Uzman Arsenik ve Bileşiklerine Bağlı Hastalıklar, ağızdan alındıktan sonraki ½ -4 saat içinde boğazda yanma, ödem, bulantı, yutma güçlüğü, epigastrik ağrı, sulu ishal, dehidratasyon ve şok görülür
Arsenik, gümüşümsü-gri renkte metalloid bir elementtir. Arsenik bileşikleri 3 formdadır; inorganik ve organik bileşikleri ve arsin gazı. İnorganik trivalan ve pentavalan oksitleri ve bunların tuzlarıyla, arsenik metalinden daha çok karşılaşılır. Bunlar ortam havasında arsenit ve arsenat buhar ve partikülleri olarak karşımıza çıkarlar. Trivalan formu pentavalan formundan 2-10 kat fazla toksiktir. Başlıca organik bileşenleri şunlardır: arsenik trioksit (As2O3), bakır arsenit (Cu(AsO2)2), sodyum arsenit(NaAsO2), kurşun arsenat(Pb3(AsO4)2) ve arsenik pentoksit(As2O5).
Arsenik ve Bileşiklerine Bağlı Hastalıklar
Arsenik maruziyetinin sık görüldüğü işkolları:
- Pestisid üretim ve kullanımı(ağaç korumada, dericilikte, tarımda)
- Yarı iletken üretimi
- Makine bakım onarımı
- Alaşım (bakır ve kurşunlu) ve cam üretimi
- Arsenik cevher eritme
- Öğütme, eleme, taşıma, fırın, baca ve filtre bakımı
- Organik arsenik bileşiklerinin üretim ve kullanımı
- Pigment yapımı ve kullanımı
- Zehirli boyaların yapımı ve kullanımı
- Arsenik atığı temizleme
Arseniğin birçok bileşim içinde kullanılması çoğu ülkede yasaklanmış veya kısıtlanmıştır.
Arsin Gazı
Arseniğin en toksik formudur. Nonirritan, renksiz, nötral bir gazdır. Kokusu pek hissedilmez. Kalay arıtma, asit tanklarında çamur temizleme, metal eritme, yarı iletken üretimi sırasında maruziyet olabilir.
Arsenik Etki Mekanizması
Partikülleri inhalasyonla, ağızdan ve hasarlı cildden alınabilir. Asitleri sağlam cildden de emilebilir. Trivalan formu vücutta heptavalan forma oksitlenebilir. İnorganik arsenik, etilasyonla asitlere dönüşür. Sülfhidril gruplarıyla etkileşerek, hücre metabolizması için yaşamsal olan enzim reaksiyonlarını bozar. Başlıca idrarla, az miktarda feçesle atılır. Alınanın %25’i ilk 24 saatte, %75’i ilk haftada atılır. İnorganik arseniğin yarı ömrü yarım saattir, 5-20 saatte etilasyonla metabolize olur.
Klinik Değerlendirme
Akut etkiler
Akut zehirlenme nadirdir ve genellikle kaza sonucu olur. Ağızdan alındıktan sonraki ½ -4 saat içinde boğazda yanma, ödem, bulantı, yutma güçlüğü, epigastrik ağrı, sulu ishal, dehidratasyon ve şok görülür. Elementel arseniğin fatal dozu 70-180 mg’dır. Ölüm olmazsa, eksfoliyatif dermatit ve periferik nörit gelişebilir. Arsenik tozlarının inhalasyonu rinit, öksürük, göğüs ağrısı, dispne, larenjit ve farenjite neden olur.
Kronik etkiler
Cilt: Hiperpigmentasyon (3 -7 yıl sonra), deskuamasyon, ağız çevresinde herpes benzeri lezyonlar, el ayası ve tabanlarda hiperkeratoz, cilt kanseri.
Ağızdan alımdan 2-3 hafta sonra tırnaklarda Mees hattı, saç dökülmesi
Solunum sistemi: Nazal septum perforasyonu, kronik bronşit, akciğer bazallerinde fibrozis, yağlı infiltrasyon, akciğer kanseri
Karaciğer: Siroz, kronik hepatit
Sinir sistemi: Ensefalopati, konvülziyon, tremor, koma, periferik nörit (önce duysal, sonra motor kayıpla giden akson dejenerasyonu)
Kan: Normokrom anemi, nötropeni, trombositopeni, aplastik anemi, eritrositlerde bazofilik çizgilenmeler
GİS: Disfaji, mukoza erozyonları, karın ağrısı
Böbrek: Tübüler ve glomerüler hasar, oligüri, üremi
Periferal dolaşım: Vazokonstrüksiyon ve Raynaud sendromu
Kanser: Akciğer, etmoid, cilt kanseri (IARC grup 1). Cilt kanseri bazal veya skuamöz hücre tipindedir.
Genotoksisite: Kromozom aberasyonları
Arsin zehirlenmesi
Massif intravasküler hemolize neden olur. Semptomlar maruziyetten sonra saatler içinde gelişir. Hemoglobinüri(Porto şarabı idrar), deride sarılık(bakır bronzu renginde) ve karın ağrısı triadı vardır. Susuzluk, titremeler ve EKG değişiklikleri eşlik eder. Ölüm, hemoliz ve hemoglobinürinin sonucu olan akut böbrek yetmezliğine bağlıdır.
Arsenik Tanı, Tedavi ve Önleme
Tanı
Semptom ve bulgular, maruziyet öyküsü ve laboratuar bulguları tanıda yol göstericidir.
Öykü
Önceki meslekler, şimdiki maruziyet öyküsü, sigara, alkol ve ilaç kullanımı sorgulanmalıdır.
Semptom ve bulgular
Akut zehirlenme
- Taşikardi, hipotansiyon, şok
- SSS: Bilinç değişiklikleri, deliryum, koma, konvülziyonlar(akut ensefalopati)
- Nefes ve vücut sıvılarında sarımsak kokusu
- Kolera benzeri GİS semptomları; bol sulu ishal, kusma(bazen kanlı), dehidratasyon, hipovolemik şok.
Kronik zehirlenme
- Sinsi Klasik dermatit(hiperkeratoz=tozlu yoldaki çiğ taneleri görünümü) veya periferik nöropati (genellikle bilateral çorap-eldiven tarzında ağrılı paresteziler) görünümündedir.
- Tırnaklarda beyazımsı, travmatik hasardakine benzer çizgilenmeler (Mees hatları) görülür.
- Aritmiler görülür. Akut zehirlenmeden sonra EKG’de QT uzaması görülebilir, ventriküler fibrilasyon açısından izlem
- Kronik karaciğer ve böbrek hasarı sıktır.
Fizik Muayene
Vital bulgulara bakılmalı, cilt, burun, akciğer, kalp, sinir sistemi muayeneleri dikkatle yapılmalıdır.
Tanısal Testler
- Kan arsenik düzeyi: Normalde 50 mcg/L’ yi asla geçmez. Akut zehirlenmelerde yüzlerce, binlerce mcg’a yükselir.
- İdrarda arsenik spot testi
- 24 saatlik idrarda total arsenik miktarı: tanı ve tedavinin takibinde yararlıdır. Günlük atılım 50 mcg’dan fazla değildir. 3 gün öncesine kadar deniz ürünleri tüketmiş olmak, sonuçları Toksisiteden inorganik arsenik sorumludur. Bu nedenle tedavi takibinin total arseniğe göre yapılması yanlış olur.
- İdrarda arsenik metabolitleri: monometilarsenik asit(MMA), dimetilarsenik asit(DMA)
- Serum asetaminofen düzeyi
- KCFT: Bilüribin, AP, AST, ALT, GGT
- BFT : BUN, Kreatinin
- EKG: Aritmiler, QT uzaması
Ayırıcı Tanı
- Akut batın nedenleri
- Anemiler
- Anksiyete
- Dermatit nedenleri
- Ensefalopatiler
- Gastroenteritler
- Hemolitik Üremik Sendrom
- Demir, kurşun, cıva intoksikasyonları
Tedavi
Oral alımda; aktif karbon verilir ve kusturulur. Hipovolemi ve şok gelişirse, sıvı ve pressör ajanlar verilir. Tanı kesinse, dimerkaprol 3-4 mg/kg, 4 saatte bir, 2 gün boyunca verilerek şelazyon tedavisi yapılır. İdrar arsenik düzeyi 50 mcg/L. nin altına düşene kadar 12 saatte bir 3 mg/kg dozunda sürdürülür.
Arsin zehirlenmesinde hematokrit ve BFT takibi dikkatle yapılmalıdır. Alkali diürez sağlanmalıdır. Plazma serbest Hb miktarının 1.5 mg/dl’nin üzerine çıkması veya akut böbrek yetmezliği, kan değiştirme endikasyonunu doğurur. Arsin zehirlenmesinde dimerkaprol yararlı değildir.
Komplikasyonlar
Karaciğer, böbrek yetmezliği, hemolitik anemi, ölüm
Prognoz
Yüksek doz akut maruziyetlerde prognoz kötüdür.
Duyarlılık
Diyabet, KVS hastalığı, anemi, allerjik ve diğer cilt hastalıkları, nörolojik, karaciğer ve böbrek hastalığı olanlar, arsenik maruziyeti riski olan işlerde çalıştırılmamalıdır.
Hasta Bilgilendirme
- Arsenik zehirlenmesi ve şüphesi olanlar
- Ardışık iki ölçümde idrar Arsenik düzeyi 300 mcg/L üzerinde olanlar
- Anemi, proteinüri, hematürisi olanlar
- Maruziyet limitlerinin yarısıyla bile karşılaşmış olsalar, tüm gebe ve emzikli kadın işçiler
- 1 ay arayla tekrarlanan KCFT takibinde persistan bozukluğu olanlar
- Arsin zehirlenmesi geçirenler işten uzaklaştırılmalıdır. İşe dönüş için 3 aylık takipler yapılmalıdır. Bu kişiler idrar Arsenik düzeyleri 300 mcg/lt. nin altına düşmedikçe çalıştırılmamalıdır.
Önleme
İşyeri ortamını değerlendirme: İşyeri havasında arsenik konsantrasyonu ölçülmelidir. Ülkemizde kabul edilen arsenik ortam sınır değeri; 0,5 miligram /m3’dür.
- En çok inorganik arsenik bileşiklerine maruziyet
- Arsin gazı dikkatle izlenmeli, kaçakları önlenmelidir.
- Ortam ölçümleri önemlidir. Maruziyet limitlerinin altında tutulmalıdır.
- İnhalasyon kadar oral alım da önemlidir.
- İdrar arsenik düzeyi, biyolojik izlemde yararlıdır.
- Kişisel koruyucu kullanımına özen gösterilmelidir.
- İş hijyeni ve kişisel hijyene önem verilmelidir, iş ortamında yeme, içme, sigara kullanımı
- Yeterli işaretleme yapılmalıdır.
- İşe giriş muayenesi, çalıştırılması sakıncalı bireylerin tespiti açısından önemlidir.
- Periyodik muayenelerin esası, semptomatik değerlendirme, fizik muayene, hemogram, KCFT, BFT ile etkilerin erken tesbitidir. ACG çekilmelidir. İdrar arsenik ve metabolitlerinin düzeyi total maruziyetin göstergesidir. Kan düzeyi, idrar kadar yararlı değildir.
- Arsenik zehirlenmesi ve şüphesi olanlar, ardışık iki ölçümde idrar arsenik düzeyi 300 mcg/L üzerinde olanlar ve Arsin zehirlenmesi geçirenler işten uzaklaştırılmalıdır. İşe dönüş için 3 aylık takipler yapılmalıdır. Bu kişiler idrar arsenik düzeyleri 300 mcg/lt.’nin altına düşmedikçe çalıştırılmamalıdır.
İş Güvenliği Samimiyet Testi
Bu süreli bir testtir. Soru başına 60 saniye verilir. Hazırsanız başlayalım!
VİDEO: Yangını söndürürken rüzgarı önümüze alarak söndürmeliyiz.
Yangını söndürürken MUTLAKA rüzgarı ARKAMIZA alarak söndürmeliyiz...
95 Db.'e kadar kulak koruyucuların takılması zorunlu değildir.
85 dB ve üzerinde kulak koruyucu takmak zorunludur. Unutmayın, Gürültüye bağlı işitme kaybı zor fark edilir, kalıcıdır ve tedavisi mümkün değildir…
Videoda izlediğimiz bu olay bir kaza anıdır...
Hasara neden olabilecek ama neden olmamış bir olay için kullanılan terim RAMAK KALA / KAZAYA RAMAK KALA olayıdır. Dolayısıyla videoda yaşanan olay kazaya neden olmamış, ancak tedbir alınmazsa kazanın kaçınılmaz olduğunu anlatan RAMAK KALA olayıdır.
Bir yangının çıkması için; yanıcı madde, oksijen ve ısının birlikte olması yeterlidir.
Doğru
Aşağıda izlediğiniz video insan psikolojisinin en derin yarası MOBBİNG tanımına girer.
Türkçe karşılık olarak işyerinde psikolojik taciz, işyerinde psikolojik-terör, işyerinde psikolojik-şiddet, işyerinde duygusal taciz, işyerinde moral taciz, işyerinde manevi taciz, duygusal şiddet, işyerinde zorbalık, yıldırma ve işyerinde yıldırmaya yönelik psikolojik saldırı anlamlarına da gelir.
VİDEO: Hasta yada yaralı kişiye, hastalanması yada yaralanmasından hemen sonra doktor gelinceye kadar hayatını kurtarmak için zamanında ve yerinde yapılan müdahaleye İlk yardım denir.
Çalışanın kaygan bir zeminde kayıp düşme İHTİMALİNE TEHLİKE denir?
TEHLİKE nin tanımı; İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelidir. RİSK ise; Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimalidir. Dolayısıyla Çalışanın kaygan bir zeminde kayıp düşme İHTİMALİNE RİSK denir.
Fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik haline Sağlık denir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 4857 Sayılı İş Kanunu'dur.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 6331 Sayılı Kanun'dur. 4857 Sayılı Kanun İŞ KANUNU'dur.
Zorunluluk-Emredici/Mutlak uyulması gerekliliğini ifade eden güvenlik işaretlerinin rengi MAVİ dir.
Doğru... Ayrıca, üçgen biçiminde SARI renk işaretler UYARI İŞARETLERİ, daire biçiminde KIRMIZI renk işaretler YASAKLAYICI İŞARETLERİ, YEŞİL ise, İLK YARDIM VE ACİL ÇIKIŞ işaretlerini ifade eder.
Kusurlu durumların ortadan kaldırılmasında öncelikli tercihimiz her zaman Kişisel Koruyucu Donanım kullanmaktır.
Öncelikli tercihimiz her zaman riskin kaynağında yok edilmesi ya da izole edilmesidir. KKD en son tercihimiz olmalıdır.
Sponsor
İşin yapılışı sırasında, çeşitli sebeplerden kaynaklanan sağlığa zarar verebilecek şartlardan korunmak amacıyla yapılan sistemli ve planlı çalışmalara İş Sağlığı ve Güvenliği denir.
Sonuçlarınızı paylaşın:
Sonucu görmek için giriş yapmalısınız
Anamnez
İyi bir meslek anamnezi hem hastalıkların başlaması ve ilerlemesini engeller, hem de işyerindeki diğer çalışanların korunmasını sağlar. İşyeri hekimi meslek hastalıkları tanısı koyabilmek için şu üç konuda yeteneğini artırmalıdır:
- Meslek hastalıklarından güçlü bir şüphe düzeyi
- Yeterli meslek öyküsü alma becerisi
- İş yeri hekimliği kaynaklarına kolay erişim
Anamnez alırken, hastalıklarda mesleksel etyolojinin düşünülmesini güçlendiren şu 4 sorunun yanıtı bulunmaya çalışılmalıdır;
| Nedensel İlişki | Soru |
|---|---|
| Ölçütleri | Maruziyetin başlangıcı ile semptomların ortaya çıkışı arasındaki süre nedir? |
| Temporal ilişki | Semptomlar işten uzaklaşmakla(tatil veya iş değişikliği) düzeliyor mu? |
| Doz-Etki ilişkisi | Yüksek maruziyet düzeyi olan ortamlarda veya belli işlerde semptomlar ağırlaşıyor mu? |
| İlişkinin gücü | İş arkadaşlarında da aynı maruziyetler aynı semptomlara neden oluyor mu? |
Hastanın yaptığı işi hakkında bilgi edinmek çok zaman almaz. Bunun için kısa ve uzun tarama soru listeleri kullanılabilir;
- Ne tür iş yapıyorsunuz?
- Sağlık sorununuzun işinizle ilgili olduğunu düşünüyor musunuz?
- Yakınmalarınız hafta içinde ya da sonunda ağırlaşıyor mu? Evde ya da işte ağırlaşıyor mu?
- Şunların herhangi birine maruz kalıyor musunuz: kimyasallar, tozlar, metaller, radyasyon, gürültü veya sık tekrarlanan hareketler?
- Bunların herhangi birine geçmişte maruz kaldınız mı?
- İşyerinde kişisel koruyucu kullanıyor musunuz?
- İş arkadaşlarınızın herhangi birinde benzer yakınmalar var mı?
