Neden İş Güvenliği Logo
İş Sağlığı ve Güvenliği

İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamaları

İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamaları
Tamircin Burada

İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamaları, iş ortamında sağlıklı ve güvenli çalışma koşullarını oluşturarak; iş kazalarını önlemeyi ve meslek hastalıklarını en alt düzeye indirmeyi, böylece maddi ve manevi kayıpları engelleyerek verimliliği artırmayı amaçlar.

İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamaları

Çalışanların yaşamını tehlikeye sokan, sağlığını tehdit eden, ekonomiye zarar veren, “kaza” ve “meslek hastalığı” dediğimiz olayları önler ve çalışanın sağlığını korur. İş güvenliği, çalışanları korumanın yanı sıra üretim ve işletmenin güvenliğini sağlayan, ekolojik zararı en alt düzeye indiren uygulamaları da bünyesinde barındırmaktadır.

Üst Yönetimin Sorumlulukları

İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamaları

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi’nin başarıya ulaşabilmesindeki en önemli ve hayati güç, yönetimin kararlılığı ve kesintisiz desteğidir.

Sistemin kurulması, korunması ve anlaşılıp benimsenmesi için üst yönetimin kararlılığı gerekmektedir.

Kurulan sistemin yaşatılabilmesi için kaynak yaratılması ve şirketteki uygulayıcıların harekete geçirilmesi için üst yönetimin sürekli desteği şarttır. Bu bağlamda, şirket üst yönetiminin bu gerçeklerin farkında olması ve uygulanabilir teknolojileri göz önünde tutarak, hayata geçirilmesi konusunda kararlı ve gayretli olması şirketin sürdürülebilirliği için de önemlidir.

Şirket yönetimi;

  1. İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi’nin firma yararına ve gelecekte var olmanın ana koşulu olduğuna,
  2. İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi’ni destekleyen bir “firma politikası ve kültürü” oluşturulması gerektiğine,
  3. İş Sağlığı ve Güvenliği performansının korunması ve geliştirilmesinde organizasyonel olduğu kadar, bireysel sorumluluk ve katkıların da önemine,
  4. İş Sağlığı ve Güvenliği konularında fark oluşturan çalışanların teşvik edilmesi ve ödüllendirilmesi gerektiğine, İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi’ne organizasyonun her seviyesinden sorumluluk bilinci ile katılım ve destek sağlanmasının önemine ve bunun kararlılık gerektirdiğine inanmalıdır.

 

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi ile Sağlıklı ve güvenli iş ortamı yaratılması ile elde edilen yüksek verim ve motivasyon, dolayısıyla Gün Kayıplı İş Kazalarında azalma olur…

Üst yönetim, kararlılığını paylaşırken çeşitli iç iletişim yöntemleri kullanabilir. Üst yönetim çalışanlara iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili kararlılığını aşağıdaki yöntemleri ile iletebilir;

  • Tüm yöneticiler iş sağlığı ve güvenliği politikasının eğitim dokümanlarında, herkesin erişebileceği alanlarda, kullanılan el kitaplarında, çalışma kitaplarında bulunmasını sağlar, mevcudiyetini yılda bir kez kontrol eder
  • Üst yönetim, iş sağlığı ve güvenliğini tehlikeye sokacak durumlarda üretimi durdurma kararlılığı gösterebilir
  • Üst yönetim belirli zamanlarda çalışanlara iş sağlığı ve güvenliğinin önemi ile ilgili yazılı ya da sözlü mesajlar iletebilir.
  • Üst yönetim çalışanların ailelerine iş sağlığı ve güvenliğinin önemi ve uyulması gereken kurallar ile ilgili bir mektup iletebilir.
  • Üst yönetim çalışma alanlarına sadece iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili saha kontrolü ve incelemesi gerçekleştirebilir.
  • Tüm yöneticiler periyodik olarak kendi sorumluluk alanlarındaki durum hakkında ekipleri ile birlikte iş sağlığı ve güvenliği toplantıları gerçekleştirebilir ve bu toplantı notlarının kayıt altına alınarak muhafaza edilmesini sağlayabilir.

 

Organizasyon ve Sorumluluklar

Başarılı bir İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi uygulaması için organizasyonel yapı, görev alan tarafların görev ve sorumlulukları belirlenmelidir.

Şirket Genel Müdürü’nün ve diğer yöneticilerin görev ve sorumluluğu İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi’ne liderlik yapmaktır. Bu amaçla, üst yönetim;

  • Şirketin iş sağlığı ve güvenliği kapsamındaki politika ve vizyonunu belirlemeli,
  • Başarılı bir İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi için organizasyonel yapıyı tanımlamalı, yetki ve sorumlulukların belirlenmesini sağlamalı,
  • Etkin bir İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi’nin geliştirilmesi ve sürdürülebilir olması için gerekli kaynakları sağlamalıdır.

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi ile Eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi ve karşılanması ile bilgi aktarımının sağlanması, firma kültürünün geliştirilebilmesi, bilgi ve tecrübenin artırılarak personel kapasitesinin geliştirilmesi sağlanabilir.

İş Güvenliği

İş Sağlığı ve Güvenliği Birimi

İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu Nasıl Kurulur?

İş Sağlığı ve Güvenliği Birimi (İSG Birimi), işyerinde etkin bir İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi’nin kurulması ve geliştirilmesindeki yapı taşlarından biridir. Bu amaçla İş Sağlığı ve Güvenliği Birimi;

  • İşyerinde sağlık ve güvenlik tehlike ve risklerinin belirlenmesi
  • Risklere karşı yürütülecek her türlü koruyucu, önleyici ve düzeltici faaliyeti kapsayacak şekilde, çalışma ortamı gözetimi konusunda rehberlik yapılması,
  • Çalışanların sağlığını korumak ve geliştirmek amacı ile yapılacak sağlık gözetiminin uygulanması,
  • İş sağlığı ve güvenliği kültürünün güçlendirilmesi amacıyla çalışanlara iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin verilmesi,
  • İşyerinde kaza, yangın, doğal afet ve bunun gibi acil müdahale gerektiren durumların belirlenmesi, acil durum planının hazırlanması, ilkyardım ve acil müdahale bakımından yapılması gereken uygulamaların organizasyonu ile ilgili diğer birim, kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapılmasından sorumludur.

İSG Birimi asgari olarak, işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve gerekli ise diğer sağlık personelinden oluşur. İSG Birimi’nde yer alan personelin yetki ve sorumlulukları iş sağlığı ve güvenliği mevzuatında ayrıntılı olarak yer almaktadır.

Çalışanların Sorumlulukları

Tüm çalışanlar, öncelikli olarak, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim ve işverenin ve/veya İSG Birimi’nin bu konudaki talimatları doğrultusunda, kendilerinin veya yaptıkları işten etkilenen diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmemekle yükümlüdür

İş sağlığı ve güvenliği doğrultusunda tüm çalışanlar;

  • İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, ekipman ve bunların güvenlik donanımlarının talimatlara uygun şekilde kullanılması,
  • Kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımın doğru kullanılması,
  • Sağlık ve güvenlik yönünden ciddi ve yakın bir tehlike ile karşılaştıklarında işin reddedilmesi, koruma tedbirlerinde bir eksiklik gördüklerinde amirlerine veya İSG Birimine ve çalışan temsilcisine derhal haber verilmesi,
  • Kendilerini ve çalışma arkadaşlarını koruması, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için üst yönetim, İSG Birimi ve çalışan temsilcisi ile işbirliği yapılması ve önerilerde bulunarak katılımcı olunmasından sorumludur.

Periyodik İş Sağlığı ve Güvenliği Toplantıları

İşveren, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yasa ve yönetmeliklerin öngördüğü periyotlarda, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalarda bulunmak üzere kurul oluşturur.

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi içerisinde de yer alan toplantıların gerçekleştirilmesi için ilgili yasa ve yönetmeliklerin öngördüğü periyotlarda, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalarda bulunmak üzere kurul, görev yapmaktadır. İş sağlığı ve güvenliği faaliyetleri ve performansının iyileştirilmesi için yılda en az bir kez düzenlenen Yıllık İş Sağlığı ve Güvenliği Gözden Geçirme Toplantıları kurul toplantılarıyla destekleyici niteliktedir.

Altı aydan fazla süren asıl işveren-alt işveren ilişkisinin bulunduğu hallerde;

Asıl işveren alt işverenin çalışan sayıları ayrı ayrı elli veya daha fazla ise asıl işveren ve alt işveren ayrı ayrı kurul kurar. İş sağlığı ve güvenliği faaliyetlerinin yürütülmesi ve kurullarca alınan kararların uygulanması konusunda işbirliği ve koordinasyon asıl işveren tarafından sağlanır.

Bir işyerinde sadece asıl işverenin çalışan elli veya daha fazla ise bu durumda kurul asıl işverence kurulur. Kurul oluşturma yükümlülüğü bulunmayan alt işveren, kurul tarafından alınan kararların uygulanması ile ilgili olarak koordinasyonu sağlamak üzere vekâleten yetkili bir temsilci atar.

  • Alt işverenin çalışan sayısı elli veya daha fazla, asıl işverenin çalışan sayısı ellinin altında ise işyerinde kurul alt işverence oluşturulur. Asıl işveren alt işverenin oluşturduğu kurula işbirliği ve koordinasyonu sağlamak üzere vekâleten yetkili bir temsilci atar
  • Asıl işveren ve alt işverenin çalışan sayıları ayrı ayrı ellinin altında ve toplam çalışan sayısı elliden fazla bulunduğu durumlarda ise koordinasyon asıl işverence yapılmak kaydıyla, asıl işveren ve alt işveren tarafından birlikte bir kurul oluşturulur. Kurulun oluşumunda üyeler her iki işverenin ortak kararı ile atanır.
  • Asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunmayan ve aynı çalışma alanında birden fazla işverenin bulunması ve bu işverenlerce birden fazla kurulun oluşturulması hâlinde işverenler, birbirlerinin çalışmalarını etkileyebilecek kurul kararları hakkında diğer işverenleri bilgilendirir.

(1)Kurul aşağıda belirtilen kişilerden oluşur:

a) İşveren veya işveren vekili,

b) İş güvenliği uzmanı,

c) İşyeri hekimi,

ç) İnsan kaynakları, personel, sosyal işler veya idari ve mali işleri yürütmekle görevli bir kişi,

d) Bulunması halinde sivil savunma uzmanı,

e) Bulunması halinde formen, ustabaşı veya usta,

f) Çalışan temsilcisi, sendikalı bir işyerinde ise işyeri sendika temsilcisi (işyerinde birden çok sendika temsilcisi olması halinde ise, işyeri sendika baş temsilcisi)

(2) Kurulun başkanı işveren veya işveren vekili, kurulun sekreteri ise iş güvenliği uzmanıdır. İş güvenliği uzmanının tam zamanlı çalışma zorunluluğu olmayan işyerlerinde ise kurul sekretaryası; insan kaynakları, personel, sosyal işler veya idari ve mali işleri yürütmekle görevli bir kişi tarafından yürütülür.

(3) Bu maddenin birinci fıkrasının (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde gösterilen üyeler işveren veya işveren vekili tarafından atanırlar

(4) Birden fazla iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekiminin bulunduğu işyerlerinde işveren tarafından görevlendirme yapılır. İş güvenliği uzmanının görevlendirilmesinde o işyerinin tehlike sınıfına uygun uzmanlar arasından birisi görevlendirilir.

(5) Bu maddenin birinci fıkrasının (e) bendinde belirtilen üye o işyerindeki formen, ustabaşı veya ustaların yarıdan fazlasının katılacağı toplantıda açık oyla seçilir. Seçimle belirlenememesi halinde işveren tarafından atanır.

(6) Bu maddenin birinci fıkrasının (e) ve (f) bentlerinde sözü geçen kurul üyelerinin aynı usullerle yedekleri seçilir.

Uygun standartların kullanılması, iş talimatlarının hazırlanması ile çalışma veriminin ve kalite seviyesinin yükseltilmesi, projelerin belirlenen süreler içinde tamamlanması olasıdır.

İşveren veya işveren vekili, kurul için gerekli toplantı yeri, araç ve gereçleri sağlar.İşveren veya işveren vekili, kurulca hazırlanan toplantı tutanaklarını, kaza ve diğer vakaların inceleme raporlarını ve kurulca işyerinde yapılan denetim sonuçlarına ait kurul raporlarını, iş müfettişlerinin incelemesini sağlamak amacıyla işyerinde bulundurur.

Kurullar, yapacakları tekliflerde, bulunacakları tavsiyelerde ve verecekleri kararlarda işyerinin durumunu ve işverenin olanaklarını göz önünde bulundururlar.

Kurul üyeleri, görevleri nedeniyle işyerlerinin yapım ve üretim teknikleri, ticari sırları ve ekonomik durumları hakkında gördükleri ve öğrendiklerini gizli tutmak zorundadırlar.

 

OSGB Hizmetleri

İletişim Faaliyetleri

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi tüm çalışanlar tarafından bilinmesi gereken temel bir konudur. Bu amaca ulaşabilmek için firma yönetimi ve İSG Birimi, organizasyonun her aşamasında iletişimin sağlanması için gerekli olan bütün imkan ve araçları kullanmak, bu konudaki faaliyetleri desteklemek ve organize etmek durumundadır.

Aşağıda bazı örnek iletişim faaliyetleri bulunmaktadır;

  • Şirket için İSG filmi hazırlanabilir (İSG Eğitim dökümanlarımızdan videolara ulaşabilirsiniz)
  • Şirket için İSG kurallarını belirten kitapçık / broşür hazırlanabilir
  • Her ay İSG ile ilgili bir mesaj belirlenerek e-posta yoluyla tüm şirket çalışanlarına duyurulabilir
  • E-posta adresi olmayan mavi yaka çalışanlar için aylık mesajlar uygun görsellerle afiş olarak tasarlanıp bastırılarak duyurular yaygınlaştırılabilir
  • İSG mesajları yemekhanelerdeki TV ekranlarında gösterilebilir
  • Aylık ya da dönemsel “İSG Bültenleri” hazırlanarak tüm şirket çalışanları ve paydaşlarla e-posta yolu ile paylaşılabilir. “İSG Bültenleri” dünyadan veya Türkiye’den gelişmeler ve örnekleri içerebileceği gibi şirketlerin yaptığı İSG çalışmaları hakkında bilgiler de içerebilir
  • Yapılan bilgilendirmeler ve eğitimlerin katkısını ölçmek amacıyla çalışanlara belirli aralıklarla İSG hakkında anketler uygulanabilir
  • “Ayın İSG Çalışanı” isimli panolar oluşturularak o ay herhangi bir iş kazasını bilinçli hareketi ile engellemiş kişilere Genel Müdür’den teşekkür yazısı gönderilerek isimleri toplu bir ortamda paylaşılabilir. (Şirket bültenleri, panolar, yemekhanedeki TV’ler gibi…)
  • 4-10 Mayıs İSG Haftası’nda ya da 28 Nisan Dünya İş Sağlığı Günü’nde Genel Müdür tarafından İSG ile ilgili bir mektup/e-posta gönderilebilir. İSG’nin önemini anlatan popup, imza banner uygulamaları bu hafta süresince kullanılabilir.
  • İşe yeni başlayan çalışanlara oryantasyon sırasında önceden hazırlanmış olan İSG filmi izletilebilir ve İSG kitapçığı verilerek şirketin İSG uygulamaları hakkında bilgilendirme yapılabilir.
  • Eğer şirket, iç iletişimi için intranet ya da portal kullanıyorsa, intranete/portala İSG ile ilgili bir bölüm açılabilir. Bu bölümün altına aşağıdaki başlıklar eklenerek (şirket tercihlerine göre başlık sayısı azaltılıp, artırılabilir) çalışanların mevcut çalışmalara daha kolay erişmesi sağlanabilir. Bu durum aynı zamanda şeffaf olarak bir arşivin de oluşmasına zemin hazırlayabilir.
  • İSG konusu ile ilgili çalışmalar yapan Dernek benzeri kuruluşlarda yer alarak iyi uygulamalar paylaşılabilir.
  • İSG konusunu içselleştirmiş, gerekli terminolojik bilgiye sahip bir basının oluşturulması, haberlerin doğru, anlaşılır şekilde kaleme alınması ve aktarılması için basına yönelik eğitim programları oluşturulabilir
  • İSG hakkında yapılan iyi ve farklı uygulamalar özellikle yerel ve gerek duyulursa ulusal basın ile paylaşılabilir.
  • Fabrikaların konumlandığı alanlardaki çevre halkının İSG ile ilgili farkındalığını artırabilecek sosyal sorumluluk projeleri uygulanabilir
  • Yerel halkın, öğrencilerin, kanaat önderlerinin, çalışan ailelerinin, üretim yerlerindeki İSG uygulamalarını görmesi adına açık kapı günleri organize edilebilir.
  • Şirketlerin sosyal medya hesaplarından şirketin iyi örnek İSG uygulamaları paylaşılabilir.
  • İSG ile ilgili sektörel yayınlar için iletişim planı hazırlanabilir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi’nin kavranabilmesinde ve gereği gibi uygulanabilmesinde iki önemli özellik; yeterlilik ve farkındalıktır. Bunun sağlanmasında en önemli araç güçlü iletişimdir. Sürdürülen tüm faaliyetlerde, aşağıdaki hususlar mutlaka önceden tanımlanmış, planlanmış ve sağlanmış olmalıdır.

İş sağlığı ve güvenliği kavramının çalışanlar başta olmak üzere ilgili taraflara iletildiğinden ve onlardan bilgi alındığından emin olunmasını sağlayacak prosedürler oluşturulmalıdır.


İş Güvenliği Karikatürleri

Evet için sağa, hayır için sola kaydırın.

İş Sağlığı ve Güvenliği Önlemlerinin Geliştirilmesi
1/36
Aktif İşgücü Hizmetleri Yönetmeliği
2/36
Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği
3/36
2019 Aralık Ayında En Çok Okunanlar
4/36
B Sınıfı İSG Uzmanı Sınava Hazırlık
5/36
İş Sağlığı ve Güvenliği Karikatürleri
6/36
İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Hukuki Dayanağı
7/36
Postalar Halinde İşçi Çalıştırılarak Yürütülen İşlerde Çalışmalara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
8/36
Emeğin Kutsallığına İhanet Etmeyin!
9/36
İş Güvenliği Uzmanları ve İşyeri Hekimlerinin Süreleri Nasıl Belirlenir?
10/36
Atık Yönetimi Yönetmeliği
11/36
Gemi Adamlarının İkamet Yerleri, Sağlık ve İaşelerine Dair Yönetmelik
12/36
Gürültülü Ortamlarda Çalışma Süreleri
13/36
İş Güvenliğinde Güvenlik Kültürü
14/36
İş Güvenliği Uzmanlığı Çıkmış Sorular B-Sınıfı
15/36
3 Adımda İş Kazalarını Önleyin
16/36
İş Sağlığı ve Güvenliği Karikatürleri
17/36
Gürültüyü Azaltma Yöntemleri
18/36
İSG Yarışması Çıkmış Sorular
19/36
Zararlı Maddeler ve Karışımlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formları Yönetmeliği
20/36
Neden Güvenlik Kültürü?
21/36
İş Kazaları ve Meslek Hastalıklarının Etkileri
22/36
Mesleki Yeterlilik Belgesi Zorunluluğu Getirilen Mesleklere İlişkin Tebliğ-2016-1
23/36
İş Sağlığı ve Güvenliğinin Temel İlkesi
24/36
İş Kazalarının Nedenleri
25/36
İş Güvenliği Kültürü
26/36
Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme İşleri Yönetmeliği
27/36
1542 Kişinin Katili Kim?
28/36
Kısa Çalışmadan Yararlanma Şartları
29/36
İş Kazalarının Nedenleri!
30/36
Kütahya İş Sağlığı ve Güvenliği Analizi
31/36
Madencilik Sektörü Meslek Hastalıkları
32/36
İş Kanununa Göre Çalışanların Yükümlülükleri
33/36
İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamaları
34/36
OSGB ve Eğitim Kurumu Belge Ücretleri-2020
35/36
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Yönetmeliği
36/36

Sonuçlar

İş Sağlığı ve Güvenliği Önlemlerinin Geliştirilmesi 1
24 25
Aktif İşgücü Hizmetleri Yönetmeliği 2
22 27
Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği 3
22 27
2019 Aralık Ayında En Çok Okunanlar 4
25 24
B Sınıfı İSG Uzmanı Sınava Hazırlık 5
24 25
İş Sağlığı ve Güvenliği Karikatürleri 6
21 28
İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Hukuki Dayanağı 7
22 27
Postalar Halinde İşçi Çalıştırılarak Yürütülen İşlerde Çalışmalara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik 8
26 23
Emeğin Kutsallığına İhanet Etmeyin! 9
25 24
İş Güvenliği Uzmanları ve İşyeri Hekimlerinin Süreleri Nasıl Belirlenir? 10
24 25
Atık Yönetimi Yönetmeliği 11
21 28
Gemi Adamlarının İkamet Yerleri, Sağlık ve İaşelerine Dair Yönetmelik 12
22 27
Gürültülü Ortamlarda Çalışma Süreleri 13
24 25
İş Güvenliğinde Güvenlik Kültürü 14
20 29
İş Güvenliği Uzmanlığı Çıkmış Sorular B-Sınıfı 15
22 27
3 Adımda İş Kazalarını Önleyin 16
19 30
İş Sağlığı ve Güvenliği Karikatürleri 17
24 25
Gürültüyü Azaltma Yöntemleri 18
23 26
İSG Yarışması Çıkmış Sorular 19
22 27
Zararlı Maddeler ve Karışımlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formları Yönetmeliği 20
22 27
Neden Güvenlik Kültürü? 21
23 26
İş Kazaları ve Meslek Hastalıklarının Etkileri 22
23 26
Mesleki Yeterlilik Belgesi Zorunluluğu Getirilen Mesleklere İlişkin Tebliğ-2016-1 23
22 27
İş Sağlığı ve Güvenliğinin Temel İlkesi 24
22 27
İş Kazalarının Nedenleri 25
22 27
İş Güvenliği Kültürü 26
19 30
Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme İşleri Yönetmeliği 27
22 27
1542 Kişinin Katili Kim? 28
23 26
Kısa Çalışmadan Yararlanma Şartları 29
21 28
İş Kazalarının Nedenleri! 30
26 23
Kütahya İş Sağlığı ve Güvenliği Analizi 31
16 33
Madencilik Sektörü Meslek Hastalıkları 32
23 26
İş Kanununa Göre Çalışanların Yükümlülükleri 33
21 28
İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamaları 34
24 25
OSGB ve Eğitim Kurumu Belge Ücretleri-2020 35
21 28
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Yönetmeliği 36
23 26

Temel Kurallar

Planlı çalışarak, iş kontrolünü sağlayarak, risk analizlerini yaparak; proaktif (önleyici) ve reaktif (düzeltici) tedbirleri şirket genelinde etkin ve yaygın bir şekilde kullanarak güvenli bir iş yeri yaratabileceğimizi ve mümkün olduğunca kazalardan kaçınabileceğimizi biliyoruz.

Bu amaç doğrultusunda, uyulması zorunlu olan temel kurallar mutlaka belirlenmelidir. Meydana gelen İş Kazalarının bildirilmesi haricinde tüm temel kurallar proaktif ifadelerden oluşturulmalıdır. Kuralların kısa, öz ve anlaşılır olması esastır.

Temel kurallara doğal hatalar veya ihmaller nedeniyle birkaç kez uyulmaması veya bu kuralların tek bir kez dahi olsa bilinçli ve/veya açık olarak çiğnenmesi durumunda çalışma mevzuatının ilgili hükümleri uygulanır. İnsan davranışı kaynaklı kaza ve kayıpların önüne geçilmesi ve riskin azaltılması amacıyla, kaza sonuçlarının sınıflandırılması, iş kazalarının nasıl bildirileceği ve araştırılacağı vb. tanımlanmalıdır

Varlıkların Korunması

Şirket, iş sağlığı ve güvenliği açısından kritik olan tüm iş yeri, makine ve ekipmana, yönelik olarak -belirlediği kriterlere uygun- prosedürler geliştirilmelidir. Yeni devreye alınacak iş yeri, sistem ve proseslerde, riskleri kontrol altına alabilecek gerekli önlemler alınmalıdır.

Bu doğrultuda:

  • Uygun iş güvenliği ekipmanının sağlanmasını, uygun şekilde periyodik kontrol ve bakımının yapılmasını sağlayacak bir sistem hazırlanmalıdır.
  • İş yerinin ihtiyacı olan teçhizat (alarmlar, dedektörler, yangın söndürme ekipman ve cihazları, hidrant sistemi, tüplü teneffüs cihazı, vs.) belirlenmeli ve temin edilmelidir
  • İş yeri ve varlıklarının korunmasına yönelik tedbirler belirlenmelidir.
  • Yukarda belirtilen ekipman ve cihazın doğru kullanımı, görevlerin aksamadan yerine getirilmesi amacıyla uygun talimatlar ve eğitim programı hazırlanmalıdır.
  • Koruyucu bakım / mühendislik faaliyet ve planları da bu kapsamda düşünülmelidir
  • Risk Değerlendirmesi ve Risk Yönetimi süreci, bu konudaki çalışmalara esas teşkil etmektedir

Prosedürler, İş Talimatları

İşyeri yönetimleri tarafından, iş sağlığı ve güvenliği açısından kritik olan tüm faaliyetler için gerekli olan prosedür / iş talimatları hazırlanmalı ve yazılı hale getirilmelidir. Söz konusu dokümanlar, performans kriterlerine, ilgili standart ve yasal gereksinimlere cevap verecek nitelikte olmalıdır.

Risk Değerlendirmesi ve Risk Yönetimi çalışmaları sırasında prosedür eksiklikleri veya mevcut prosedürlerin etkisizliği, anlaşılmamış olması, kullanılmıyor veya uyulmuyor olması, yeterli veya uygun olmaması gibi tespitler “İyileştirilmesi Gereken Hususlar/Uygunsuzluklar” olarak belirlenir ve DÖF (Düzeltici ve Önleyici Faaliyetler) kapsamında çözüme ulaştırılır.

Belirlenen genel güvenlik kuralları çalışanlara, alt işverenlere/tedarikçilere ve çalışanlarına, iş yerinde mesleki beceri eğitimi gören öğrencilere ve stajyerlere iletilmeli ve uygulanması için gerekli aksiyonlar alınmalıdır.

Kaza Bildirim, Araştırma ve Raporlama Prosedürü

Kaza Bildirimleri Nasıl Yapılır? 

Şirket, meydana gelen ve sonuçlanan iş kazalarının araştırılmasına ve böylece hatalardan gerekli dersleri çıkararak, kaza tekrarlarını önlemeye yönelik düzeltici faaliyetlerin hayata geçirilmesine imkan veren bir sistem oluşturur.

Bu prosedur ile hedeflenen sadece meydana gelmiş olan kazaların ana nedenlerini öğrenmek ve tekrarını önlemek değil, aynı zamanda senaryolar geliştirerek ve olası diğer sonuçları göz önüne alarak diğer olası kazaların da önüne geçmektir.

Bir kaza meydana geldiğinde, bu prosedur kapsamında temelde yapılacak 3 aksiyon vardır: Önce kazanın bildirilmesi, ardından kazaların tekrarını önlemek ve gerekli dersleri çıkarmak için belirtilen surelerde Kaza Araştırma Raporlarının hazırlanarak ilgililere yollanması ve son olarak kazaların tekrarına yönelik alınması gereken ilave tedbirlerin (proaktif ve reaktif) belirlenerek hayata geçirilmesi ve takibi.

  1. Kazanın Bildirilmesi: Ölümlü ve uzuv kayıplı kazalar derhal, diğer kazalar ise aynı gün içerisinde bildirilmelidir. Ayrıca, ilgili yasa ve mevzuatlar çerçevesinde ilgili makamlara belirlenen yasal süreler içerisinde bildirilir
  2. Kazanın Araştırılması: Kazaların nasıl araştırılacağı ve araştırma ekibinin nasıl oluşturulacağı prosedur icinde belirtilmelidir. Kaza Araştırma Ekibi kazayı ve nedenlerini araştırır. Nihai raporun 30 takvim gunu icinde tamamlanması önerilir
  3. Kaza Araştırma Raporuna dayalı Aksiyon Planının hazırlanması ve hayata geçirilmesi
  4. Kaza ve Raporlama sonrası alınması gereken proaktif ve reaktif tüm tedbirlerin tespit edilmesi planlanması ve hayata geçirilmesi

Çalışan Sağlığı

Yasal mevzuata uygun olarak çalışanların sağlık kontrollerinden geçirilmesine önem verilmelidir.

Bu sayede maruz kalınabilecek sağlık problemleri önceden tespit edilerek gerekli önlemlerin alınması mümkün olabilecektir. Saha ve şantiyelerde yürütülen çalışmalar kapsamında sağlık kontrol ve taramaları her yeni personel için işe başlamadan önce yapılmalı ve sürekli çalışan personele yönelik olarak da periyodik olarak tekrarlanmalıdır.

Ağır ve tehlikeli işlerde çalışan personelin gerekli tetkikleri ve muayeneleri yapılarak ağır ve tehlikeli işlerde çalışma raporları hazırlanmalıdır. Koruyucu hekimlik kapsamında çalışanlara gereken aşılar (grip, tetanos, vb.) yapılmalıdır.

Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde çalışacak kişilerin yapacakları işe uygun olduklarını belirten sağlık raporu işyeri hekimi tarafından düzenlenmeli ve bu rapor olmadan bu kişiler kesinlikle işe başlatılmamalıdır

Herhangi bir sebeple üç haftadan uzun süre işten uzak kalanlar işe dönüşte işyeri hekimi tarafından muayene edilmeli ve işe dönüş raporu hazırlanmalıdır.

Gürültü seviyesinin ≥80dB(A) olduğu alanlarda, gürültü seviyenin düşürülmesi veya çalışana etkisinin azaltılması için önceden planlanmış aksiyonlar alınmalıdır.

İş Sağlığı ve Güvenliği

 

Meslek Hastalığı

Her Çalışanın Sorumluluğu: Meslek Hastalıkları

Genel olarak iş sağlığı ve güvenliği sisteminde iyileşme ve sürekliliğin sağlanması için meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıkların (çalışma koşulları sebebiyle doğal seyri değişen hastalıklar) verilerinin doğru toplanması, uygun analizlerin yapılarak nedenlerinin ortaya konulması ve doğru raporlanması çalışmaları yapılmalıdır. Bu şekilde etkilenmeye neden olan durum veya kaynak doğru olarak tespit edilebilir ve gereken önleyici tedbirler alınabilir.

Bu çalışmalar yapılırken her çalışan işe girmeden önce ve periyodik olarak bedensel, psikolojik, sosyal ve çevresel özellikleriyle ele alınıp değerlendirilmeli, gereğinde yapacağı işe göre sağlık tetkikleri ve taramaları çeşitlendirilmeli ve işe başlatılmadan önce yapacağı işin o kişiye uygunluğu esas alınmalıdır.

Meslek hastalığı veya işe bağlı hastalıklar standart tanı formlarına göre değerlendirilip bu hastalıklar sebebiyle kayıp iş günleri, hastane giderleri, iş görmemezlik kayıtları düzgün olarak tutulup raporlanmalıdır.

Meslek hastalığı veya işle ilgili hastalık tanısı almış kişilerin uygun, efektif tedavilerinin yapılması ve istirahatleri sağlanmalıdır.

Stres Yönetimi

Stresle Mücadele

Stresle başa çıkmak ve yaşam kalitesini arttırmak amacıyla durumu ya da duruma verilen tepkileri değiştirmek için stres yönetimi çalışmaları uygulanmalıdır. Stresin insanlar üzerindeki etkilerinin (duygusal, fiziksel, zihinsel, sosyal) iyi bilinmesi, çalışanlardaki bu belirtilerin erkenden tespit edilerek sağlıklarını tehdit eder hale gelmeden gereken önlemlerin birey ve kurum tarafından alınması ve mevcut streslerin kişi tarafından yönetilebilmesi sağlanmalıdır. Stresin kişi üzerindeki etkileri sadece çevresel etkenlerin gücü değil, çalışanın kişiliği ile de yakından ilgilidir. Bu nedenle çalışanların genel kişilik özellikleri göz önünde bulundurularak stres yönetimi konusunda eğitim almaları ve interaktif uygulamalara katılmaları sağlanmalıdır.

Genel iş süreci ve yapısına bağlı stres kaynakları tek tek ele alınmalı ve çalışanı olumsuz etkilemeyecek şekilde düzenlenmeli ve uygulanmalıdır. İş süreci ve yapısı dışındaki çalışanın ailesi, sosyal çevresi gibi ortamlardaki stres kaynakları da göz önünde bulundurulmalıdır. Stresle başa çıkma yöntemleri olarak bireysel ve grupsal stratejiler belirlenerek çalışanlara bu konuda eğitimler verilmelidir.

İş yaşamından kaynaklanan stresle başa çıkma yöntemleri, iş görenlerin iş stresini azaltmak ve önlemek için iş ortamındaki stres kaynakları kontrol edilmeli ve azaltılması için yapısal ve yönetsel düzenlemeler yapılmalıdır.

 

Hijyen Yönetimi

Hijyen Eğitimi

İçme ve kullanma sularının periyodik olarak fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik analizleri yaptırılmalıdır. Yemekhane, yemekhane çalışanları ve gıdaların hijyenik kontrollerinin belirlenmiş kontrol tablosuna göre düzenli yapılması sağlanmalıdır.Havalandırma sistemleri filtreleri, genel bina, duş ve tuvaletlerin temizliklerinin denetlenmesi düzenli aralıklarla yapılmalıdır.

Ergonomik Çalışma Ortamının Sağlanması

Çalışma Yeri Ergonomisi

İşyeri koşullarının adım adım izlenerek ergonomik prensiplerin uygulanması ve problemlerin çözülmesi gereklidir. Bazen işyeri sürecinde, işyeri ortamında, kullanılan el aletlerinde yapılacak küçük değişiklikler üretim, sağlık ve güvenlik alanlarında büyük değişikliklere neden olabilir.

İşyerindeki tüm alanlarda kas iskelet sistemi açısından ergonomik ortam sağlanması önemlidir. Çalışma ortamı ısı, aydınlatma ve nem açısından mevzuata uygun olacak şekilde düzenlenmelidir.

Çalışanlar kendilerini rahat hissettikleri iş koşullarında verimli çalışmayı başarabilirler. Ortam stresinden etkilendiklerinde verim düşmeye başlar. Bu nedenle rahat çalışabilecekleri ortam koşullarının iyi tanımlanması gerekmektedir.

Endüstriyel iş kollarında makine-insan etkileşimi göz ardı edilemez. Bu nedenle ergonomide ele alınan başlıca konu makinelerin insan yeteneklerine uygun olması ve insanın da makine ve araçları en etkin kullanabileceği ortam oluşturulmasıdır

Çalışılan makine ve araç gereçlerin biyomekaniğe, antropometrik karakteristiklere ve insan fizyolojisine uygunluğu sağlanmalıdır.

Risk Değerlendirmesi ve Risk Yönetimi

Risk Değerlendirmesi

İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması amacıyla yapılması gerekli çalışmalardır. Aşağıdaki 3 adım faaliyetlerin her aşamasında göz önünde bulundurulur;

  1. Tehlikelerin Tanımlanması (Tehlike nedir? Nerededir? Ana nedeni nedir?)
  2. Risklerin Belirlenmesi ve Analizi (Sıklığı ve şiddeti nedir? Etkileri neler olabilir? Riskin büyüklüğü nedir)
  3. Risk Kontrol Adımları (Risk ortadan kaldırılabilir mi? Daha iyi bir yolu var mı? Nasıl kontrol edilebilir? Etkileri nasıl azaltılabilir?)

Tehlikelerin Tanımlanması

Tehlikeler tanımlanırken çalışma ortamı, çalışanlar ve işyerine ilişkin bilgiler toplanır. Bazı örnekler aşağıda verilmiştir:

  • İşyeri bina eklentileri
  • İş kazası kayıtları
  • Ramak kala kayıtları
  • İş süreçleri
  • İşyerinin teftiş sonuçları

Risklerin Belirlenmesi ve Analiz

Tespit edilmiş olan tehlikelerin her biri ayrı ayrı dikkate alınarak bu tehlikelerden kaynaklanabilecek risklerin hangi sıklıkta oluşabileceği ile bu risklerden kimlerin, nelerin, ne şekilde ve hangi şiddette zarar görebileceği belirlenir. Bu belirleme yapılırken mevcut kontrol tedbirlerinin etkisi de göz önünde bulundurulur. Tehlikeler; faaliyet/proses odaklı, davranış odaklı, makine/ekipman odaklı vb. alt detaylarda belirlenebilir.

İşyerine en uygun metot seçilerek risklerin analizi yapılmalı ve önem derecesine göre önceliklendirilmelidir. Aşağıda birkaç risk analizi metodu örnekleri mevcuttur. İşyerleri kendi metotlarını ve öncelik kriterlerini belirlemelidir.

Risk Değerlendirmeleri Nasıl Yapılmalı?

Risk Analizi Metotları:

  • Olursa ne olur?
  • Ön Tehlike Analizi
  • X Tipi Matris Diyagramı
  • Hata Türleri ve Etkileri Analizi
  • Olay Ağacı Analizi

Risk Kontrol Adımları

Çalışanların tehlikeler hakkında farkındalığını sağlamak amacıyla risk değerlendirmesi sonuçlarının paylaşılması için efektif bir iletişim mekanizması geliştirilmelidir.

  • Planlama : Analiz edilen risklerin kontrolü için zaman planlaması yapılır.
  • Risk Kontrol Tedbirlerinin Kararlaştırılması ;
    • Tehlike veya tehlike kaynaklarının ortadan kaldırılması
    • Tehlikelinin, tehlikeli olmayanla veya daha az tehlikeli olanla değiştirilmesi,
    • Riskler ile kaynağında mücadele edilmesi
  • Risk Kontrol Tedbirlerinin Uygulanması ; Aksiyon, sorumlu ve terminlerin belirlenmesi işleminin yapıldığı adımdır.
  • Uygulamaların İzlenmesi; Uygulamalar takip edilir, eğer risk kabul edilebilir risk seviyesinde değil ise tekrar kontrol tedbirleri alınır. Tüm yapılanlar dokümante edilmelidir. Kabul edilebilir risk seviyesi işyerlerinin kendi belirlemiş oldukları seviyelerdir.
  • Tehlike Sınıfına Göre Yenilenmesi; Risk analizleri, ilgili yasal düzenlemeler ile belirlenmiş olan periyotlarda yenilenir. Bu yenilenme zamanları maksimum zamanlardır. İşyerleri bunları daha sık periyotlarda yenileyebilirler.
  • Değişiklikler Oluştuğunda Yenilenmesi;
    • İşyerinin taşınması veya binalarda değişiklik yapılması
    • İşyerinde uygulanan teknoloji, kullanılan madde ve ekipmanlarda değişiklikler meydana gelmesi,
    • Üretim yönteminde değişiklikler olması
    • İş kazası, meslek hastalığı veya ramak kala olay meydana gelmesi
    • Çalışma ortamı ölçümü ve sağlık gözetim sonuçlarına göre gerekli görülmesi

 

İşyerlerinde iş sürekliliğinin devamı için gerçekleştirilir. İş Sağlığı ve Güvenliği alanında gerçekleştirilen risk değerlendirmeleri de işyerlerinin Risk Yönetimi adı altında gerçekleştirdikleri ve tüm riskleri içeren çalışmalarına girdi oluşturur.

Planlama ve Uygulama

Hazırlanacak plan ve prosedürler, İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi’nin tüm ihtiyaçlarına cevap verecek nitelikte olmalıdır. Kritik tüm faaliyetlere yönelik iş talimatlarının hazırlanması ve iş kazalarının / istenmeyen olayların açığa çıkması sonrasında etkilerin kontrol altına alınması ve geri kazanım amacıyla gerekli acil müdahale planlarının hazırlanması bu kapsam içindedir.

Görev ve operasyonların verimli, güvenli, standartlara ve yasal mevzuata uygun bir şekilde yapılabilmesi için plan ve prosedürler gereklidir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Faaliyet Planı

İş Sağlığı ve Güvenliği kapsamındaki tüm faaliyetlerin gösterildiği bir plandır ve her biten yılın Aralık veya yeni yılın Ocak ayı içinde, İş Sağlığı ve Güvenliği uzman ve görevlilerince hazırlanır. Birden fazla lokasyon / iş yeri olan şirketler için iki tip Aksiyon Planı mevcuttur;

İlki şirketin genel İş Sağlığı ve Güvenliği faaliyetlerine (İSG Birimi tarafından hazırlanır), ikincisi her bir işyeri faaliyetlerine yöneliktir (ilgili İSG görevlileri tarafından hazırlanır ve İSG Birimi tarafından onaylanır).

Form üzerinde, her faaliyet / aksiyon için “P: planlanan” ve “G: gerçekleşen” şeklinde iki bölüm bulunmalıdır. Ayrıca aksiyonun yapılmasından sorumlu şahısların da belirtileceği alanlara sahip olmalıdır. Böylelikle bir faaliyetin ne zaman için planlandığı ve hangi dönemde kimlerce gerçekleştirilmiş olduğu kolaylıkla görülür.

Düzeltici Önleyici Faaliyetler (DÖF)

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi’nin hazırlanması ve Risk Değerlendirme ve Risk Yönetimi çalışmaları tamamlandığında tespit edilen eksiklikler ve bunlara yönelik iyileştirme çalışmaları ortaya çıkacaktır. Böyle bir Eksikler Listesi aşağıdaki noktaları kapsayarak Düzeltici Önleyici Faaliyetler (DÖF) vasıtasıyla iyileştirilmelidir;

  • Eksiklik ve aksaklıkların belirlenmesi
  • Belirlenen eksikliklerin kaynağı
  • Tavsiye edilen çözümler
  • Çözümlerin hayata geçirilmesinden sorumlu kişiler
  • Hedeflenen bitirme tarihi
  • Mümkünse bu çalışmaların bütçesi
  • Yapılacakların ilerleme / gerçekleşme durumu (status)

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi ve Risk Değerlendirme ve Risk Yönetimi çalışmaları sırasında hazırlanan DÖF, aşağıdaki durum veya değişiklikleri de cevaplayabilmelidir;

  • Revizyonlar veya ilaveler (örn. yeni veya değişikliğe uğrayan bir operasyon)
  • Yasal mevzuatta meydana gelen değişiklikler veya devreye giren yeni mevzuat gerekleri
  • Gözlem ve iyileştirme programları
  • Kaza araştırmaları, analizleri
  • İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi ve Risk Değerlendirme ve Risk Yönetimi çalışmalarının denetlenmesi sonucunda tespit edilen eksikler ve hatalar
  • Acil Durum Plan ve Tatbikatlarında görülen yetersizlikler
  • Genel İş Sağlığı ve Güvenliği kapsamındaki diğer denetimler

 

Firma, belirtilen durum ve değişikliklerin takip edilebilmesi için firma büyüklüğüne uygun olarak son teknolojileri kullanarak yazılım sistemleri geliştirebilir ve uygulayabilir.

Acil Durum Planlaması

Acil Durum Planları ile İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi arasındaki bağlantı, özellikle Risk Değerlendirme ve Risk Yönetimi çalışmaları ile sağlanmaktadır. Bu kapsamda şirket, personelinin ve müteahhitlerinin nasıl davranacaklarını (rol, yetki, sorumluluk) belirlemeli ve durumu çalışanlara bildirmelidir. Belirli periyotlarla tatbikatlar yapılarak sistemin kontrolü sağlanır.

Acil Durum Planı Hazırlama Rehberi

Aşağıdaki durumlar göz önüne alınmalıdır:

  • Yangınla Mücadele ve Kurtarma Faaliyetleri
  • İlk/Acil Yardım ve Tıbbi Bakım/Müdahale, Ambulans Hizmetleri
  • Doğal Afetler (sel, deprem, fırtına, vb)
  • Salgın Hastalıklar (örn. kuş gribi)
  • Terör, Bomba İhbarı, Kaçırma, Rehin Alma vb

Teşvik ve Ödüllendirme

Bireysel olarak fark oluşturan performansı ya da grup olarak kayıp zaman yaralanmalı kazasızlık gibi yüksek performansı desteleyecek teşvik ve ödüllendirme sistemleri kurulmalıdır.

Raporlama

Tüm kayda alma ve raporlama süreci

  • Sürekli olarak,
  • Belirlenmiş formatta / içerikte ve
  • Zaman dilimi içinde gerçekleştirilmelidir.

Prensip olarak, tüm iş kazaları için raporlama ve araştırma işlemi en kısa sürede tamamlanmalı, kaza sonrası aksiyonlar takip edilmelidir. Bunun yanında, ilgili mevzuat ile tanımlanmış olan sürelere uygun olacak şekilde yetkili kurumlara raporlama yapılmalıdır.


Ödüllü İş Güvenliği Karikatürleri

Ödüllü İş Güvenliği Karikatürleri

Ödüllü İş Güvenliği Karikatürleri

Ödüllü İş Güvenliği Karikatürleri

Ödüllü İş Güvenliği Karikatürleri

Ödüllü İş Güvenliği Karikatürleri

Ödüllü İş Güvenliği Karikatürleri

Ödüllü İş Güvenliği Karikatürleri

İş Güvenliği Karikatürleri

...Sponsor Alanı...

Çağrı Tasarım

İş Güvenliği Karikatürleri

İş Güvenliği Karikatürleri

Ödüllü İş Güvenliği Karikatürleri

6331 Sayılı Kanunu "Topal Ördek" Yaptınız!

Ödüllü İş Güvenliği Karikatürleri

Ödüllü İş Güvenliği Karikatürleri

Ödüllü İş Güvenliği Karikatürleri

Ödüllü İş Güvenliği Karikatürleri

...Sponsor Alanı...

Çağrı Tasarım

Ödüllü İş Güvenliği Karikatürleri

Mobbing Karikatürleri

Ödüllü İş Güvenliği Karikatürleri

Paylaş:


 

OSGB Web Tasarımları

İlgili Yayınlar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Araç çubuğuna atla