Neden İş Güvenliği Logo
İş Sağlığı ve Güvenliği

Vanadyum ve Bileşiklerine Bağlı Hastalıklar

Vanadyum ve Bileşiklerine Bağlı Hastalıklar

Vanadyum ve Bileşiklerine Bağlı Hastalıklar, Konjunktivit, gözyaşı salgısında artma, burun akıntısı, kanaması, inatçı öksürük, balgam (bazen yeşil renkli), göğüs ağrısı, dispne yapar.

Vanadyum duyarlığı olanlarda düşük maruziyet düzeylerinde öksürük ve bronkospazmla birlikte allerjik astım görülebilir. Semptomlardan önce genellikle 1-6 günlük bir latent periyod vardır

Vanadyum yumuşak gri bir metaldir. Asitlerde ve deniz suyunda oksitlenmez. Kullanılan cevherleri vanadyum sülfit ve kurşun-çinko vanadatlardır. Uranyum salan kumtaşlarında da işlenip arıtılmaya yetecek miktarlarda bulunur. Fosil yakıtlarda değişik miktarlarda bulunur ve çevre kirlenmesine neden olabilir. Sık kullanılan bileşikleri vanadyum pentoksit (V2O5), vanadyum dioksit (VO2), vanadyum trioksit (V2O3), sodyum metavanadat (NaVO3) ve vanadyum tetraklorit (VCl4)’tir.

Ana kullanımı ferro vanadyum (vanadyum çeliği) ve diğer alaşımlarının (Cu, Co, Ti, Cr ile) üretimidir. Bunun yapısında % 0.05-5 oranında Vanadyum bulunur. Metale direnç ve elastisite kazandırır. Yüksek hızlı kesici ve delici aletlerde, sertlik ve dayanıklılık sağlayıcı alaşımlarda kullanılır. Yüksek ısılı polimerizasyon işlemlerinde katalizör olarak, siyah boyalarda renk sabitleştirici olarak, seramik ve camlarda renklendirici olarak kullanılır. Organik vanadyum bileşikleri katalizör ve kaplama malzemesi olarak kullanılır. Kaynak elektrotlarının yapısında da bulunur.

Vanadyum ve Bileşiklerine Bağlı Hastalıklar

Öğütme ve fırınlama sırasında vanadyum pentoksit toz ve dumanlarına maruz kalınabilir. Alaşımlar ve katkı maddelerinde vanadyum bileşiklerini kullanan işçiler saf malzemeyle karşılaşabilirler. Sıvı yakıt tankları, kömür fırınları ve gaz türbinlerinin temizlenmesi sırasında yüksek miktarda vanadyum pentoksite maruziyet, ciddi inhalasyon hasarı oluşturabilir. Bu atıklar, vanadyumun yeniden kazanılmasında da kullanılmaktadır. Fosil yakıtların yakıldığı termik santraller, hava ve çevrenin vanadyum bileşikleriyle önemli derecede kirlenmesine neden olabilir

Vanadyumun Etkileri

Vanadyum bileşikleri solunumla alınır ve akciğerlerde birikir. Ağızdan alımda emilimi zayıftır, %2’den fazla değildir. Emilen vanadyum tüm vücuda dağılır. Atılım, başlıca böbreklerle olur. Kemikte bir miktar birikir. Düşük dozlarına tekrarlanan maruziyet, solunum yolları duyarlılığına neden olur. Karaciğer, böbrek, sinir sistemi, KVS ve kan yapıcı organlarda sistemik etkiler görülebilir. Sistin ve kolesterol metabolizması ile etkileşebilir. Fosfolipid sentezini deprese ve stimüle edebilir. Yüksek dozlarda, serotonin oksidasyonunu önler. Çeşitli enzim sistemlerini baskılar.

Klinik Değerlendirme

Akut etkiler

Vanadyum oksitlerinin buhar, toz ve dumanlarının inhalayonu; basit rinofarengeal ve trakeal irritasyondan kimyasal bronkopnömoniye kadar değişen tablolara neden olur. Konjunktivit, gözyaşı salgısında artma, burun akıntısı, kanaması, inatçı öksürük, balgam (bazen yeşil renkli), göğüs ağrısı, dispne yapar. Vanadyum duyarlığı olanlarda düşük maruziyet düzeylerinde öksürük ve bronkospazmla birlikte allerjik astım görülebilir. Semptomlardan önce genellikle 1-6 günlük bir latent periyod vardır. Semptom ve bulgular ortaya çıktıktan sonra da 2-5 günde kaybolur. Ancak ral ve ronküsler haftalarca sebat edebilir. Maruziyet yoğunluğu arttıkça halsizlik, yorgunluk, frontal başağrısı, ateş, bulantı, ağızda metalik tad, kaşıntılı eritem eklenir.

Kronik etkiler

Vanadyum tuzlarının birikimine bağlı olarak dilde yeşil renk oluşur. Bu, maruziyetin iyi bir göstergesidir. Plazma kolesterolü düşer. Kronik rinit, kronik atrofik farenjit, kronik bronşit, obstrüktif tipte solunum fonksiyon bozukluğu, pnömonitis tablolarına neden olur. Vanadyum pentoksit (V2O5) maruziyetine bağlı olarak gelişen bronş aşırı duyarlılığı, kalıcıdır. Akaryakıt tanklarının külünü temizleyenlerde sık görülür(“kazan işçisi bronşiti”). Cild duyarlılığını araştırmak için yama testleri yapılabilir.

Kurşun Tanı, Tedavi ve Önleme

Tanı

Meslek öyküsü ve semptomların varlığı tanıda yol göstericidir. Dilde yeşil renk görülmesi, maruziyetin tipik göstergesidir. Ancak, sigara içiminde kaybolabilir. Kan ve idrar vanadyum düzeyleri de önceki 2-3 günlük maruziyetin göstergesidir.

Öykü

Vanadyumlu çelik, yüksek dirençli hafif alaşım alaşımların üretimi ve özelikle akaryakıt kullanan enerji santrallarında kazan küllerinin temizliği, en sık maruziyet kaynaklarıdır. Öyküde dikkat çekici olmalıdır.

Semptom ve bulgular

Akut irritasyon semptomları; Hapşırma, burun akıntısı, boğazda yanma, öksürük, göğüs ağrısı, bazen kanlı balgam, gözlerde sulanma, yanma, ciltte kızarıklık, döküntüler, ağızda metalik tad, ağız kuruluğu, karın ağrısı, koyu renkli dışkı.

Allerji semptomları; Kuru veya bazen yeşil balgamlı inatçı öksürük, dispne, hırıltılı solunum, egzema.

Fizik Muayene

  • Dilde yeşil renk
  • Dinlemekle ronküsler, bazen ince raller
  • Cild bulguları

Tanısal Testler

Maruz kalan bireylerin kan, idrar, saç, tırnak, yağ dokusu örneklerinde vanadyum tespit edilebilir. Ancak bunların hiçbiri rutin tanısal test olarak kullanılmaz.

Nonspesifik BPT: BAD’nın varlığını saptamak için Yama testi: Cild allerjisinin saptanması için

Ayırıcı Tanı

  • Toksik irritasyon sendromları
  • Astım nedenleri
  • Egzema nedenleri

Tedavi

Temaslı cild bol su ve sabunla yıkanmalıdır. Cild ve solunum allerjisi gelişenler, işlerinden tamamen uzaklaştırılmalıdırlar. Tedavi semptomatiktir. Şelazyon ajanlarının katkısı yoktur. Deney hayvanlarında askorbik asit ve kalsiyum disodyum edetat’ın yararı gösterilmiştir, fakat insan deneyimi yoktur.

Komplikasyonlar

İnatçı öksürük ve uzamış BAD

Prognoz

Prognoz maruziyetin tipi ve düzeyiyle ilişkilidir. Erken kaçınma ve tedaviyle iyidir.

Duyarlılık

BAD, astım, cild allerjisi olanlar maruziyet riskinden uzak tutulmalıdır.

Hasta Bilgilendirme

BAD saptananlara iş değişikliği önerilmelidir.

Önleme

İşyeri ortamıdeğerlendirme: Ortam havasında vanadyum düzeyi izlenmelidir. Vanadyum için izin verilen ortam sınır değeri 0.1 ppm’dir. Ülkemizde vanadyum pentaoksitin müsaade edilen ortam sınır değeri; 0.5 mg/m3’dür. Vanadyum bileşikleri kullanılırken, sıvı yakıt tankları ve kömür fırınları temizlenirken sıkı solunum korunması sağlanmalıdır. Bu tür kapalı alanlardaki temizlik işçileri, diz ve dirsek korumalı aside dayanıklı giysiler, uygun eldiven ve lastik botlar giymelidir. İş hijyenine özen gösterilmeli, iş ortamında yeme, içme, sigara kısıtlanmalı, günlük giysilerle iş giysileri ayrı alanlarda tutulmalı ve değiştirilmelidir. Kapalı çalışma, ıslak çalışma, lokal egzoz havalandırma, genel havalandırma, kişisel koruyucu kullanımı tedbirleri uygulanmalıdır.

İşe giriş muayenelerinde bazal SFT, kuşku duyulanlarda nonspesifik BPT yapılmalı, duyarlı olanlar maruziyet riskli işlerde çalıştırılmamalıdır. Periyodik muayenelerde solunum sistemi ve cild bulgularına dikkat edilmelidir. Periyodik SFT ölçümleri yapılmalıdır. İşten ayrılma ve iş değişikliğinde muayeneler tekrarlanmalıdır.İdrar vanadyum düzeyi vanadyum pentaoksit maruziyetinin göstergesidir. Ortam havasında 0.1 – 0.9 mg/m3 vanadyum maruziyeti olanların idrarında 47 mg/L vanadyuma rastlanır.


İş Güvenliği Samimiyet Testi

Bu süreli bir testtir. Soru başına 60 saniye verilir. Hazırsanız başlayalım!

60
0%

Kusurlu durumların ortadan kaldırılmasında öncelikli tercihimiz her zaman Kişisel Koruyucu Donanım kullanmaktır.

İşyerlerinde Güvenlik Önlemleri
Doğru! Yanlış!

Öncelikli tercihimiz her zaman riskin kaynağında yok edilmesi ya da izole edilmesidir. KKD en son tercihimiz olmalıdır.

Bir yangının çıkması için; yanıcı madde, oksijen ve ısının birlikte olması yeterlidir.

Yangın ve Yangın Sınıfları
Doğru! Yanlış!

Doğru

Zorunluluk-Emredici/Mutlak uyulması gerekliliğini ifade eden güvenlik işaretlerinin rengi MAVİ dir.

Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği
Doğru! Yanlış!

Doğru... Ayrıca, üçgen biçiminde SARI renk işaretler UYARI İŞARETLERİ, daire biçiminde KIRMIZI renk işaretler YASAKLAYICI İŞARETLERİ, YEŞİL ise, İLK YARDIM VE ACİL ÇIKIŞ işaretlerini ifade eder.

Çalışanın kaygan bir zeminde kayıp düşme İHTİMALİNE TEHLİKE denir?

Hata Ağacı Analizi (FTA)
Doğru! Yanlış!

TEHLİKE nin tanımı; İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelidir. RİSK ise; Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimalidir. Dolayısıyla Çalışanın kaygan bir zeminde kayıp düşme İHTİMALİNE RİSK denir.

Fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik haline Sağlık denir.

İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri
Doğru! Yanlış!

İşin yapılışı sırasında, çeşitli sebeplerden kaynaklanan sağlığa zarar verebilecek şartlardan korunmak amacıyla yapılan sistemli ve planlı çalışmalara İş Sağlığı ve Güvenliği denir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri
Doğru! Yanlış!

VİDEO: Hasta yada yaralı kişiye, hastalanması yada yaralanmasından hemen sonra doktor gelinceye kadar hayatını kurtarmak için zamanında ve yerinde yapılan müdahaleye İlk yardım denir.

Doğru! Yanlış!

Aşağıda izlediğiniz video insan psikolojisinin en derin yarası MOBBİNG tanımına girer.

Doğru! Yanlış!

Türkçe karşılık olarak işyerinde psikolojik taciz, işyerinde psikolojik-terör, işyerinde psikolojik-şiddet, işyerinde duygusal taciz, işyerinde moral taciz, işyerinde manevi taciz, duygusal şiddet, işyerinde zorbalık, yıldırma ve işyerinde yıldırmaya yönelik psikolojik saldırı anlamlarına da gelir.

95 Db.'e kadar kulak koruyucuların takılması zorunlu değildir.

Akustik, Ses ve Gürültü
Doğru! Yanlış!

85 dB ve üzerinde kulak koruyucu takmak zorunludur. Unutmayın, Gürültüye bağlı işitme kaybı zor fark edilir, kalıcıdır ve tedavisi mümkün değildir…

VİDEO: Yangını söndürürken rüzgarı önümüze alarak söndürmeliyiz.

Doğru! Yanlış!

Yangını söndürürken MUTLAKA rüzgarı ARKAMIZA alarak söndürmeliyiz...

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 4857 Sayılı İş Kanunu'dur.

4857 Sayılı İş Kanunu
Doğru! Yanlış!

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 6331 Sayılı Kanun'dur. 4857 Sayılı Kanun İŞ KANUNU'dur.

Sponsor

Çağrı Tasarım

Videoda izlediğimiz bu olay bir kaza anıdır...

Doğru! Yanlış!

Hasara neden olabilecek ama neden olmamış bir olay için kullanılan terim RAMAK KALA / KAZAYA RAMAK KALA olayıdır. Dolayısıyla videoda yaşanan olay kazaya neden olmamış, ancak tedbir alınmazsa kazanın kaçınılmaz olduğunu anlatan RAMAK KALA olayıdır.

İş Sağlığı ve Güvenliği Samimiyet Testi
Maalesef İş Sağlığı ve Güvenliğinde HİÇ SAMİMİ değilsiniz...

Vanadyum ve Bileşiklerine Bağlı Hastalıklar 1

İŞ KAZALARININ % 98’İNİN NEDENİ İNSAN’dır... AMACIMIZ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİ EN AZINDAN TEMEL EĞİTİM OLARAK BİLİNÇLENDİRMEK. LÜTFEN EĞİTİMLER SAYFAMIZI ZİYARET EDİNİZ.
LÜTFEN BİRAZ DAHA GAYRET!..

Ödül Kazananların Listesi

Çalışmanın savaştan üç kat daha tehlikeli olduğunu, içki, uyuşturucu veya savaşlardan daha fazla insan öldüğünü lütfen unutmayın. SAMİMİYET TESTİ'ni paylaşarak İSG kültürünün gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.
TEBRİKLER... İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ SAMİMİYET TESTİNİ GEÇTİNİZ.

Süpersiniz

SÜPERSİNİZ... LÜTFEN UNUTMAYIN; İnsanoğlunun en tehlikeli savunma mekanizması BANA BİR ŞEY OLMAZ düşüncesidir. Lütfen bu düşünceden uzak durun... SAMİMİYET TESTİ'ni paylaşarak İSG kültürünün gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.

Sonuçlarınızı paylaşın:


Web Tasarımı

Anamnez

İyi bir meslek anamnezi hem hastalıkların başlaması ve ilerlemesini engeller, hem de işyerindeki diğer çalışanların korunmasını sağlar. İşyeri hekimi meslek hastalıkları tanısı koyabilmek için şu üç konuda yeteneğini artırmalıdır:

  1. Meslek hastalıklarından güçlü bir şüphe düzeyi
  2. Yeterli meslek öyküsü alma becerisi
  3. İş yeri hekimliği kaynaklarına kolay erişim

Anamnez alırken, hastalıklarda mesleksel etyolojinin düşünülmesini güçlendiren şu 4 sorunun yanıtı bulunmaya çalışılmalıdır;

Nedensel İlişki Soru
Ölçütleri Maruziyetin başlangıcı ile semptomların ortaya çıkışı arasındaki süre nedir?
Temporal ilişki Semptomlar işten uzaklaşmakla(tatil veya iş değişikliği) düzeliyor mu?
Doz-Etki ilişkisi Yüksek maruziyet düzeyi olan ortamlarda veya belli işlerde semptomlar ağırlaşıyor mu?
İlişkinin gücü İş arkadaşlarında da aynı maruziyetler aynı semptomlara neden oluyor mu?

Hastanın yaptığı işi hakkında bilgi edinmek çok zaman almaz. Bunun için kısa ve uzun tarama soru listeleri kullanılabilir;

  1. Ne tür iş yapıyorsunuz?
  2. Sağlık sorununuzun işinizle ilgili olduğunu düşünüyor musunuz?
  3. Yakınmalarınız hafta içinde ya da sonunda ağırlaşıyor mu? Evde ya da işte ağırlaşıyor mu?
  4. Şunların herhangi birine maruz kalıyor musunuz: kimyasallar, tozlar, metaller, radyasyon, gürültü veya sık tekrarlanan hareketler?
    1. Bunların herhangi birine geçmişte maruz kaldınız mı?
    2. İşyerinde kişisel koruyucu kullanıyor musunuz?
  1. İş arkadaşlarınızın herhangi birinde benzer yakınmalar var mı?
OSGB Tasarımı

İlgili Yayınlar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Araç çubuğuna atla