Solunum Koruyucular Nerelerde Kullanılır?

Solunum Koruyucular Nerelerde Kullanılır? gaz, buhar ve tozlu ortamların bulunduğu bölgelerde, maruziyet durumlarına göre kullanılır.

Solunum Koruyucular Nerelerde Kullanılır?

Gaz ve buhara karsı doğru koruyucuyu seçmek için kirletici kimyasalın adı ve konsantrasyonu bilinmelidir. Ancak ortamdaki oksijen seviyesinin % 17’den büyük olması gerektiği detayı kesinlikle atlanmamalıdır.

Gaz ve buhara karsı korunmak için toplam filtreleme verimliliği filtre değil, kullanılan maske çeşidi ile belirlenir. Filtrelerin filtreleme verimliliği % 100’ e yakın olmasına rağmen, kapasite arttıkça, içindeki karbon katmanı artacağından kullanım süresi artar. Diğer taraftan filtrenin hacmi arttıkça, ağırlığı da artacağından, nefes alma direnci de artar. BU YÜZDEN OPTİMUM NOKTA YAKALANMAYA ÇALIŞILMALIDIR.

Kişisel Koruyucu Donanımlar Genel Bilgilendirme

Tozlar katı maddelerin daha küçük parçacıklara parçalandıgı zaman ortaya çıkar. DUMAN ise katı maddelerin ısıl yolla buharlasması ve hemen havada tekrar katı maddeye dönüsmesi ile olusurlar.

Taneciklere karsı 2 tip koruma imkanı vardır;

• FFP olarak kodlandırılan toz maskeleri : TS EN 149 standardı
• P olarak kodlandırılan FILTELER : (Yarım yüz, tam yüz maskeleri) : TS EN 143 ve TS EN 14387 standardı

Solunum Koruma Grupları (FFP EN 149);

FFP 1   Koruma Seviyesi : Minimum % 78

FFP2   Koruma Seviyesi : Minimum % 91

FFP3   Koruma Seviyesi : Minimum % 98

Toz Maskeleri ; 

İş Ayakkabılarında Potansiyel Riskler

• Toz maskelerinin ventilli, ventilsiz modelleri mevcuttur.
• Elastik kafa bandları (tekli, çiftli), burun klipsi olmalıdır.
• PVC sızdırmazlık özelliği olmalıdır.
• Koruma grubuna göre aktif karbona dayanıklılığı olmalıdır.

Toz Maskeleri Kullanım Alanları ;

P1 Korumalı Toz Maskeleri

• P1 koruma gerektiren tüm bölgelerde
• Çimento tozuna karşı
• Ağaç işleme işlerinde (yumuşak)
• İri toz içeren proseslerde

P2 Korumalı Toz Maskeleri

• Demir
• Alüminyum dumanı
• Ağaç işleme işlerinde (sert)
• Kumlama
• Boya kazıma
• Metal kesme ve taşlama
• Mineral yün tozları ve lifleri
• Endüstriyel temizlik
• Tarım
• Hayvan bakımında

P3 Korumalı Toz Maskeleri

Kaynakçı Maskesi Nasıl Seçilir?

• P2 grubundaki tüm işlevlerde
• Asbest tozları
• Bakır dumanı
• Tropikal ağaç işleri
• Cam elyaf lifleri

FFP1 Korumalı Toz Maskeleri

• Nemli ortamlardaki kalsiyum karbonat işleri
• Magnezyum
• Çimento tozu
• Talaş tozu
• Uçucu olmayan katı ya da sıvı partiküller

FFP2 Korumalı Toz Maskeleri

• FFP1 Korumalı alanlar
• Cam elyaf
• Kuvars
• Ağır ve sert metaller
• Asidik gazların ortaya çıkardığı galvaniz ve alüminyum işleri
• Kaynak İşleri (Kaynak özelliği olmalıdır)
• Lehim ve kaynak tozları  (Kaynak özelliği olmalıdır)

Yarım Yüz Maskeleri;

• Ayarlaması kolay olmalıdır.
• Kilitleme sistemi bulunmalıdır.
• Filtre yuvalarında hava sirkülasyonu sağlayan subaplar olmalıdır.
• Yüze kolay oturmalıdır.
• Tüm filtrelerle uyumlu olmalıdır.

Tam Yüz Maskeleri;

Gürültü Kontrol Yöntemleri

• Ayarlaması kolay olmalıdır.
• Yüze kolay oturmalı, enaz 4 noktadan bağlantılı olmalıdır.
• Tercihen termoplastik olmalıdır.
• Vizörü görüş açısını engellememesi için geniş olmalıdır.
• Tüm filtrelerle uyumlu olmalıdır.

Maske Kullanımında Dikkat Edilecek Hususlar ;

• Kullanılacak maske ve solunum cihazları, işçilerin yüz boyutlarına ve yapacakları işe uygun seçilmiş olmalı ve bunların basınç ayar valfları bulunmalıdır.
•  Solunumu güçleştiren veya depolama ve kullanma süresi biten filtre veya süzgeçler kontrol edilmeli ve derhal değiştirilmelidir.
• Süzgeçli maskeler, kapalı veya oksijenin kıt bulunduğu yerlerde kullanılmamalıdır.
• Maske veya solunum cihazına gelen havanın veya oksijenin basıncı, her zaman kullanan işçiyi rahatsız etmeyecek şekilde ayarlanabilmelidir.
• Solunum cihazları ve maskeler, her kullanıştan sonra dezenfekte edilmeli ve kullanılmadıkları zaman temiz, serin, kuru ve kolayca erişebilir bir yerde düzgün bir şekilde saklanmalıdır.

Asbestle Çalışmalarda Risk Değerlendirmesi

SOLUNUM KORUMADA TEMEL İLKELER

• Maske seçiminde ortamdaki oksijenin yeterli olup olmadığına bakılmaldır.
• Ortamdaki zararlı maddeye göre maske seçilmelidir.
• Toz maskesi içine el sürülmemeli, çıkarıldıktan sonra ambalajına veyahut kilitli poşete konulmalıdır, süresi dolanlar yenisi ile değiştirilmelidir.
• Toz maskesinin ne kadar süre kullanılabileceğini anlamak için, maske yüze takıldıktan, burun mandalı kapatıldıktan sonra, iki elle kapatılarak derin bir nefes çekilmeli, eğer içe doğru çekilme varsa maske kullanılmaya devam edilir.
• Maskenin yüze iz yapması, nefes almayı zorlaştırması gibi olumsuz etkileri olduğunda, İSG uzmanı ve işyeri hekimi ile görüşüldükten sonra bir durum değerlendirilmesi yapılmalıdır.
• Maske ile birlikte koruyucu gözlük takıldığında gözlükte buğulanma meydana geliyorsa, maske çıkarılıp tekrar takılmalıdır; buğulanmanın nedeni ise genellikle ağızdan solunumla çıkan su buharıdır.

Partikül Filtre Performansı;

Partiküllerin sebep olduğu riskler;

• Kirleticinin fiziksel, biyolojik ve kimyasal özelliklerine,
• Partikülün şekli ve boyutuna,
• Havadaki konsantrasyon ve açığa çıkma zamanına,
• Çalışma hızı, ne kadar hızlı nefes alınırsa o kadar partikülün içeri çekilmesine bağlıdır.

Gazlar ve partiküller, solunum tehlikesinin en temel iki formudur. Gazlar ve buharlara karşı gaz filtresi, partikül ve aerosellere karşı partikül filtre kullanılır. Ortamda hem gaz hem partikül olduğunda, partikül filtreli bir gaz filtre kombinasyonu gerekir. Partiküllere karşı koruma için filtreleyici maskeler (tek kullanımlık) kullanılmalıdır. FFP1, FFP2, FFP3 olmak üzere üç tane koruma sınıfı bulunmaktadır

Metan Drenajında İş Güvenliği

• OEL – WEL, ortamda yapılan ölçümlere göre maruz kalma seviyesidir.
• FFP1, maruz kalma limiti (Her bir madde için bu ayrıdır.) X 4
• FFP2, maruz kalma limiti (Her bir madde için bu ayrıdır.) X 10
• FFP3, maruz kalma limiti (her bir madde için bu ayrıdır.) X 20 kadar korur.
• Partikül boyutu ölçüm birimi micron’dur.

Örnek-1 ; 1 X maddesinden toz maskesi ile korunabiliyorsak ve x maddesi için maruz kalma limitinin 5 micron, ayrıca ortamda bulunan x maddesinin değerinin de 17 olduğunu varsayarsak eğer hangi tip toz maskesi kullanılmalıdır?

Cevap: FFP1 ; 4 katı kadar koruduğuna göre, 4 x 5= 20 ve 20’ye kadar koruduğundan, ortamdaki değer de 17 olduğundan FFP1 kullanılabilir.

Örnek-2;

X maddesinden toz maskesi ile korunabiliyorsak ve x maddesi için maruz kalma limitinin 5, ayrıca ortamda bulunan x maddesinin değerinin de 33 olduğunu varsayarsak eğer hangi tip toz maskesi kullanılmalıdır?

Cevap: FFP2 ; FFP1,  4 katı kadar koruduğuna göre, 4 x 5= 20 ve 20’ye kadar koruduğu, ortamdaki değer de 33 olduğu için koruma sağlamaz. Öyleyse, FFP2….10 katı kadar koruduğuna göre, 10 x 5= 50 ve 50’ye kadar koruduğundan, ortamdaki değer de 33 olduğundan FFP1 değil, FFP2 kullanılmalıdır.

TEKRAR KULLANILABİLİR SOLUNUM KORUMALAR

Tam yüz maskeler, yarım yüz maskeler, negatif basınçlı respiratör cihazlar ve filtreleri, gazlar ve buharların etkisinden solunumu koruma da oldukça önemlidir. Bunların etkisinden korunmak için, ciddi tedbirler alınmalı ve kişisel koruyucu ekipmanlar kullanılmalıdır.

Yazının tüm hakları www.nedenisguvenligi.com‘a aittir. Telif hakları kanunu gereğince kopyalanamaz ve/veya farklı bir yerde kullanılamaz. Ancak alıntı yapıldığında link ve adres verilmek zorundadır.