktörden etkilenir. Bu faktörler şunlardır ;
- Kullanılan aletin çeşidi ve durumu
- Normal çalışma koşulları altında kullanılan alet tarafından üretilen ivme ve frekans spektrumu
- Alet veya iş parçasına doğru uygulanan kuvvetin büyüklüğü ve yönü (örneğin, tutma kuvveti, eksenel itme kuvveti, dönmesel momentler)
- Çalışma sırasında ellerin, kolların ve vücudun yönelimi ve duruşu (özellikle, dirsek, bilek ve omuz eklemlerinin açısı)
- Elin titreşen yüzeyle direk bağlantısı olan kısımları
- Yüzeyin ellerle bağlantısı olan kısmının çeşidi ve büyüklüğü
- Kullanılan çalışma şekli
- Çalışanın titreşimli alet kullanarak çalıştığı yıl sayısı
- Sıcaklık, nem ve kullanılan alet veya iş parçasının tutamak kısmının sıcaklığı gibi iklimsel koşullar
El-kol titreşim maruziyetinin süresi değerlendirilirken aşağıda verilen bilgiler rapor edilmelidir ;
- Bir gün içerisindeki titreşim maruziyet süresi ve saat biriminden aylık ve yıllık maruziyet süreleri
- Bir periyot içerisindeki maruziyet ve bunun çalışma metodu ile ilişkisi (örneğin, önceden belli olan ve olmayan çalışma ve dinlenme periyotlarının uzunluğu ve sıklığı, çalışma periyodu içinde titreşimin aralıklı olup olmaması, yani dinlenme arasında titreşimli aletin bırakılması veya elde tutulması).
İSG destekleriniz için tüm ekibe teşekkür ediyorum. Var olun.