Uzman Bakır ve Bileşiklerine Bağlı Hastalıklar, Hafif zehirlenmelerde bulantı, kusma, ishal, kırgınlık görülür. Bakır kaplardan yiyip içmelerde karşılaşılabilir.
Ciddi zehirlenmelerde karın ağrısı, bulantı, kusma, ishal, kırgınlık, hematemez, melena, daha ileri olgularda konvülziyon, dehidratasyon, şok, hemoliz, karaciğer ve böbrek nekrozu görülebilir.
Kırmızı kahverengi, dövülebilir, bükülebilir, elektrik ve ısı iletkenliği iyi olan bir metaldir. Madenden elde edilen cevher önce yüzdürme yöntemiyle zenginleştirilir, rafine edilir, sonra ısı uygulanarak metal ve curuf elde edilir. Bileşikleri kupröz(I) ve kuprik(II) olmak üzere iki grupta toplanır. Bakır I oksit(CuO2) doğada kırmızı kuprit mineralinde bulunur. Bakır II oksit siyah renktedir, bakır metalinin ısıtılmasıyla elde edilir. Metalik bakır aşınmaya biraz dayanıklıdır, hava, su ve oksitleyici olmayan asitlerden etkilenmez. Nemli ortamda karbonatla kaplanır.
Bakır ve Bileşiklerine Bağlı Hastalıklar
Çeşitli alaşımların yapısında bulunur. Pirinç (bakır ve çinko), bronz (bakır ve gümüş) başta gelenleridir. Gümüş, kadmiyum, nikel, berilyum içeren başka alaşımlarda da yer alır. Elektrik endüstrisinde, yapı endüstrisinde gaz boruları ve pigment üretiminde, litografi işlemlerinde, pestisidlerde, dericilikte (bakır sülfat) kullanılır. İçme suları aracılığıyla çevresel etkilenme ve kaza ile ağızdan alım olabilir.
Bakırın Etkileri
Vücutta esansiyel elementlerdendir. Yetişkinde günlük ihtiyaç 30 mcg/kg’dır. Eksikliği ve fazlalığı hastalıklara neden olur. Alımı başlıca ağız yoluyladır, ancak sanayide buhar, toz ve dumanları inhalasyonla alınır. Ağızdan alındıktan sonra mide ve ince barsakta emilir. Serumda önce albumin ve transkuprine, sonra %75’den fazlası daha sıkı olarak serüloplazmine bağlanır. Tüm vücuda dağılır, ancak karaciğer, kemik ve kasta daha çok toplanır. Normal plazma düzeyi 1 mg/lt.dir. Memelilerde hücre solunumunda, serbest radikal savunmasında, bağ dokusu sentezinde, demir metabolizmasında ve sinir iletiminde gereklidir. Biyolojik oksidasyon reaksiyonlarının katalizinde önemli rol oynar. Atılımı başlıca feçesle olur. Normal idrar düzeyi 24 saatlik idrarda 100µg’dan azdır.
Klinik Değerlendirme
Akut etkiler
GİS: Daha çok bakır sülfatın intihar amaçlı ağızdan alımlarında görülür. Ancak etkenin kusturucu özelliği nedeniyle ölüm pek görülmez. Hafif zehirlenmelerde bulantı, kusma, ishal, kırgınlık görülür. Bakır kaplardan yiyip içmelerde karşılaşılabilir. Ciddi zehirlenmelerde karın ağrısı, bulantı, kusma, ishal, kırgınlık, hematemez, melena, daha ileri olgularda konvülziyon, dehidratasyon, şok, hemoliz, karaciğer ve böbrek nekrozu görülebilir. İntravasküler hemolizde hafif sarılık, akut yoğun maruziyete bağlı sentrlobüler karaciğer nekrozunda ise daha yoğun sarılık görülür.
Göz: Elementel bakır veya alaşım tozlarının göze batmasıyla, kornea, lens veya iriste kahverengi, yeşil-kahverengi görünüm oluşabilir (şalkozis). Bakır klorit ve siyanidleri kalıcı korneal opasitelere neden olabilir. Elektrik kaynakçılarında geçici göz irritasyonları olabilir.
Solunum sistemi: Burun akıntısı, 390C’nin üzerinde ateş, terleme, kırgınlık, kas ağrıları, ağız ve boğaz kuruluğu, başağrısı, nefes darlığı, lökositozla (12000-16000) birlikte, tipik metal dumanı ateşi tablosuna neden olur. Semptomlar genellikle hafta içinde tekrarlanan maruziyetlerle gelişir, hafta sonuna doğru azalır, hafta başında tekrarlanan maruziyetle daha şiddetli olarak ortaya çıkar (pazartesi sabahı ateşi). Maruziyet sonlanınca semptomlar düzelir. Bakır tuzlarının inhalasyonu solunum yollarının irritasyonuna neden olabilir. Dumanlarının inhalasyonu bulantı, ağızda metalik tad, cild ve saçlarda renklenmeye neden olabilir.
Böbrekler: Ağızdan bakır sülfat alımı hematüri, oligüri, BUN artışı bulgularıyla, akut tübüler nekroza neden olabilir. Öncesinde intravasküler hemoliz vardır.
Hematolojik sistem: Ciddi bakır sülfat zehirlenmesi hemolitik anemiye neden olabilir.
Kronik etkiler
Cild: Deri, tırnaklar, saçlar ve dişlerde yeşil renklenmeye neden olur. Nadiren kontak dermatit görülebilir ve yama testleriyle tanı konur.
Göz: Bakır partiküllerinin gözü penetre etmesi katarakta neden olabilir.
Solunum sistemi: Nazal septum perforayonu, ÜSY yakınmaları, KOAH ve küçük hava yolları hastalıklarına neden olabilir.
Bağ ilaçlayıcı akciğeri: Soda ile nötralize edilmiş bakır sülfat solüsyonunun sürekli maruziyetine bağlı olarak akciğerlerde histiyositik granülom, bakır içeren nodüllerin gelişimiyle karekterli bir interstisiyel hastalıktır. Asemptomatik olabilir, halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, öksürük, dispne gibi semptomlar oluşabilir. ACG’de lezyonlar daha çok alt akciğer alanlarındadır. Nodüler infiltratlar, konsolidasyon, kavitasyon, kronik forma ilerlemişse konglomerat kitleler ve PMF(progresif masif fibrozis) görülebilir.
Karaciğer: Fibrozis, mikronodüler siroz, portal hipertansiyon yapabilir.
Kanser: Akciğer adeno kanseri, özellikle alveoler hücreli kanseri, karaciğer anjiosarkomu sıklığında artış bildirilmiştir.
Bakır Maruziyeti Tanısı, Tedavi ve Önleme
Tanı
Zehirlenme semptomları maruziyetin doz ve süresi kadar, etkenin türü ve alınma yolu (bakır dumanlarına inhalasyonla, tuzları ağızdan alınır) ile de ilgilidir. Tuzları mide irritanı ve korozivdir. Bulantı, kusma, kanama; başağrısı, uyuklama gibi erken nörolojik bulgulara, karaciğer ve böbrek yetmezliği gibi geç sonuçlara neden olurlar. Zehirlenmenin şiddetini belirlemek için KCFT ve BFT yararlıdır. Tam kan bakır düzeyi, prognozun tahminine yarar. Kanda methemoglobinemi, Heinz cisimcikleri, hemoliz gözlenebilir.
Semptom ve bulgular
Bakır tuzlarının oral alımına bağlı akut zehirlenmede bulantı, kusma, ishal varlığına dikkat edilmelidir. Mavi-yeşil kusma tanısaldır. Dikkatli anamnez tanıda yeterlidir. Su ve gıdalarla alımı, özellikle bakır kaplarda asitli içecekler ve alkol hazırlanması sorgulanmalıdır. Mesleki etkilenmelerden metal dumanı ateşinin grip benzeri semptomları dikkat çekicidir. Kronik etkilenmenin karaciğer ve böbrek toksisiteleri değerlendirilmelidir.
Fizik Muayene
- Akut oral zehirlenmede yeşil renkli kusma
- Metal dumanı ateşinde yüksek ateş
- Cild, saç, tırnaklar, dişlerde yeşil renklenme
- Vital bulgular ve idrar çıkışı
Tanısal Testler
Ciddi bakır sülfat zehirlenmesinde KCFT bozukluğu, hiperbilirübinemi (direk ve indirek), BFT bozukluğu, hematüri, anemi, serum bakır ve serüloplazmin artışı;
Metal dumanı ateşinde lökositoz, SFT anormallikleri(küçük hava yolu obstrüksiyonu, difüzyon azalması), ACG’de peribronşial kalınlaşma, buzlu cam görünümü, idrarda bakır artışı görülebilir. Cild bulguları yama testleriyle tanıya götürebilir.
Ayırıcı Tanı
- Solunum ateşi nedenleri
- Gastroenteritler
- Wilson hastalığı
Tedavi
Ortamdan uzaklaştırma, çoğu olguların tedavisi için yeterlidir. Akut zehirlenmede, kusma zaten olduğu için, genellikle ek kusturma ihtiyacı olmaz. Gerekliyse, mide içeriği bol su veya sütle dilüe edildikten sonra lavaj yapılmalıdır. Aktif karbon ve ardından müshil verilebilir. Semptomatik olgularda İV kalsiyum disodyum etilendiamin tetraasetik asit veya İM dimerkaprol en kısa zamanda verilmelidir. Ardından D- penisillamin verilebilir. Hemodiyaliz tek başına etkili değildir.
Gözler bol SF’le yıkanmalıdır.
Metal dumanı ateşi semptomatik tedavi edilmelidir. Dermatitler lokal steroidlerle tedavi edilmelidir.
Yeşil saçlar, D- penisillamin içeren şampuanlarla tedavi edilebilir.
Komplikasyonlar
Kronik karaciğer ve böbrek yetmezliği, kanserler.
Prognoz
Etkenden erken uzaklaşma ile prognoz iyidir. Karaciğer ve böbrek yetmezliği gelişmişse kötüdür.
Duyarlılık
Wilson hastalığı olanlar, kronik karaciğer ve böbrek hastalığı saptananlar bakır endüstrisinde çalıştırılmamalıdır.
Önleme
Mühendislik tedbirleri alınmalı, bunların yetersiz olduğu koşullarda kişisel koruyucular kullanılmalıdır. İş
hijyeni ve kişisel hijyen kurallarına uyum önemlidir. İşyerinde yeme, içme, sigara kısıtlanmalıdır.
Özellikle madencilikte yemek öncesi el yıkama alışkanlığı önemlidir. Metal dumanı ateşi ortam yoğunluğuyla ilişkilidir. Ortam düzeyi kontrolde tutulmalıdır. Lokal egzoz havalandırma ve kaynakta giderme önlemleri alınmalıdır. İşyeri ortamını değerlendirme: İşyeri ortam havasında bakır düzeyi izlenmelidir.
İşe giriş muayenelerinde geçmiş meslek öyküsü alınmalı, fizik muayene yapılmalı, KCFT, BFT; SFT eklenmelidir. İşçinin gözetiminde mesleki sorgulama, fizik muayene ve SFT yeterlidir. Normal plazma bakır konsantrasyonu 1 mg/L’ dir. Bunun %95’i serüloplazmine bağlıdır. Bir akut faz reaktanı olan bu protein, çeşitli akut ve kronik inflamatuvar durumlarda artar. Düzenli takibi önerilmemektedir.
İş Güvenliği Samimiyet Testi
Bu süreli bir testtir. Soru başına 60 saniye verilir. Hazırsanız başlayalım!
Zorunluluk-Emredici/Mutlak uyulması gerekliliğini ifade eden güvenlik işaretlerinin rengi MAVİ dir.
Doğru... Ayrıca, üçgen biçiminde SARI renk işaretler UYARI İŞARETLERİ, daire biçiminde KIRMIZI renk işaretler YASAKLAYICI İŞARETLERİ, YEŞİL ise, İLK YARDIM VE ACİL ÇIKIŞ işaretlerini ifade eder.
Çalışanın kaygan bir zeminde kayıp düşme İHTİMALİNE TEHLİKE denir?
TEHLİKE nin tanımı; İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelidir. RİSK ise; Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimalidir. Dolayısıyla Çalışanın kaygan bir zeminde kayıp düşme İHTİMALİNE RİSK denir.
Bir yangının çıkması için; yanıcı madde, oksijen ve ısının birlikte olması yeterlidir.
Doğru
İşin yapılışı sırasında, çeşitli sebeplerden kaynaklanan sağlığa zarar verebilecek şartlardan korunmak amacıyla yapılan sistemli ve planlı çalışmalara İş Sağlığı ve Güvenliği denir.
Fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik haline Sağlık denir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 4857 Sayılı İş Kanunu'dur.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 6331 Sayılı Kanun'dur. 4857 Sayılı Kanun İŞ KANUNU'dur.
VİDEO: Yangını söndürürken rüzgarı önümüze alarak söndürmeliyiz.
Yangını söndürürken MUTLAKA rüzgarı ARKAMIZA alarak söndürmeliyiz...
Aşağıda izlediğiniz video insan psikolojisinin en derin yarası MOBBİNG tanımına girer.
Türkçe karşılık olarak işyerinde psikolojik taciz, işyerinde psikolojik-terör, işyerinde psikolojik-şiddet, işyerinde duygusal taciz, işyerinde moral taciz, işyerinde manevi taciz, duygusal şiddet, işyerinde zorbalık, yıldırma ve işyerinde yıldırmaya yönelik psikolojik saldırı anlamlarına da gelir.
VİDEO: Hasta yada yaralı kişiye, hastalanması yada yaralanmasından hemen sonra doktor gelinceye kadar hayatını kurtarmak için zamanında ve yerinde yapılan müdahaleye İlk yardım denir.
Kusurlu durumların ortadan kaldırılmasında öncelikli tercihimiz her zaman Kişisel Koruyucu Donanım kullanmaktır.
Öncelikli tercihimiz her zaman riskin kaynağında yok edilmesi ya da izole edilmesidir. KKD en son tercihimiz olmalıdır.
Videoda izlediğimiz bu olay bir kaza anıdır...
Hasara neden olabilecek ama neden olmamış bir olay için kullanılan terim RAMAK KALA / KAZAYA RAMAK KALA olayıdır. Dolayısıyla videoda yaşanan olay kazaya neden olmamış, ancak tedbir alınmazsa kazanın kaçınılmaz olduğunu anlatan RAMAK KALA olayıdır.
Sponsor
95 Db.'e kadar kulak koruyucuların takılması zorunlu değildir.
85 dB ve üzerinde kulak koruyucu takmak zorunludur. Unutmayın, Gürültüye bağlı işitme kaybı zor fark edilir, kalıcıdır ve tedavisi mümkün değildir…
Sonuçlarınızı paylaşın:
Sonucu görmek için giriş yapmalısınız
Anamnez
İyi bir meslek anamnezi hem hastalıkların başlaması ve ilerlemesini engeller, hem de işyerindeki diğer çalışanların korunmasını sağlar. İşyeri hekimi meslek hastalıkları tanısı koyabilmek için şu üç konuda yeteneğini artırmalıdır:
- Meslek hastalıklarından güçlü bir şüphe düzeyi
- Yeterli meslek öyküsü alma becerisi
- İş yeri hekimliği kaynaklarına kolay erişim
Anamnez alırken, hastalıklarda mesleksel etyolojinin düşünülmesini güçlendiren şu 4 sorunun yanıtı bulunmaya çalışılmalıdır;
| Nedensel İlişki | Soru |
|---|---|
| Ölçütleri | Maruziyetin başlangıcı ile semptomların ortaya çıkışı arasındaki süre nedir? |
| Temporal ilişki | Semptomlar işten uzaklaşmakla(tatil veya iş değişikliği) düzeliyor mu? |
| Doz-Etki ilişkisi | Yüksek maruziyet düzeyi olan ortamlarda veya belli işlerde semptomlar ağırlaşıyor mu? |
| İlişkinin gücü | İş arkadaşlarında da aynı maruziyetler aynı semptomlara neden oluyor mu? |
Hastanın yaptığı işi hakkında bilgi edinmek çok zaman almaz. Bunun için kısa ve uzun tarama soru listeleri kullanılabilir;
- Ne tür iş yapıyorsunuz?
- Sağlık sorununuzun işinizle ilgili olduğunu düşünüyor musunuz?
- Yakınmalarınız hafta içinde ya da sonunda ağırlaşıyor mu? Evde ya da işte ağırlaşıyor mu?
- Şunların herhangi birine maruz kalıyor musunuz: kimyasallar, tozlar, metaller, radyasyon, gürültü veya sık tekrarlanan hareketler?
- Bunların herhangi birine geçmişte maruz kaldınız mı?
- İşyerinde kişisel koruyucu kullanıyor musunuz?
- İş arkadaşlarınızın herhangi birinde benzer yakınmalar var mı?
