Uzman Ofislerde ergonomi, doğru seçilmiş masa, sandalye gibi ofis mobilyaları ve yine doğru seçilip doğru yerleştirilmiş bilgisayar, telefon, faks gibi ofis gereçleri sayesinde zorlanmaları sağlığa zarar verecek düzeyin altında tutmak mümkündür.
Ofislerde Ergonomi
Ergonomi biliminin ilk uygulamaları ve araştırma alanı her ne kadar başlangıçta üretim işletmeleri olmuş ise de, hem ekonomiklik hem de insancıllık prensipleri dikkate alınarak ofislerde, yönetim birimlerinde de ergonomik kuralların uygulanmasına 20. yüzyılın son çeyreğinden itibaren gittikçe artan yoğunlukta başlanmıştır. Nasıl fabrikalar, atölyeler, maden ocakları vb. üretim sektörünün işyerleri ise ofisler de hizmet sektörünün işyerleridir.
Kaba bir hesapla bir ofisin donatılması ve yan giderler için harcanan miktar tüm ofis giderinin %20-30`unu, ofis çalışanları için harcanan ise giderin %70-80`ini oluşturmaktadır. Kendileri için böylesine büyük oranda harcama yapılan personele ergonomik kurallara uygun çalışma ortamı hazırlayıp, onlardan da daha yüksek performans beklemek akılcı bir davranıştır.
19.yüzyıl başında dünyada çalışanların %80`i tarım ve madencilik alanında, %10`u endüstriyel üretimde geri kalan %10`u da hizmet sektöründe çalışırken, bu oran 20. yüzyılın ortalarında tarım ve madencilikte %15, endüstriyel üretimde %50, hizmet sektöründe ise %35 olmuştur. Bu tarihten sonra üretimin otomatikleşmesi endüstriyel üretimde çalışanların oranının artmasını durdurmuş, hatta azaltmaya başlamıştır. Hizmet sektöründe çalışanların sayısı ise artmaya başlamıştır.
Sanayileşmiş ülkelerde 20. yüzyıl başında çalışanların sadece %10`u ofislerde çalışırken, bu oran günümüze gelene kadar sürekli artmıştır. Bugün ABD`de ofis çalışanları, üretimde çalışanların iki katını geçmiştir. Tüm dünyada hizmet sektöründe çalışanların oranının artması, üretim birimlerinde bile çok sayıda ofis çalışanının bulunması ofis çalışmasının artık en büyük çalışma alanını oluşturduğunun kanıtıdır.
Mobbing Karikatürleri
Ofislerde en çok yapılan, tekrarlanan işler ve bu işlerde zorlanan organlar
| İş Grubu | İşin Türü | İş Aracı | Zorlanan Organlar |
| 1 | Arama
Görme Tutma Alma Açma Kapama Yırtma-Atma |
Dosya
Klasör Delgi, zımba Sandalye Masa Diğer ofis mobilyaları |
Göz
El Kol Parmaklar Üst gövde Bacaklar |
| 2 | Yazma
Hesaplama Şema çizim (el ile) |
Yazı gereçleri
Kağıt Masa Sandalye |
Göz
El Kol Parmaklar Üst gövde Merkezi sinir sistemi MSS |
| 3 | Yazı yazma
Hesap yapma (makine ile) |
Yazı makinesi
Bilgisayar Hesap makinesi Masa, sandalye |
Göz
El Kol Parmaklar Üst gövde |
| 4 | Resim, teknik resim | Resim gereçleri
Masa Diğer mobilyalar |
Göz
El Kol Üst gövde Bacaklar Ayaklar |
| 5 | Okuma | Kitap, rapor, dosya vb. (sandalye) | Göz
MSS |
| 6 | Konuşma | Diktafon
Telefon |
Ağız, çene
Merkezi sinir sistemi |
| 7 | Düşünme | Göz, kulak, MSS | |
| 8 | Duyma, dinleme | Diktafon, telefon | Kulak, MSS |
| 9 | Gerinme, dönme | Masa, sandalye vb. | El, kol, gövde, bacaklar |
| 10 | Oturma, kalkma | Sandalye | Ayaklar, gövde |
Ofiste genellikle oturarak çalışılır. Bilindiği gibi vücut ağırlığının %50-70`ini bağ ve destek dokular ve kaslar oluşturur. Bunların hepsi de otururken de çeşitli düzeyde zorlanırlar, özellikle omurga hem bir destek görevi üstlenmesi, hem de çeşitli organları ve organ sistemlerini birbirine bağlaması nedeniyle çok dikkat edilmesi gereken bir organdır.
Üst gövde ve omurga uzun süre dengeli ve sakin duramazlar zira herhangi bir ritmik madde alışverişi, dolayısıyla düzenli bir beslenmeleri yoktur. İşlevleri, aktiviteleri sürekli olarak değişen ve çoğu zaman da aniden, beklenmeyen yükler sayesinde sağlanır. Otururken sık sık konum değiştirmemizin nedeni de budur.
İş Güvenliği Samimiyet Testi
Bu süreli bir testtir. Soru başına 60 saniye verilir. Hazırsanız başlayalım!
VİDEO: Yangını söndürürken rüzgarı önümüze alarak söndürmeliyiz.
Yangını söndürürken MUTLAKA rüzgarı ARKAMIZA alarak söndürmeliyiz...
Aşağıda izlediğiniz video insan psikolojisinin en derin yarası MOBBİNG tanımına girer.
Türkçe karşılık olarak işyerinde psikolojik taciz, işyerinde psikolojik-terör, işyerinde psikolojik-şiddet, işyerinde duygusal taciz, işyerinde moral taciz, işyerinde manevi taciz, duygusal şiddet, işyerinde zorbalık, yıldırma ve işyerinde yıldırmaya yönelik psikolojik saldırı anlamlarına da gelir.
İşin yapılışı sırasında, çeşitli sebeplerden kaynaklanan sağlığa zarar verebilecek şartlardan korunmak amacıyla yapılan sistemli ve planlı çalışmalara İş Sağlığı ve Güvenliği denir.
Kusurlu durumların ortadan kaldırılmasında öncelikli tercihimiz her zaman Kişisel Koruyucu Donanım kullanmaktır.
Öncelikli tercihimiz her zaman riskin kaynağında yok edilmesi ya da izole edilmesidir. KKD en son tercihimiz olmalıdır.
VİDEO: Hasta yada yaralı kişiye, hastalanması yada yaralanmasından hemen sonra doktor gelinceye kadar hayatını kurtarmak için zamanında ve yerinde yapılan müdahaleye İlk yardım denir.
Videoda izlediğimiz bu olay bir kaza anıdır...
Hasara neden olabilecek ama neden olmamış bir olay için kullanılan terim RAMAK KALA / KAZAYA RAMAK KALA olayıdır. Dolayısıyla videoda yaşanan olay kazaya neden olmamış, ancak tedbir alınmazsa kazanın kaçınılmaz olduğunu anlatan RAMAK KALA olayıdır.
95 Db.'e kadar kulak koruyucuların takılması zorunlu değildir.
85 dB ve üzerinde kulak koruyucu takmak zorunludur. Unutmayın, Gürültüye bağlı işitme kaybı zor fark edilir, kalıcıdır ve tedavisi mümkün değildir…
Zorunluluk-Emredici/Mutlak uyulması gerekliliğini ifade eden güvenlik işaretlerinin rengi MAVİ dir.
Doğru... Ayrıca, üçgen biçiminde SARI renk işaretler UYARI İŞARETLERİ, daire biçiminde KIRMIZI renk işaretler YASAKLAYICI İŞARETLERİ, YEŞİL ise, İLK YARDIM VE ACİL ÇIKIŞ işaretlerini ifade eder.
Çalışanın kaygan bir zeminde kayıp düşme İHTİMALİNE TEHLİKE denir?
TEHLİKE nin tanımı; İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelidir. RİSK ise; Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimalidir. Dolayısıyla Çalışanın kaygan bir zeminde kayıp düşme İHTİMALİNE RİSK denir.
Bir yangının çıkması için; yanıcı madde, oksijen ve ısının birlikte olması yeterlidir.
Doğru
Fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik haline Sağlık denir.
Sponsor
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 4857 Sayılı İş Kanunu'dur.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 6331 Sayılı Kanun'dur. 4857 Sayılı Kanun İŞ KANUNU'dur.
Sonuçlarınızı paylaşın:
Sonucu görmek için giriş yapmalısınız
Oturma konumunda boyun ve bel omurları özellikle daha fazla zorlanırlar. Boyun omurları tam dik konumda değilse başın ağırlığı boyun ve ense kaslarını zorlar. Boyun omurlarının dik konumda olması, hazır ol konumunda tam karşıya bakan baş ile mümkündür. Hafif öne eğik otururken boyun omurları da öne doğru eğiktirler. Bu konumda karşıya bakabilmek için omuz ve boyun kasları statik gerginlik haline girerler. Ofis çalışanlarının enselerinde, omuzlarında rahatsızlık hissetmelerinin nedeni budur.
Doğru seçilmiş masa, sandalye gibi ofis koltukları ve mobilyaları ile yine doğru seçilip doğru yerleştirilmiş bilgisayar, telefon, faks gibi ofis gereçleri sayesinde zorlanmaları sağlığa zarar verecek düzeyin altında tutmak mümkündür.
Son yirmi yılda bilgisayar ve bilgisayarla birlikte kullanılan yazıcı, tarayıcı gibi araçlar çok büyük bir hızla ofislerin demirbaşı haline gelmiş, ekran üzerinde çalışma ofislere yepyeni boyutlar getirmiştir.
Ofis Düzenlemeleri
Alan ve Hacim
Bazı gelişmiş ülkelerde ofislerin asgari büyüklükleri, kişi başı gerekli hacim vb. ulusal kural olarak standartlaştırılmıştır. Genel olarak yandaki şekilde de gösterildiği gibi bir ofisin asgari alanı 9 m 2 olarak belirlenmiştir. Tavan yüksekliğinin de 2,5 m olarak önerildiği ofislerde, çoğunlukla oturarak iş yapılması halinde, ofiste çalışan kişi başı 12 m3 `ten daha az olmayacak hacim talep edilmektedir.
Ölçüm yapılan ofislerde bir kişinin bulunduğu ofislerle iki ile dört kişinin bulunduğu ofislerin yaklaşık aynı boyutlara (yaklaşık 44 m 3 ) sahip olduğu belirlenmiştir.
Yapılan ölçümlere göre kişilere ortalama 17 m 3 çalışma hacmi düşerken aşağıdaki resimde gösterildiği gibi dört kişinin bulunduğu ofislerde bu değerin 11 m 3 `e indiği, iki kişinin bulunduğu ofislerde ise bu değerin 22 m 3 `e çıktığı görülmektedir.
Hayatın Her Alanında İş Sağlığı ve Güvenliği – Video
Bununla birlikte yanda gösterilen toplantı salonlarında 102-900 m 3 olarak hesaplanan çalışma hacmi, 19-144 kişilik oturma düzenlerinde pasif dinleme için belirlenen 10 m3 `lük sınırın oldukça altında olduğu değerlendirilmiştir. Kişi başına düşen 5,4-6,25 m3 `lük hava hacmini dengeleyebilmek için doğal ya da cebri havalandırmanın mutlaka kurulu olması gerekmektedir. Yapılamıyorsa kişi sayısının 10-90 kişi ile sınırlandırılması uygun olacaktır.
Masalar; sandalye veya koltukları rahatça arkaya itip, ne masaya ne de koltuğa çarpmadan kalkılabilecek düzende, yandaki şekildeki gibi duvardan mesafeli yerleştirilmelidir.
Özellikle yüzyüze bakan masa yerleşiminin bulunduğu ölçüm yapılan ofislerde; hem masaların derinliğinin 70-80 cm olması ve hem de koltukların derinliğinin 38-50 cm olması nedeniyle (koltuğun kendi ekseni etrafında rahatça döndürülebilme ölçüsü dahil) toplamda en az 3 m genişliğe ihtiyaç varken, ofis genişliğinin 2,77-2,83 m arasında değiştiği gözlemlenmiştir.
Bu da çalışanların koltuklarını masanın içine doğru itmesine ve kendi ergonomik oturma yüksekliği ne olursa olsun mecburen koltuğun yüksekliğini kol dayama yerlerinin masanın içine girebilecek yükseklikte tutmalarına neden olmaktadır. Ayrıca çalışanlar; oturdukları yerden kalkabilmek için koltuğu önce geriye, duvara doğru itme sonrasında ise kendi ekseni etrafından döndürerek istemeden de olsa zaman kaybı ve duvara sürtmekle sonuçlanan zararlara sebebiyet vermektedir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Politikası Nasıl Hazırlanır?
Ofislerde Ergonomik Masa-Sandalye Sistemleri
İnsanın yaradılışı aslında ayakta durmaya, yürümeye, koşmaya, sürekli hareket halinde olmaya ve sadece dinlenmek için yatmaya daha uygun ise de, bugün artık işyerinde bile, iş yöntemleri izin veriyorsa, oturarak çalışma tercih edilir hale gelmiştir. Federal Alman istatistiklerine göre bu ülkede çalışanların 2/3`ü ya sürekli oturarak ya da çoğunlukla oturarak iş yapmaktadır. Özellikle ofislerde oturarak çalışma arzulanan, tercih edilen bir çalışma türü ise de uzun süre oturmanın organizmada önemli olumsuz etkileri vardır.
Oturarak çalışanların önemli bir kısmı bel omurlarındaki ağrılardan, ense ve omuz bölgesindeki rahatsızlıklardan şikayet etmektedir. Yanlış oturma pozisyonu, statik konumdan doğan kas gerilmeleri ve hareket yetersizliği ofis çalışanlarında sık görülen romatizmal şikâyetlerin temel nedenidir. Hastalık nedeniyle işten uzak kalmanın hem üretimi aksattığı, hem de işletmeye ek giderlere mal olduğu bilinen bir gerçektir. Ergonomik kurallara uygun yapılmış bir sandalye tüm bu sorunları tamamen ortadan kaldırmasa bile, büyük ölçüde azaltır.
Standarda göre en az 36 cm olan sırt desteğinin üst kenarının yüksekliği; sırta yeterince destek vermek ve gövde ağırlığının bir kısmını karşılayarak belde oluşabilecek bel fıtığı arızalarını önlemek için 1981`de yapılan antropometrik ölçümlere göre oturma yerinden omuz yüksekliği 54,34 cm olan %5`lik dilimdeki erkekler dikkate alındığında oldukça küçüktür. Ayrıca yapılan ölçümlerde 5 ve 8 inci tip koltuklarda sınırda çıkarken 15 inci tip koltukta bu sınır değerin de altında çıkmıştır.
Genel İş Sağlığı ve Güvenliği Kuralları
Bilgisayarla Çalışmalarda Ergonomi
Çalışanın bilgisayar ile çalışması dört farklı düzeyde olabilir:
– Ekran karşısında çok az çalışma,
– Yazılı kağıt veya teyp gibi bir başka ortamdan bilgisayara veri yükleme,
– İş süresinin büyük bölümünü ekranla diyalog halinde geçirme (özellikle konstrüksiyon, kitap yazma, yazılım hazırlama gibi üretici ağırlığı olan çalışmalar),
– Bazen veri yükleme, bazen diyalog çalışması.
Yazılımlar kolay anlaşılabilirlik yönünden önemli olsa da; bilgisayarın ana ünitesi olan renk, boyut ve gürültü açısından; bilgisayarda çalışanlar için monitör, klavye ve fare işbilim fizyolojisinde en önemli elemanlardır.
İş Kanununa Göre Çalışanların Yükümlülükleri
Monitör;
Monitörün çalışana göre konumu çok önemlidir. Ekran, kullanıcının boynunu çevirmeye gerek duymadan görebileceği şekilde tam karşısına yerleştirilmelidir.
Ekranın güneş ışığını veya aydınlatma lambalarının ışığını yansıtıp görme kalitesini bozup bozmayacağı, hatta gözü kamaştırıp kamaştırmayacağını anlamak için bilgisayarı kapatarak kontrol etmek gerekir. Kapalı bilgisayar ekranında lambalar görünüyorsa, ekranı lambalar görünmeyinceye kadar döndürmek gerekir. Bu konum ekranda çalışacak kişiye uygun değilse, o zaman ekranı biraz öne eğerek de yansımalardan kurtulunabilir. Yalnız ekranı fazla öne eğmek görme konforunu olumsuz etkiler. Genelde ekran bir miktar arkaya eğimli kullanılır, o zaman da tavandaki lambalar ekranda yansır. Modern ince düz ekranlar yansıma yönünden problemsizdir.
Klavye;
Daktilo yerine bilgisayar kullanılmaya başlanması, bilgisayar klavyelerinin daktilo klavyelerine göre daha ince olması ve eli daha iyi masaya dayayabilme olanakları sayesinde eskiden sekreterlerde çok görülen bilek kaslarında iltihaplanmalar büyük oranda azalmıştır. Ayrıca mekanik daktilo tuşlarına kuvvetle basmadan dolayı meydana gelen tendovaginitis rahatsızlığı, elektrikli daktilolarda kuvvetin on kat azalması, bilgisayar klavyelerinde daha da azalması ile neredeyse ortadan kalkmıştır. Klasik bilgisayar klavyelerinde ise bu klavyelerde çalışırken oturmanın gerektirdiği konumdan dolayı el-kol-omuz bölgesinde statik gerilmenin doğurduğu rahatsızlıklarla 
karşılaşılmaktadır.
Fare
Bilgisayar sistemlerinde ekrana kumanda etme işlemlerinde fare büyük önem taşımaktadır. Fareler genelde her iki el ile kullanılabilecek şekilde tasarlanmışlardır, ancak solaklar için düzenlenmiş özel fareler de mevcuttur Fareyi kullanırken bileğin fare altlığına temas zorunluluğunu engelleyen, ergonomik tasarımlı fareler de kullanılmaktadır.
Aslında farelerin çoğu temel ergonomik isteklere uyumludur. Önemli olan elin tamamının fare üzerine teması ve fareyi tutmak için bir kuvvete gereksinim duyulmamasıdır. Asimetrik tasarımlı fareler elin tutması ve daha az yorulması açısından daha iyidirler.
Zaman zaman fareyi diğer el ile de kullanmaya çalışmak dinlendirici olur. Her ne kadar alışılmamış elle kullanmak başlangıçta çok zor da gelse, belirli bir süre sonra ona da alışılır, böylelikle tek elin veya bileğin yorulması önlenmiş olur.
Sonuç;
Ofiste çalışanların günlük işlerinin planlanması, çalışma saatlerinin düzenlenmesi, yeteneklerine göre iş dağıtımının yapılması, kendileri ile ilgili kararların alınmasına katılımlarının sağlanması gibi organizasyonel açıdan yapılabilecek pek çok iyileştirmenin olmasının yanı sıra kişilerin çalışma ortamının uygun şekilde düzenlenmesi de hem teknik hem de organizasyonel tedbirlerin içinde sayılabilmektedir. Böylece alınan kararların doğrudan işin verimine etki edeceği gerçeği de bir kez daha ispatlanmaktadır.
Yazının tüm hakları www.nedenisguvenligi.com‘a ve yazara aittir. Telif hakları kanunu gereğince kopyalanamaz ve/veya farklı bir yerde kullanılamaz. Ancak alıntı yapıldığında link ve adres verilmek zorundadır.
Kaynaklar,
Corlett E. N., Bishop R. P. A technique for measuring postural discomfort. Ergonomics 1976; 9: 175-182
Hertzberg H.T.E. Anthropometry Papers (Special Collections and Archives, University Libraries). Dayton, Ohio: Wright State University, 1930-1976
