Neden İş Güvenliği Logo
İş Sağlığı ve Güvenliği

İş Güvenliğinde Tehlikeli Hareketler

İş Güvenliğinde Tehlikeli Hareketler
Tamircin Burada

Yaşanan iş kazaları ve iş cinayetleri, iş güvenliği sorumlularının özellikle “Tehlikeli Hareketler” üzerinde yoğunlaşmalarının gereğini açıkça göstermektedir

Bir işletmede yürütülecek iş güvenliği çalışmalarında göz önünde tutulması ve dikkate alınması gereken kurallara iş güvenliği temel prensipleri denir. Bu prensipler bilimsel bir çalışma çerçevesinde yürütüldüğü takdirde istenilen sonuçlar elde edilebilir. Bu prensipler aşağıdaki bölümlerde anlatılmıştır.

Tehlikeli Hareket ve Tehlikeli Durumların Önlenmesi

İş Güvenliğinde Tehlikeli Hareketlerİş güvenliği ilmi, kazaların önlenmesi çalışmasında kaza zincirinin 3. halkası olan “Tehlikeli Hareket ve Tehlikeli Durumu” asli faaliyet alanı olarak benimser. Bu durum, kaza zincirinin en zayıf halkasıdır. Çünkü 1. ve 2. halkalar insan ve insanın doğası ile ilgili hususlardır ve iş güvenliği bilimince insan ile uğraşmanın etkili sonuçları olmayacağı  kabul edilir.

Bu nedenle iş güvenliği sorumlularının ilk yapacağı iş “Tehlikeli Hareket ve Tehlikeli Durumu” tespit ederek bunları ortadan kaldırılmasını sağlamak olmalıdır.

İş Güvenliğinde Tehlikeli Hareketler

İş Kazalarının %88’i Tehlikeli Hareketlerden, % 10’u Tehlikeli Durumlardan, %2si Kaçınılmaz (Sebebi Bilinmeyen) Hareketlerden Kaynaklanmaktadır

Bu prensip, iş güvenliği sorumlularının özellikle “Tehlikeli Hareketler” üzerinde yoğunlaşmalarının gereğini açıkça göstermektedir ;

  • İş ekipmanını, kullanılması konusunda eğitim almadan kullanmak
  • Araç ve ekipmanları imalatçı talimatları doğrultusunda kullanmamak, tehlikeli şekilde kullanmak, emniyetsiz taşıma, yükleme, istifleme yapmak
  • Acele etmek, tehlikeli yerlerden gitmek, gereksiz hızlı çalışmak
  • İkaz ve uyarılara uymamak
  • Hatalı pozisyonlar, emniyetsiz vaziyet alma
  • İşyeri ve iş disiplinine uymamak
  • İşin gerektirdiği Kişisel Koruyucu Donanımlar’ı (KKD) kullanmamak
  • Etrafta dikkatsiz dolaşmak
  • Başkalarını meşgul etmek
  • İşleri yasal mevzuatlar ve talimatlar doğrultusunda yapmamak
  • İş yerindeki tehlikeler hakkında bilgi sahibi olmamak
  • Gerekli emniyet tedbirlerini almadan çalışmak
  • Koruyucu emniyet donanımlarını kullanılmaz duruma sokmak
  • Şaşırma, kızgınlık, üzgünlük, telaş, şakalaşma vb
  • Tehlikeli yerlerde çalışmak, (askıdaki yükün altı, heyelan dibi vb)

Tehlikeli Durumlar, Güvensiz Ortamlar

  • Arızalı ve bakımsız ekipmanlar ve binalar
  • Çalışma ortamının darlığı ve sıkışıklığı
  • Yetersiz uyarı ve ikazlar
  • İşe uygun eğitimli eleman çalıştırmama
  • Koruyucusuz ekipmanlar, uygun olmayan koruyucular
  • Yetersiz havalandırma
  • Yetersiz ya da fazla aydınlatma
  • Tehlikeli ortam (tozlu, gazlı, gürültülü vb.)
  • Düzensiz ortam
  • Kaygan veya düzgün olmayan zemin
  • Gerekli yerlerde ve merdivenlerde yetersiz korkuluklar
  • Kusurlu alet, makine ve teçhizat kullanımı
  • Emniyetsiz yöntem ve şartlar
  • Taşeron faaliyetleri

Kaza Sonucu Meydana Gelebilecek Zararın Büyüklüğü Kestirilemez, Bu Tamamen Tesadüflere Bağlıdır

Yapılan çalışmalar ile kazayı hafif atlatmak değil, kazayı meydana getiren sebeplerin ortadan kaldırılmasına işaret edilmektedir. Yapılan istatistikler kazaların % 50, sinin kolayca önlenebileceğini, % 48, inin ancak etüt ve metotlu bir  çalışma ile önlenebileceğini, % 2, sinin de önlenmesinin mümkün olmayacağını göstermiştir.

Tehlikeli Hareketlerin Nedenleri

İşçinin bünyeden ve yaradılışından gelen şahsi kusurları (dikkatsizlik, laubalilik, umursamazlık) bilgi ve ustalık yetersizliği, fiziki yetersizlik, uygunsuz mekanik şartlar ve fiziki çevre tehlikeli hareketlerin nedenleridir.

Kazalardan Korunma Metotları

Kazalardan korunma amaçlı yapılan çalışmalar dört grupta toplanabilir:

Mühendislik ve Revizyon

  • Tehlikeli Durumların Bilinmesi, Tehlikelerin Tanımlanması
  • Tehlikeli Durumların Analizi, Risklerin Değerlendirilmesi
  • Tedbirlerin Alınması, Kontrol Tedbirlerinin Belirlenmesi
  • Tedbirlerin Uygulanması
  • Gerekli Kontrollerin Sağlanması

İkna ve Teşvik

  • Eğitim ve Öğretim Çalışmaları
  • Çeşitli Yarışmaların Düzenlenmesi
  • İkaz Levhaları ve Afişler
  • Propaganda
  • Ödüllendirme/ Özendirme

Ergonomiden Yararlanma

Yapılacak işe uygun işçi temini ve çalışanları biyolojik özellikleri ile kabiliyetlerine göre, makine-tesis ve aletleri ergonomi biliminin gerekleri yerine getirilerek geliştirmelidir.

Disiplin Kuralları

İş güvenliğini sağlamada en son başvurulacak çözüm yolu disiplin tedbirlerine başvurulmasıdır.

Kaza Önleme Tedbirleri

Kazalardan Korunma Yöntemleri ile Üretim, Maliyet, Kalite Kontrolü Metotları
Benzerlik ve Paralellik Arz Eder.

İş güvenliğini sağlama metotları ile kalite ve verimlilik çalışmalarında kullanılan yöntemler arasında tam bir paralellik vardır (TS, İSO, EN 9001 1400 1800, OHSAS).

İş Güvenliği ile İlgili Çalışmalara, Konulacak Kurallara ve Alınacak Tedbirlere Üst Düzey Yöneticiler Katılmalı ve Sorumluluğa Ortak Olmalıdır.

İş Güvenliği çalışmaları, sadece işyerinde bu amaçla görevlendirilen personelin gayret ve çabaları ile sınırlı olmamalıdır. Özellikle üst düzey yöneticilerin İSG çalışmalarına ilgi duymaları ve destek olmaları, diğer çalışanların İSG çalışmalarına pozitif katkısını artıracağı gibi, üst düzey yöneticilerin kendi koydukları kurallara örnek teşkil edecek şekilde uymaları da teşvik edici bir neden olacaktır.

Tekniker, Teknisyen, Nezaretçi, Çavuş, Ustabaşı ve Benzeri İlk Kademe Yöneticiler Kazalardan Korunmada En Önde Gelen Personeldir.

İşyerinde işçiye en yakın ilk kontrol elemanının iş güvenliğini sağlama çalışmalarındaki önemi ile eğitim, ikna, teşvik ve disiplin çalışmalarının hangi seviyede yoğunlaştırılması gerektiğine işaret edilmektedir.

İş Güvenliği Çalışmalarına Yön Veren İnsani Duyguların Yanında, İş Güvenliğinin Sağlanmasında İtici Rol Oynayan İki Mali Faktör Vardır.

  • Güvenli bir işletmede üretim artıp maliyet düşecektir
  • Kazalarda meydana gelen zarar, kazaları önlemek için yapılan ödemelerin çok daha fazlası olacaktır.

Bu prensipler iş sağlığı ve iş güvenliğinin konusunu, çalışma alanını, konuya yaklaşma tarzını, kurallarını, çözüm yöntemlerini belirleyen temel kabullerdir.

Web Tasarımı

Eğitim ve Sonuç

İş sağlığı ve güvenliği sorumlularının bu durumları dikkate almalarının gerekliliği ortadadır. Hizmet içi kursları veya işbaşı eğitim v.b çalışmalar ile gerçekleşen kazalarla ilgili tehlikeli hareketler, detaylı bilgi verilmesiyle önceden tehlikelerin tanınmasının sağlanması aynı veya benzer hatalarla olacak kazaların önlenmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca tehlikeyi öngören çalışanın haber verme duyarlılığı kazandırılarak kaza önlemeyi sağlamak, işletmeyi ve  çalışanları daha az kaza ile daha başarılı kılacağı kesindir.

OSGB Web Tasarımları

İlgili Yayınlar

2Yorumlar

  • Murat Akay , Ekim 13, 2019 @ 9:17 pm

    En büyük tehlikeli hareket bilinçsizliktir maalesef. Günümüzde halen de var.

  • Burak Sağıroğlu , Ekim 15, 2019 @ 11:43 am

    tehlikeli hareket ve tehlikeli durum zincirin en zayıf halkasıdır ve kaza zincirinin 3. halkasıdır. is güvenliği sorumlularının ilk yapacağı is TEHLİKELİ HAREKET VE TEHLİKELİ DURUMLARI tespit ederek bunları ortadan kaldırmaya calısmalıdır

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Araç çubuğuna atla