Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Güvenlik

Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Güvenlik, geçici rahatsızlıklardan kalıcı hasarlara kadar geniş bir aralıktadır. Bu etkiler kimyasaldan ne kadar vücuda alındığına ve kimyasalın ne kadar zehirli olduğuna bağlı olarak değişiklik gösterir.

Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Güvenlik

Doğal halde bulunan veya üretilen veya herhangi bir işlem sırasında veya atık olarak ortaya çıkan veya kazara oluşan her türlü element, bileşik veya karışımların hepsi KİMYASAL MADDE’dir.

Kimyasallar vücudumuza soluduğumuzda, cildimizle temas ettiğinde ve yuttuğumuzda girer…

Tehlikeli Kimyasal Maddeler

Patlayıcı, oksitleyici, çok kolay alevlenir, kolay alevlenir, alevlenir, toksik, çok toksik, zararlı, aşındırıcı, tahriş edici, alerjik, kanserojen, mutajen, üreme için toksik ve çevre için tehlikeli özelliklerden bir veya birkaçına sahip maddelerdir.

Her bir kimyasal endüstride değişik adlarla bilinebilir. Bu da karışıklıklara neden olmaktadır. En basit olarak Sülfürik Asit; hidrojen sülfat, kaplan, karate gibi 50’ye yakın isim ile bilinir. Bu karışıklığın önüne geçmek için Malzeme Güvenlik Bilgi Formları (MSDS) geliştirilmiştir. Ayrıca CAS numaraları da bu amaçla kullanılmaktadır.

MSDS’te Bulunması Gereken Bilgiler;

• Kimyasalın adı ve üreticinin adresi
• Ürünün kompozisyonu
• Materyalin sebep olabileceği zararlar
• İlkyardım tedbirler
• Kaza sonucu yayılmalarda yapılması gerekenler
• Kullanma ve depolama talimatları
• Maruz kalma kontrolleri (gerekli KKD’ler de dahil)
• Fiziksel ve kimyasal özellikler (karalılık ve reaktivite özelliği de dahil)
• Zehirlilik bilgisi ve insan vücuduna girme yolları
• Taşıma bilgisi
• Mevzuat bilgisi
• Ortama yayılan kimyasallarla nasıl mücadele edileceğine dair detaylı bilgi her kimyasalın kendi Malzeme Güvenlik Bilgi Formunda (MSDS) bulunmalıdır.

Kimyasalın Etiketinde Bulunması Gereken Bilgiler;

• Ticari adı
• Kimliği
• Tedarikçi firmasının adı/adresi/telefon numarası
• Tehlike etiketleri
• Kullanımının doğasından kaynaklanan riskler
• Alınması gereken güvenlik önlemleri
• Kimyasal güvenlikle ilgili ek bilgilerin işverende bulunduğuna dair ifade
• Sınıfı (Ulusal yasalarla belirlenen)

İşverenin Yükümlülükleri;

İşveren, kimyasal maddelerle çalışmalarda, işçilerin bu maddelere maruziyetini önlemek, bunun mümkün olmadığı hallerde en aza indirmek ve tehlikelerinden korumak için gerekli tüm önlemleri almakla yükümlüdür.

Tehlikeli Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Alınacak Önlemler

• İşyerinde uygun düzenleme ve iş organizasyonu yapılacaktır.
• En uygun yöntem ve makineler seçilecek.
• İşçilerin maruziyeti en az seviyede olacaktır
• Üretim alanında gereğinden fazla tehlikeli madde bulundurulmayacaktır.
• Tüm diğer yöntemler yetersiz kaldığında işçiler Kişisel Koruyucu Donanımlarla (KKD) korunacaktır.
• Parlayıcı madde miktarının tehlikeli konsantrasyonlara ulaşması ve kimyasal olarak kararsız maddelerin tehlikeli miktarlarda bulunması önlenecektir.
• İşyerinde yangın veya patlamaya sebep olabilecek tutuşturucu kaynakların bulunması önlenecektir.
• Patlama basıncının etkisini azaltacak sistemler bulunacaktır.
• Kimyasalların zararlarından korunmada diğer yöntemler izolasyon ve aspirasyondur. Kimyasalla işçi ya da ortam arasına fiziksel engeller koyularak kimyasalın etkilerinden kaçınılabilir. Ya da aspirasyon ile havada bulunan buhar veya partiküllerden kurtulabilinir.

Kimyasalın Satın Alınırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Asbestin Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri

• İnsan sağlığına ve çevreye zararlı olmamalıdır
• Yanıcı, patlayıcı, zehirli, parlayıcı olmamalıdır
• Taşınması kolay olmalıdır
• Kolay temin edilebilir olmalıdır
• Depolama masrafları düşük olmalıdır

Kimyasalların Depolanması ve Taşınmasnda Dikkat Edilmesi Gerekenler

• En az miktarda kimyasal depolanmaya çalışılmalı, görevli olmayanların depo alanına girmesi önlenmeli.
• Bazı kimyasallar neme, bazıları ısıya, bazıları güneş ışınlarına, bazıları ise şoklara duyarlıdır. Depolama yapılırken bunlar göz önünde bulundurulmalıdır.
• Depolanan tüm şişe, kutu ve variller etiketlenmelidir.
• Yangın güvenliği malzemeleri ve KKD’ler depolama bölgesinde bulundurulmalıdır
• Sigara içmek, yemek yemek ve bir şeyler içmek depolanma alanında yasaklanmalıdır.
• Birbiriyle uyuşmayan kimyasallar bir arada depolanmamalıdır. Ciddi tehlikelere sebep olabilir.
• Mümkün olduğunca çok, kimyasallar mekanik yollarla taşınmalıdır.
• Büyük trajediler kimyasalların taşınması sırasında olmaktadır. Varillerin yerde yuvarlanması kimyasalların ortama dökülmesine sebep olabilir. Birbiriyle reaksiyona girebilen kimyasallar bir arada taşınmamalıdır.

Kimyasalların Kullanılmasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

İnşaatlarda Kimyasallarla Çalışma

Tehlikeli kimyasalların kullanılması sırasında tehlikenin ortadan kaldırılması için mümkünse kimyasaldan vazgeçilmesi, değilse kimyasalın daha az zararlı ya da zararsız bir başka kimyasal ile değiştirilmesi önemlidir.

KKD’ler biraz rahatsız edici olmalarına rağmen gerekli olduğunda kullanılmaları gerekir. KKD’ler kullanım alanı için çok dikkatli seçilmeli ve kullanıcılar bu konuda eğitilmelidir.

Kimyasalların kullanıldığı yerlerde atıkların oluşması çok normaldir. Bazı kimyasalların artıkları ve/veya atıkları hem çevre hem de insan sağlığı için çok tehlikeli olabilir. Bu gibi durumlarda kimyasal atık veya artığın türüne göre insan sağlığına ve ekolojiye yönelik riskler ortadan kaldırılmalı veya en aza indirilmelidir.

Kimyasallara Maruz Kalma Limiti

Kimyasal Maddelerin Deri Yolu İle Maruziyet Riskleri ve Önlemleri

Kimyasallar kullanılırken bir referans değerden faydalanılarak, kimyasalın havada bulunabileceği en fazla miktarın değeridir. Bu limitler tam çalışma zamanına göre uyarlanabilir(TWA). Bir de kısa zaman aralıkları için limitler vardır(STEL).

Acil Durum ve Tahliye

Kimyasallarla çalışanlar her zaman için acil durumlarla karşılaşmaya hazır olmalıdır. En yaygın kazalar şu şekillerde oluşur:

• Zararlı gazların ya da diğer kimyasalların kaza sonucu ortama yayılması
• Kişinin kimyasalla yoğun bir şekilde temas etmesi sonucu ciddi yaralanmalar veya sağlık problemleri olabilir.
• Kimyasalların yangın veya patlamalara sebep olması

Acil bir durum oluştuğunda birinci öncelik insanların güvenliği olmalıdır. Tahliye önlemleri;

• Acil durumu belirtmek için bir alarm sistemi kurulmalıdır
• Kolaylıkla ulaşılabilen, uygun bir şekilde aydınlatılmış çıkış kapıları bulunmalıdır.
• Kurtarma ve acil durum prosedürlerini bilen ve uygulayabilen görevli personel bulunmalıdır.
• Kurtarma ekibine yeterli miktarda KKD sağlanmalıdır.

İlkyardım ve Tıbbi Prosedür

Sağlık Gözetimi Kapsamında Yükümlülükler

• Kimyasallardan etkilenme durumlarında yapılacak ilk yardımla ilgili bilgi malzeme güvenlik bilgi formunda mevcuttur hatta bazen kimyasalın etiketinde de bu bilgiler bulunmaktadır. İlk yardım konusunda daha önceden eğitim almış personel tarafından ilk yardım yapılmalıdır.
• Cildin kimyasala maruz kalması durumunda: Etkilenen bölgedeki giysiler çıkarılır ve bol suyla en az 15 dakika yıkanmalıdır.
• Gözün kimyasala maruz kalması durumunda: Göz duşuyla en az 15 dakika yıkanmalıdır.
• Solunması durumunda: Etkiler hemen gözlenemeyebilir bazen saatler sonra ortaya çıkabilir. Kişi sağlık görevlilerinin gözetimi altında tutulmalıdır.
• Yutulması durumunda: İstifrağ ettirmek çoğu zaman doğrudur. Bu gibi durumlarda MSDS’e bakılmalıdır.

Yazının tüm hakları www.nedenisguvenligi.com‘a ve yazara aittir. Telif hakları kanunu gereğince kopyalanamaz ve/veya farklı bir yerde kullanılamaz. Ancak alıntı yapıldığında link ve adres verilmek zorundadır.

Kaynak;

Neden İş Güvenliği İSG Komitesi