Uzman Aşağıda açıklanan tehlikeli maddeler ve konsantrasyon limitleri tehlikeli madde olarak kabul edilir.
Tehlikeli maddeler bulunduran kuruluşlarda büyük endüstriyel kazaların önlenmesi ve muhtemel kazaların insanlara ve çevreye olan zararlarının en aza indirilmesi amacıyla hazırlanan Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmeliğe göre adlandırılmış tehlikeli maddeler açıklanmıştır. Buna göre;
Tehlikeli Maddeler Nelerdir?
İçindekiler
Karışımlar; yüzde (%) kompozisyonu veya diğer bir açıklamanın verilmemiş olması halinde ve Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelik kapsamında belirtilen özelliklerine göre belirlenmiş konsantrasyon limitleri arasında kalmaları şartıyla saf madde gibi değerlendirilir.
Aşağıda belirtilen niteleyici miktarlar her kuruluş için geçerlidir.
Madencilik Sektöründe İş Kazaları
| Sütun 1 | Sütun 2 | Sütun 3 | |||
| CAS numarası (1) | Tehlikeli maddelerin niteleyici miktarı (ton) | ||||
| Tehlikeli Maddeler | Alt Seviye | Üst Seviye | |||
|
– | 5 000 | 10 000 | ||
|
– | 1 250 | 5 000 | ||
|
– | 350 | 2 500 | ||
|
– | 10 | 50 | ||
|
– | 5 000 | 10 000 | ||
|
– | 1 250 | 5 000 | ||
|
1303-28-2 | 1 | 2 | ||
|
1327-53-3 | – | 0,1 | ||
|
7726-95-6 | 20 | 100 | ||
|
7782-50-5 | 10 | 25 | ||
|
– | – | 1 | ||
|
151-56-4 | 10 | 20 | ||
|
7782-41-4 | 10 | 20 | ||
|
50-00-0 | 5 | 50 | ||
|
1333-74-0 | 5 | 50 | ||
|
7647-01-0 | 25 | 250 | ||
|
– | 5 | 50 | ||
|
– | 50 | 200 | ||
|
74-86-2 | 5 | 50 | ||
|
75-21-8 | 5 | 50 | ||
|
75-56-9 | 5 | 50 | ||
|
67-56-1 | 500 | 5 000 | ||
|
101-14-4 | – | 0,01 | ||
|
624-83-9 | – | 0,15 | ||
|
7782-44-7 | 200 | 2 000 | ||
2,6 – Toluendiizosiyanat |
584-84-991-08-7 | 10 | 100 | ||
|
75-44-5 | 0,3 | 0,75 | ||
|
7784-42-1 | 0,2 | 1 | ||
|
7803-51-2 | 0,2 | 1 | ||
|
10545-99-0 | – | 1 | ||
|
7446-11-9 | 15 | 75 | ||
|
– | – | 0,001 | ||
4-Aminobifenil ve/veya tuzları, Benzotriklorür, Benzidin ve/veya tuzları, Bis(klorometil)eter, Klorometilmetileter, 1,2-Dibrometan, Dietilsülfat, Dimetilsülfat, Dimetilkarbamoil klorür, 1,2-Dibrom-3-klorpropan, 1,2-Dimetilhidrazin, Dimetilnitrozamin, Hekzametilfosforiktriamit, Hidrazin, 2-Naftilamin ve/veya tuzları, 4-Nitrodifenil ve 1,3-Propansulton |
– | 0,5 | 2 | ||
(a) Benzin ve naftalar, (b) Kerosenler (jet yakıtları dahil), (c) Gaz yağları (dizel yakıtlar, ev ısıtma yağları ve gaz yağ karışımları dahil) (ç) ağır fuel-oiller (d) (a)’dan (ç)’ye kadar olan şıklarda işaret edilen ürünlerdeki gibi alevlenirlik ve çevresel tehlikelere benzer özelliklerde ve aynı amaca hizmet eden alternatif yakıtlar |
– | 2 500 | 25 000 | ||
|
7664-41-7 | 50 | 200 | ||
|
7637-07-2 | 5 | 20 | ||
|
7783-06-4 | 5 | 20 | ||
|
110-89-4 | 50 | 200 | ||
|
3030-47-5 | 50 | 200 | ||
|
5397-31-9 | 50 | 200 | ||
(*) Karışımın, içeriğinde sodyum hipoklorit olmadığı zaman Sucul Akut Kategori 1 [H400] olarak sınıflandırılmaz. |
200 | 500 | |||
|
107-10-8 | 500 | 2 000 | ||
|
1663-39-4 | 200 | 500 | ||
|
16529-56-9 | 500 | 2 000 | ||
|
533-74-4 | 100 | 200 | ||
|
96-33-3 | 500 | 2 000 | ||
|
108-99-6 | 500 | 2 000 | ||
|
109-70-6 | 500 | 2 000 | ||
| (1) CAS numaraları yalnızca gösterge amaçlıdır. | |||||
Laboratuvarlarda Güvenlik Önlemleri
Tehlikeli Maddelerin Zararlılık Kategorisi;
Bu kısım Sütun 1’de listelenen zararlılık kategorilerinin kapsamına giren tüm tehlikeli maddeleri kapsar:
| Sütun 1 | Sütun 2 | Sütun 3 |
| 11/12/2013 tarihli ve 28848 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelik uyarınca Zararlılık Kategorileri | Tehlikeli maddelerin niteleyici miktarı (ton) | |
| Alt Seviye | Üst Seviye | |
| Başlık ‘H’ – SAĞLIK TEHLİKELERİ | ||
| H1 AKUT TOKSİK Kategori 1, tüm maruz kalma yolları | 5 | 20 |
| H2 AKUT TOKSİK– Kategori 2, tüm maruz kalma yolları
veya – Kategori 3, soluk alma yoluyla maruz kalma (Not 7’ye bakınız) |
50 | 200 |
| H3 BELİRLİ HEDEF ORGAN TOKSİSİTESİ (BHOT) – TEKLİ MARUZİYET (TM) Kategori 1 | 50 | 200 |
| Başlık ‘P’- FİZİKSEL TEHLİKELER | ||
| P1a PATLAYICILAR (Not 8’e bakınız)– Kararsız patlayıcılar
veya – Patlayıcılar, UN ADR Kısım 1.1, 1.2, 1.3, 1.5 veya 1.6, veya 11/12/2013 tarihli ve 28848 ikinci mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Maddelerin ve Karışımların Fiziko-Kimyasal, Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Özelliklerinin Belirlenmesinde Uygulanacak Test Yöntemleri Hakkında Yönetmelikte yer alan A13/14 metoduna göre patlayıcı özellikleri olan ve Organik Peroksitler veya Kendinden Reaktif maddeler ve karışımlar zararlılık sınıflarına ait olmayan madde veya karışımlar |
10 | 50 |
| P1b PATLAYICILAR (Not 8’e bakınız) Patlayıcılar, UN ADR Kısım 1.4 (Not 10’a bakınız) | 50 | 200 |
| P2 ALEVLENİR GAZLARAlevlenir gazlar Kategori 1 veya 2 | 10 | 50 |
| P3a ALEVLENİR AERESOLLER (Not 11.1’e bakınız)Alevlenir aeresoller Kategori 1 veya 2: Alevlenir gazlar Kategori 1 veya 2 veya alevlenir sıvılar Kategori 1’i içeren | 150 (net) | 500 (net) |
| P3b ALEVLENİR AERESOLLER (Not 11.1’e bakınız)Alevlenir aeresoller Kategori 1 veya 2: Alevlenir gazlar Kategori 1 veya 2’yi ya da alevlenir sıvılar Kategori 1’i içermeyen (Not 11.2’ye bakınız) | 5 000 (net) | 50 000 (net) |
| P4 OKSİTLEYİCİ GAZLAROksitleyici gazlar Kategori 1 | 50 | 200 |
| P5a ALEVLENİR SIVILAR– Alevlenir sıvılar Kategori 1,
veya – Kaynama noktalarının üzerinde tutulan alevlenir sıvılar Kategori 2 veya 3, veya – Parlama noktası ≤ 60 °C olan ve kaynama noktalarının üzerinde tutulan diğer sıvılar (Not 12’ye bakınız) |
10 | 50 |
| P5b ALEVLENİR SIVILAR– Yüksek basınç veya yüksek sıcaklık gibi, büyük kaza tehlikesi oluşturabilecek özel proses koşullarındaki alevlenir sıvılar Kategori 2 veya 3,
veya – Yüksek basınç veya yüksek sıcaklık gibi, büyük kaza tehlikesi oluşturabilecek özel proses koşullarındaki ve parlama noktası ≤ 60 °C olan diğer sıvılar (Not 12’ye bakınız) |
50 | 200 |
| P5c ALEVLENİR SIVILARP5a ve P5b kapsamına girmeyen alevlenir sıvılar Kategori 2 veya 3 | 5 000 | 50000 |
| P6a KENDİNDEN REAKTİF MADDELER ve KARIŞIMLAR ile ORGANİK PEROKSİTLERKendinden reaktif maddeler ve karışımlar Tip A veya B
veya Organik peroksitler Tip A veya B |
10 | 50 |
| P6b KENDİNDEN REAKTİF MADDELER ve KARIŞIMLAR ile ORGANİK PEROKSİTLERKendinden reaktif maddeler ve karışımlar Tip C, D, E veya F
veya Organik peroksitler Tip C, D, E veya F |
50 | 200 |
| P7 PİROFORİK SIVILAR VE KATILARPiroforik sıvılar Kategori 1
veya Piroforik katılar Kategori 1 |
50 | 200 |
| P8 OKSİTLEYİCİ SIVILAR VE KATILAROksitleyici sıvılar Kategori 1, 2 veya 3,
veya Oksitleyici katılar Kategori 1, 2 veya 3 |
50 | 200 |
| Başlık ‘E’ – ÇEVRESEL TEHLİKELER | ||
| E1 Sucul ortam için zararlı Kategori Akut 1 veya Kronik 1 | 100 | 200 |
| E2 Sucul ortam için zararlı Kategori Kronik 2 | 200 | 500 |
| Başlık ‘O’ – DİĞER TEHLİKELER | ||
| O1 Zararlılık ifadesi EUH014 olan madde veya karışımlar | 100 | 500 |
| O2 Su ile temas ettiğinde alevlenir gazlar çıkaran madde ve karışımlar, Kategori 1 | 100 | 500 |
| O3 Zararlılık İfadesi EUH029 olan madde veya karışımlar | 50 | 200 |
Malzeme Güvenlik Bilgi Formu MSDS Nedir?
Kaza Bildirim Kriterleri;
Kazanın meydana gelmesi durumunda büyük endüstriyel kaza bildirimi yapılır.
- Tehlikeli maddelerden kaynaklanan;
Tehlikeli maddeler listesi Sütun 3’teki eşik değerinin en az %5’i ve daha fazla tehlikeli maddenin dahil olduğu herhangi bir yangın, patlama veya emisyonu (sızıntı, kaza sonucu dökülme vb.).
- İnsana ve mala zarar:
Aşağıdaki olaylardan herhangi birine sebep olan tehlikeli bir kimyasalın dahil olduğu bir kaza;
- a) Bir kişinin ölümü,
- b) Kuruluş içerisinde 6 kişinin yaralanması ve her birinin en az 24 saat hastanede tutulması,
- c) Kuruluş sınırları dışında en az bir kişinin yaralanması ve her bir kişinin en az 24 saat hastanede tutulması,
ç) Kuruluş sınırları dışındaki konutların hasar görmesi ve kullanılamaz durumda olması,
- d) Halkın 2 saatten daha fazla süreliğine tahliye edilmesi veya evlerinden çıkma yasağı getirilmesi (kişi x saat değeri en az 500 olmalıdır),
- e) 2 saatten fazla içme suyunun, elektriğin, gazın veya telefonun kesilmesi (kişi x saat değeri en az 1000 olmalıdır).
Demir Çelik Sektöründe İş Sağlığı ve Güvenliği
- Çevreye verilen hasar;
3.1 Karasal habitata uzun süreli veya kalıcı hasar;
- a) 0,5 ha veya daha fazla bir habitatın veya yasayla koruma altına alınan bir alanı,
- b) 10 ya da daha fazla hektarlık tarım alanlarını da içeren bir habitat alanı,
3.2 Tatlısu ve deniz habitatına olan uzun süreli veya önemli hasar;
- a) Nehir veya kanal boyunca olan 10 km veya daha fazla hasar,
- b) Göle veya gölete olan 1 hektar veya daha fazla hasar,
- c) Deltaya olan 2 hektar veya daha fazla hasar,
ç) Açık denizlere veya kıyılara olan 2 hektar veya daha fazla hasar,
- d) Akifer ya da yeraltı suyuna 1 hektar ya da daha fazla alana olan önemli hasar.
İş Sağlığı ve Güvenliğinin Hukuki Dayanakları
- Mala olan hasar;
- a) Kuruluştaki mala olan 4 milyon TL ve üzerindeki hasar,
- b) Kuruluş sınırları dışındaki mala olan 1 milyon TL ve üzerindeki hasar.
Tehlikeli maddelerin sınıflandırılması
Tehlikeli yerlerin sınıflandırılması
Tehlikeli yerler, patlayıcı ortam oluşma sıklığı ve bu ortamın devam etme süresi esas alınarak, bölgeler halinde sınıflandırılır.
Bölge 0
Gaz, buhar ve sis halindeki yanıcı maddelerin hava ile karışımından oluşan patlayıcı ortamın sürekli olarak veya uzun süreli ya da sık sık oluştuğu yerler.
Bölge 1
Gaz, buhar ve sis halindeki yanıcı maddelerin hava ile karışımından oluşan patlayıcı ortamın normal çalışma koşullarında ara sıra meydana gelme ihtimali olan yerler.
Bölge 2
Gaz, buhar ve sis halindeki yanıcı maddelerin hava ile karışarak normal çalışma koşullarında patlayıcı ortam oluşturma ihtimali olmayan yerler ya da böyle bir ihtimal olsa bile patlayıcı ortamın çok kısa bir süre için kalıcı olduğu yerler.
Bölge 20
Havada bulut halinde bulunan tutuşabilir tozların, sürekli olarak veya uzun süreli ya da sık sık patlayıcı ortam oluşturabileceği yerler.
Bölge 21
Normal çalışma şartlarında, havada bulut halinde bulunan tutuşabilir tozların ara sıra patlayıcı ortam oluşturabileceği yerler.
Bölge 22
Normal çalışma şartlarında, havada bulut halinde bulunan tutuşabilir tozların patlayıcı ortam oluşturma ihtimali bulunmayan ancak böyle bir ihtimal olsa bile bunun yalnızca çok kısa bir süre için geçerli olduğu yerler.
Tehlikeli maddelerin taşınması
Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik,(ilgili yönetmeliğe buradan ulaşabilirsiniz) karayoluyla yapılacak tehlikeli madde taşımacılığı faaliyetlerinin; insan sağlığı ve diğer canlı varlıklar ile çevreye zarar vermeden güvenli, emniyetli ve düzenli bir şekilde yürütülmesine ve bu faaliyetlerde yer alan; gönderenlerin, alıcıların, dolduranların, yükleyenlerin, boşaltanların, paketleyenlerin, tank-konteyner/portatif tank işletmecilerinin, taşımacıların ve tehlikeli maddeleri taşıyan her türlü taşıt sürücülerinin sorumluluk ve yükümlülüklerine ilişkin usul ve esasları belirler
