Boğucu Gazlara Bağlı Hastalıklar, karbonmonoksit kimyasal boğucu bir gazdır. Solunumla alınır. Kanda hemoglobine bağlanarak karboksihemoglobin oluşturur.
Boğucu Gazlara Bağlı Hastalıklar
Karbonmonoksit; renksiz, kokusuz, tatsız, yanıcı, patlayıcı, havadan hafif, irritan olmayan bir gazdır. Organik maddelerin (kömür, odun, dizel, benzin, gaz) yetersiz yanma ürünüdür. Hemoglobine oksijenden 200 kat hızlı bağlanır.
Karbonmonoksit Maruziyeti
En yaygın maruziyet kaynağı motor egzoz gazları, yakma tesisleri ve endüstriyel işlemlerdir. Riskli meslekler, garaj personeli, itfaiyeciler, tünel işçileri, petrol, metalurji, gaz ve kimya endüstrisi işçileridir. Sigara dumanı bir başka maruziyet kaynağıdır.
Karbonmonoksit Etkileri
Karbonmonoksit kimyasal boğucu bir gazdır. Solunumla alınır. Kanda hemoglobine bağlanarak karboksihemoglobin oluşturur. Böylece oksijenin hemoglobine bağlanmasını engelleyerek hücrelerin oksijensiz kalmasına neden olur. Dokularda demir içeren myoglobin, sitokromlar, sitokrom oksidaz ve katalaz gibi maddelere bağlanır. Atılımı da sadece solunumla olur. Biyolojik yarı ömrü ortalama 5 saattir.
Klinik Değerlendirme
Temel etkisi doku hipoksisidir
Akut ve subakut etkiler
Karboksihemoglobin düzeyi arttıkça semptom ve bulgular şiddetlenir.
Karboksihemoglobin düzeyine göre klinik etkiler
HbCO (%) | Semptom ve bulgular |
0.3-0.7 | Semptom ve bulgu yok. Normal endojen düzey |
2.5-5 | Semptom yok. Vital organlara kan akışında kompanzatuvar artış. Ciddi kalp hastalarında bu kompanzasyon bozulabilir. Hafif eforla
angina olabilir |
5-10 | Görsel ışık eşiği biraz artabilir |
10-20 | Hafif baş ağrısı. Görsel uyarı potansiyelinde artma. Eforla hafif nefes
darlığı. Fetüs için öldürücü olabilir. Ağır kalp hastaları için öldürücü olabilir. |
20-30 | Hafif veya orta derecede baş ağrısı, zonklama. Kızarma. Bulantı. Ince
el becerisinde bozulma |
30-40 | Ciddi baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı, kusma.Halsizlik. Sinirlilik, sersemlik. Eforla senkop. |
40-50 | Yukardakiler gibi. Senkop olasılığı daha fazla |
50-60 | Konvülziyonlar, koma, Cheyne-Stokes solunumu |
60-70 | Konvülziyonlar, koma, solunum ve kalp depresyonu, belki ölüm |
70-80 | Nabız ve solunum yavaşlaması, solunum merkezinin depresyonu, ölüm |
Koroner damar hastalığı alevlenmesi : HbCO düzeyini %5’in üzerine çıkan uzamış maruziyetler altta yatan KAH’ı agreve eder, angina ve aritmilere neden olur.
İş Güvenliği Samimiyet Testi
Bu süreli bir testtir. Soru başına 60 saniye verilir. Hazırsanız başlayalım!
Fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik haline Sağlık denir.

İşin yapılışı sırasında, çeşitli sebeplerden kaynaklanan sağlığa zarar verebilecek şartlardan korunmak amacıyla yapılan sistemli ve planlı çalışmalara İş Sağlığı ve Güvenliği denir.

95 Db.'e kadar kulak koruyucuların takılması zorunlu değildir.

85 dB ve üzerinde kulak koruyucu takmak zorunludur. Unutmayın, Gürültüye bağlı işitme kaybı zor fark edilir, kalıcıdır ve tedavisi mümkün değildir…
VİDEO: Yangını söndürürken rüzgarı önümüze alarak söndürmeliyiz.
Yangını söndürürken MUTLAKA rüzgarı ARKAMIZA alarak söndürmeliyiz...
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 4857 Sayılı İş Kanunu'dur.

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 6331 Sayılı Kanun'dur. 4857 Sayılı Kanun İŞ KANUNU'dur.
Zorunluluk-Emredici/Mutlak uyulması gerekliliğini ifade eden güvenlik işaretlerinin rengi MAVİ dir.

Doğru... Ayrıca, üçgen biçiminde SARI renk işaretler UYARI İŞARETLERİ, daire biçiminde KIRMIZI renk işaretler YASAKLAYICI İŞARETLERİ, YEŞİL ise, İLK YARDIM VE ACİL ÇIKIŞ işaretlerini ifade eder.
Bir yangının çıkması için; yanıcı madde, oksijen ve ısının birlikte olması yeterlidir.

Doğru
Aşağıda izlediğiniz video insan psikolojisinin en derin yarası MOBBİNG tanımına girer.
Türkçe karşılık olarak işyerinde psikolojik taciz, işyerinde psikolojik-terör, işyerinde psikolojik-şiddet, işyerinde duygusal taciz, işyerinde moral taciz, işyerinde manevi taciz, duygusal şiddet, işyerinde zorbalık, yıldırma ve işyerinde yıldırmaya yönelik psikolojik saldırı anlamlarına da gelir.
Videoda izlediğimiz bu olay bir kaza anıdır...
Hasara neden olabilecek ama neden olmamış bir olay için kullanılan terim RAMAK KALA / KAZAYA RAMAK KALA olayıdır. Dolayısıyla videoda yaşanan olay kazaya neden olmamış, ancak tedbir alınmazsa kazanın kaçınılmaz olduğunu anlatan RAMAK KALA olayıdır.
Kusurlu durumların ortadan kaldırılmasında öncelikli tercihimiz her zaman Kişisel Koruyucu Donanım kullanmaktır.

Öncelikli tercihimiz her zaman riskin kaynağında yok edilmesi ya da izole edilmesidir. KKD en son tercihimiz olmalıdır.
Çalışanın kaygan bir zeminde kayıp düşme İHTİMALİNE TEHLİKE denir?

TEHLİKE nin tanımı; İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelidir. RİSK ise; Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimalidir. Dolayısıyla Çalışanın kaygan bir zeminde kayıp düşme İHTİMALİNE RİSK denir.
VİDEO: Hasta yada yaralı kişiye, hastalanması yada yaralanmasından hemen sonra doktor gelinceye kadar hayatını kurtarmak için zamanında ve yerinde yapılan müdahaleye İlk yardım denir.
Sonuçlarınızı paylaşın:
Sonucu görmek için giriş yapmalısınız
Kronik etkiler
HbCO düzeyini %20’nin üzerine çıkarak kronik etkilenmeler, nörolojik ve davranış bozukluklarına neden olur.
Karbon monoksit Tanısı, Tedavi ve Önleme
Tanı
- Maruziyet öyküsü
- İş ortamı ölçüm bulguları
- Kanda karboksihemoglobin (uzaklaştırmadan hemen sonra, tedaviden önce) düzeyi
- Veya soluk havasında karbon monoksit
Öykü
- Maruziyet süresi
- Egzersiz şiddeti
- Altta yatan hastalıklar
- Sigara kullanımı: ağır içicilerde karboksihemoglobin düzeyi %10’a kadar çıkabilir.
Semptom ve Bulgular
Karboksihemoglobin düzeyine göre tablo I’deki semtom bulgular görülür.
Fizik Muayene
- Başlangıçta hasta soluk görünebilir
- Daha sonra, cilt, tırnak yatakları, mukozalarda kiraz kırmızısı renk
- Hızlı ve sert nabız
Tanısal Testler
- Kanda karboksihemoglobin
- Soluk havasında karbon monoksit
Ayırıcı Tanı
- Akut alkol intoksikasyonu
- Beyin ve kalbi etkileyen travmalar
- Diyabetik veya üremik koma
Tedavi
- Ortamdan uzaklaştırma
- Oksijen; HbCO %5’in altına düşene kadar
- Semptomatik tedavi
Komplikasyonlar
- Myokard hasarı
- Geç nöropsikiyatrik etkiler : 1-3 hafta içinde.
- Gebelerde fetus ölümü, fetusta gelişimsel bozukluklar ve serebral anoksik lezyonlar
- Kişilik bozuklukları
- Kalıcı hafıza kaybı
Prognoz
Yüksek doz akut maruziyet ölüme neden olabilir. Olguların üçte birinde nöropsikiyatrik etkiler kalıcı olabilir.
Duyarlılık
- Anemi, hemoglobinopatiler
- Oksijen ihtiyacının arttığı durumlar; ateş, hipertiroidi, gebelik
- Akciğer hastalıklarına bağlı sistemik hipoksi
- İskemik kalp hastalığı
- Serebral veya genel ateroskleroz
- Çocuklar, gençler
- Sigara içenler
Önleme
İşyeri ortam gözetimi yapılmalıdır. İşyeri risk değerlendirmesi yapılarak gerekli mühendislik ve iş hijyeni önlemleri alınmalıdır. Toz ve duman çıkaran işlemler kapalı olarak yapılmalıdır. İşyerinde uygun ve yeterli lokal ve genel aspirasyon ve havalandırma sistemleri kurulmalıdır. İzin verilen limit değerleri aşmaması sağlanmalıdır. Kişisel hijyen kurallarına uyum sağlanmalı, iş ortamında yeme, içme ve sigara içimi engellenmelidir. Kişisel koruyucular kullanılmalıdır.
Çalışanların sağlık gözetimi yapılmalıdır. İşe giriş ve işyeri risk değerlendirme sonucuna göre periyodik muayeneler düzenli yapılmalıdır. MesaiFazla mesai; 4857 sayılı İş Kanununa göre, haftalık 45 saati aşan çalışmaları ifade etmektedir. Denkleştirme esasının uygulandığı haller... sonu ölçümü günlük maruziyeti yansıtır. Hafta sonu ölçümü haftayı yansıtması açısından daha anlamlıdır.
Hidrosiyanik Asit ve Siyanid Bileşikleri
Hidrosiyanik Asit Maruziyeti
Hidrosiyanik asit
Renksiz,acı badem kokusunda 26° C’de sıvılaşan bir gazdır. İşyerinde gaz ya da sıvı formda bulunabilir. Yanıcı ve patlayıcıdır. Toksisitesi güçlü bir enzim inhibitörü olan siyanid radikaline bağlıdır. Özellikle solunum enzimlerini etkiler ve kimyasal boğucu olarak davranır. Rodentisit, insektisit, tütsü olarak, plastik ve sentetik lif üretiminde kimyasal aracı olarak kullanılır. Yüksek fırınlarda, kok fırınlarında, poliüretan köpüğü yanmalarında oluşur.
Siyanid tuzları
Sanayide en çok sodyum, potasyum ve kalsiyum (siyah) siyanid tuzları kullanılır. Beyaz toz, pul, granül şeklinde, badem kokusundadırlar. Asitle karşılaştığında HCN açığa çıkar. Toksisiteleri HCN gibidir.
Sodyum ve potasyum siyanid, altın ve gümüş cevher arıtma, elektrokaplama, metallerin temizlenmesi ve ısıl işlemleri, metal sertleştirme işlemlerinde kullanılır.
Hidrosiyanik Asitin Etkileri
Solunumla alınır. Cildden de geçer. Trivalan demire bağlanma eğilimindedir ve bunu içeren sitokrom oksidazlar gibi doku enzimlerine sıkı bağlanır. Glutasyon gibi sülfidril grupları içeren proteinlerle reaksiyona girerek tiyosyanatları oluşturur. Sitokrom oksidazlarla bağlanması sonucu, aerobik hücre solunumunu bozar ve kanda normal düzeyde oksijen olmasına rağmen doku anoksisi gelişir. İdrarla atılır.
Klinik Değerlendirme
Lokal irritan etkiler
ÜSY ve mukozalar için hafif irritandır. Göz ve cilt için irritandır. Yüksek etkilenimlerde akciğer ödemi ve laringospazma neden olur.
Akut sistemik etkiler
Başağrısı, halsizlik, bulantı, kusma, ağızda acı badem tadı, takipne, dispne, anjina, anksiyete, şuur bulanıklığı ve kaybı, taşikardi, metabolik asidoz, konvülziyon, koma, ölüm görülebilir.
Siyanid tuzlarından etkilenimde bunlara ek olarak burun kanaması, nazal septum ülserleri, ciltte yanıklar, bazen renk değişikliği, ülserler görülür.
Hidrosiyanik Asit Tanısı, Tedavi ve Önleme
Tanı
Maruziyet öyküsü, semptom ve bulgular ve ortam ölçümleri tanıda yol göstericidir. Acil durumlarda ortam ölçümlerinin yapılması tedaviye başlamak için gerekli ve pratik bir yaklaşım değildir.
Öykü
Yapılan işler, maruziyetin yoğunluğu, süresi, sigara içimi ve altta yatan hastalıkların varlığı sorgulanmalıdır.
Semptom ve bulgular
Akut semptomlar; halsizlik, başağrısı, konfüzyon, bulantı, kusmadır. Ciddi olgularda koma, konvülsiyonlar ve solunum arrestine bağlı ölüm görülebilir.
Kronik etkiler; Otonom sinir sistemi tutulumuna bağlı nevrasteni, psişik değişiklikler, prekordiyal ağrı, efor dispnesi, bradikardi, hipotansiyon, polistemi, dispepsi, karaciğer fonksiyonlarında bozulma, hipotiroidi, allerjik dermatitler görülebilir. En önemlisi, akut etkilenmenin yoğunluğu ve anoksi süresi ile ilişkili olan anoksik beyin hasarı sekelleridir.
Fizik Muayene
Dozla ilişkili olarak, başağrısı, dispneden hipotansiyon ve şoka kadar giden semptom ve bulgular olabilir. Anoksik beyin hasarına bağlı nörolojik defisit bulguları gözlenebilir.
Tanısal Testler
Yasal muayenelerde kan siyanid düzeyi ölçümü yapılabilir, fakat akut acil durumlarda bu genellikle mümkün olmaz. Kan tiyosiyanat düzeyi, maruziyetin iyi bir göstergesi değildir.
Ayırıcı Tanı
Diğer boğucu gazlardan etkilenmeler akılda tutulmalıdır. Akut zehirlenmelerde komanın diğer nedenleri (nörolojik, kardiyovasküler, metabolik, diğer zehirlenmeler) de düşünülmelidir. Solunum veya ağızdan alımdan çok kısa süre kollaps gelişen olgularda siyanid maruziyetinden kuşkulanılmalıdır. Anoksik kronik beyin hasarında da diğer nedenler akılda tutulmalıdır.
Tedavi
- Ortamdan uzaklaştırma
- Temaslı cildin su ve sabunla yıkanması
- Etkilenimden kısa süre sonra; inhalasyonla amil nitrit verilmesi
- IV sodyum nitrit
- IV sodyum tiyosülfat
- Destek tedavisi
Prognoz
Akut zehirlenmenin gidişi doku hipoksisinin yaygınlığı ve süresine bağlıdır. Diğer boğucularda olduğu gibi, ciddi akut maruziyeti olup ölmeyenlerde anoksik beyin hasarı görülebilir; ensefalopati, pareziler, myokard hasarı kalıcı olabilir. Hafif zehirlenmelerde prognoz iyidir.
Duyarlılık
Beyin, myokard hastalığı olanlar daha duyarlıdır.
Hasta Bilgilendirme
Duyarlılığı olan hastalar, tekrar aynı iş ortamında bulunmamaları konusunda, nörolojik bulguları olanlar sekel olasılığı açısından bilgilendirilmelidir.
Önleme
İşyeri ortam gözetimi yapılmalıdır. İşyeri risk değerlendirmesi yapılarak gerekli mühendislik ve iş hijyeni önlemleri alınmalıdır. Toz ve duman çıkaran işlemler kapalı olarak yapılmalıdır. İşyeri ortam hidrosiyanik asit ve siyanid bileşiklerinin ölçümleri ve çalışanların kişisel maruziyet ölçümleri yapılmalıdır. İşyerinde uygun ve yeterli lokal ve genel aspirasyon ve havalandırma sistemleri kurulmalıdır. İzin verilen limit değerleri aşmaması sağlanmalıdır. Kişisel hijyen kurallarına uyum sağlanmalı, iş ortamında yeme, içme ve sigara içimi engellenmelidir. Kişisel koruyucular kullanılmalıdır.
Çalışanların sağlık gözetimi yapılmalıdır. İşe giriş ve işyeri risk değerlendirme sonucuna göre periyodik muayeneler düzenli yapılmalıdır. MesaiFazla mesai; 4857 sayılı İş Kanununa göre, haftalık 45 saati aşan çalışmaları ifade etmektedir. Denkleştirme esasının uygulandığı haller... sonu ölçümü günlük maruziyeti yansıtır. Hafta sonu ölçümü haftayı yansıtması açısından daha anlamlıdır
Anamnez
İyi bir meslek anamnezi hem hastalıkların başlaması ve ilerlemesini engeller, hem de işyerindeki diğer çalışanların korunmasını sağlar. İşyeri hekimi meslek hastalıkları tanısı koyabilmek için şu üç konuda yeteneğini artırmalıdır:
- Meslek hastalıklarından güçlü bir şüphe düzeyi
- Yeterli meslek öyküsü alma becerisi
- İş yeri hekimliği kaynaklarına kolay erişim
Anamnez alırken, hastalıklarda mesleksel etyolojinin düşünülmesini güçlendiren şu 4 sorunun yanıtı bulunmaya çalışılmalıdır;
Nedensel İlişki | Soru |
---|---|
Ölçütleri | Maruziyetin başlangıcı ile semptomların ortaya çıkışı arasındaki süre nedir? |
Temporal ilişki | Semptomlar işten uzaklaşmakla(tatil veya iş değişikliği) düzeliyor mu? |
Doz-Etki ilişkisi | Yüksek maruziyet düzeyi olan ortamlarda veya belli işlerde semptomlar ağırlaşıyor mu? |
İlişkinin gücü | İş arkadaşlarında da aynı maruziyetler aynı semptomlara neden oluyor mu? |
Hastanın yaptığı işi hakkında bilgi edinmek çok zaman almaz. Bunun için kısa ve uzun tarama soru listeleri kullanılabilir;
- Ne tür iş yapıyorsunuz?
- Sağlık sorununuzun işinizle ilgili olduğunu düşünüyor musunuz?
- Yakınmalarınız hafta içinde ya da sonunda ağırlaşıyor mu? Evde ya da işte ağırlaşıyor mu?
- Şunların herhangi birine maruz kalıyor musunuz: kimyasallar, tozlar, metaller, radyasyon, gürültü veya sık tekrarlanan hareketler?
- Bunların herhangi birine geçmişte maruz kaldınız mı?
- İşyerinde kişisel koruyucu kullanıyor musunuz?
- İş arkadaşlarınızın herhangi birinde benzer yakınmalar var mı?