Neden İş Güvenliği Logo
İş Sağlığı ve Güvenliği

Yangın Güvenliği Eğitimi

Yangın Güvenliği Eğitimi
Tamircin Burada

Yangın Güvenliği Eğitimi; Türkiye’de yılda 40.000 yangın meydana gelmekte, 500 kişi ölmektedir. Yangınların en büyük nedeni ise, eğitim eksikliği ve ihmal…  Biz de ders notlarımızdan eğitime önem vermek istedik…

YANGIN NEDİR?

Yangın, kısaca maddenin ısı ve oksijene birleşmesi sonucu oluşan kimyasal bir olaydır.

Yanma: Bir kimyasal olaydır. Yanıcı maddelerin belirli bir ısı seviyesinde oksijenle birleşmesidir.

A.B.D.’de yangınlar sonucunda her bir milyon 
kişiden 55’i ölüyor, 620’si yaralanıyor.


Yangın ve Yangın Sınıfları


Yangın Güvenliği Eğitimi

Yanma için maddenin bir oksijen kaynağı ile reaksiyona girmesi ve yanmanın başlaması için ateşleme gerekir.

Genellikle ortamın ısıtılması yanma reaksiyonun başlaması için gerekli ateşlemeyi sağlar.

Her maddenin yanabilmesi için ayrı bir ısı derecesi vardır. Yani o maddenin yanmaya başlayabilmesi için yeterli ısıya sıcaklığın yükselmesi gerekir.

Katı bir maddenin veya bir akaryakıtın yanması
için, yanmaya başlamasına yetecek kadar ısı
verilmesi gerekir. Yanma ısısı o maddenin
çıkartacağı buharın yanacağı en alçak ısı
derecesidir.


Elektrik ve Trafo Kazaları – Video


Yangın Güvenliği Eğitimi

YANGIN SINIFLARI

Katı Maddeler (Korlu Yanan)
  • Odun
  • Kömür
  • Kağıt
  • Tekstil Ürünleri
  • Kauçuk vb
Yanıcı Sıvılar veya Sıvı Hale Gelen Katılar
  • Boyalar
  • Petrol Ürünleri
  • Yağlar
Yanıcı Gazlar
  • Hidrojen
  • Doğalgaz
  • Metan
  • Etan
  • Propan
  • Bütan
  • Asetilen
Metaller
  • Magnezyum
  • Sodyum
  • Alüminyum Tozları vb.
  • Nitratlar

Türkiye’de yılda 40.000 yangın
Meydana gelmekte, 500 kişi ölmektedir.

Yangın Güvenliği Eğitimi

Yangın Korunma Önlemleri

  • Yangın uyarı sistemleri
  • Otomatik söndürme söndürme sistemleri,
  • Yangın anında ısı ve duman yayılmasını engelleyecek yapısal önlemler, kaçış yolları, acil ışıklandırma,
  • Yangın su tesisatı, depo, pompa, hidrant,hortum dolapları,
  • Söndürme cihazları

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri


Yanmanın Temel Kavramları

  • Alevlenme noktası: Isınan maddeden çıkan gazların, bir alevin geçici olarak yaklaştırılıp uzaklaştırılması sonucunda yanmayı sürdürdüğü en düşük sıcaklıktır.
  • Basınçlandırma: Kaçış yollarındaki iç hava basıncını yapının diğer mekânlarındaki basınca göre daha yüksek tutarak duman sızıntısını önleme yöntemidir.
  • Duman perdesi: Yükselen dumanın yanal yayılımını sınırlamak amacıyla tavanda sabit konumda, uzaktan kapatılabilen veya bir algılayıcı uyarısıyla kapanan, yangına karşı dayanıklı bölücü perdedir. Yangın esnasında oluşan dumanın yayılmasını önlediği gibi, çatı havalandırma kapakları sayesinde dumanın yayılmadan tahliyesinde büyük rol oynar. Mevcut yangın algılama sistemine entegre edilebilen perdeler, tehlike  anında otomatik olarak çalışmaya başlarlar.
  • Duman tahliyesi: Dumanın yapının dışına kendiliğinden çıkması veya mekanik yollarla zorlamalı olarak atılmasıdır.
  • Duman yönlendirme bacası: Yangın hâlinde, dumanların istenilen yöneçekilerek yangının genişlemesini önlemeye yönelik bacalardır.
  • Güvenlik bölgesi: Binadan tahliye edilen şahısların bina dışında güvenli olarak bekleyebilecekleri bölgedir.
  • Kaçış (Yangın) merdiveni: Yangın halinde ve diğer acil hallerde binadaki insanların emniyetli ve süratli olarak tahliyesi için kullanılabilen, yangına karşı korunumlu bir şekilde düzenlenen ve tabiî zemin seviyesinde güvenlikli bir alana açılan merdivendir.
  • Kaçış yolu: Oda ve diğer müstakil hacimlerden çıkışlar, katlardaki koridor ve benzeri geçişler, kat çıkışları, zemin kata ulaşan merdivenler ve bina son çıkışına giden yollar dahil olmak üzere binanın herhangi bir noktasından yer seviyesindeki cadde veya sokağa kadar olan ve hiçbir şekilde engellenmemiş bulunan yolun tamamıdır.
  • Yangın kesici: Bina içinde, yangının ve dumanın ilerlemesini ve yayılmasını belirlenmiş bir süre için durduran, yatay veya düşey konumlu elemandır.
  • Yangın duvarı: İki bina arasında veya aynı bina içinde farklı yangın yüküne sahip hacimlerin birbirinden ayrılması gereken hâllerde, yangının ilerlemesini ve yayılmasını belirlenmiş bir süre için durduran düşey elemandır.
  • Yangın güvenlik holleri; kaçış merdivenlerine dumanın geçişinin engellenmesi, söndürme ve kurtarma elemanlarınca kullanılması ve gerektiğinde engellilerin ve yaralıların bekletilmesi için yapılır. Hollerin, kullanıcıların kaçış yolu içindeki hareketini engellemeyecek şekilde tasarlanması şarttır.Yangın güvenlik hollerinin duvar, tavan ve tabanında hiçbir yanıcı malzeme kullanılamaz ve bu hollerin, yangına en az 120 dakika dayanıklı duvar ve en az 90 dakika dayanıklı duman sızdırmaz kapı ile diğer bölümlerden ayrılması gerekir.Yangın güvenlik hollerinin taban alanı, 3 m2;’den az, 6 m2’den fazla ve kaçış yönündeki boyutu ise 1.8 m’den az olamaz. Acil durum asansörü önünde yapılacak yangın güvenlik holü alanı, 6 m2’den az, 10 m2’den çok ve herhangi bir boyutu 2 m’den daha az olamaz.Konutlar için özel durumlar hariç olmak üzere, asansör kapıları önünde, yüksek binalarda kaçış merdiven yuvaları ile acil durum asansörü önünde yangın güvenlik holü yapılır. Yangın güvenlik hollerinin kullanmaya uygun şekilde boş bulundurulmasından, bina veya işyeri sahibi ve yöneticileri sorumludur.
  • Yangın kapısı: Bir yapıda kullanıcılar, hava veya nesneler için dolaşım imkânı sağlayan, kapalı tutulduğunda duman, ısı ve alev geçişine belirli bir süre direnecek nitelikteki kapı, kapak veya kepenktir.
  • Yangın kompartımanı: Bir bina içerisinde, tavan ve taban döşemesi dahil olmak üzere, her yanı en az 60 dakika yangına karşı dayanıklı yapı elemanları ile duman ve ısı geçirmez alanlara ayrılmış bölgedir. İki veya daha çok bina tarafından ortak kullanılan duvarlar, kazan dairesi, otopark, ana elektrik dağıtım odaları, yapı içindeki trafo merkezleri, orta gerilim merkezleri, jeneratör grubu odaları ve benzeri yangın tehlikesi olan kapalı alanların duvarları ve döşemeleri kompartıman duvarı özelliğinde olmalıdır.
  • Yangın perdesi: Korunması gereken nesne, ürün veya alt yapının yangına karşı korunması veya ısının yatay veya düşey olarak yayılmasını engellemek maksadıyla kullanılan özel donanımlı bariyerlerdir.
  • Yağmurlama (sprinkler) sistemi: Yangını söndürmek, soğutmayı sağlamak ve gelişen yangını itfaiye gelinceye kadar sınırlamak amacı ile kurulan ve su püskürtmesi yapan otomatik sistemdir. Sistem, bir su kaynağına bağlı bulunan ve içinde basınçlı su ile dolu bir boru ağı kullanarak sabit yangın söndürme sağlar.
  • Yangından kaynaklanan ısı ile açılan sprinklerin her biri dakikada ortalama 100 litre suyu yansıtıcı vasıtasıyla yağmurlama yaparak yangın mahalline boşaltır ve yangını kontrol altına alır ve söndürür.
  • Yangın tahliye projesi: Mimari proje üzerinde, kaçış yollarının,
  • yangın merdivenlerinin,
  • acil durum asansörlerinin,
  • yangın dolaplarının,
  • itfaiye su verme ve alma ağızlarının ve
  • yangın pompalarının yerlerinin

renkli olarak işaretlenmesi gereklidir.


İş Güvenliği Uzmanı Yangın Eğitimi Verebilir mi?


Isı Kaynakları

Isı kaynakları iki kısımda incelenir;

  • Doğal Isı Kaynakları
    • Güneş; Güneşin radyasyon şeklinde yaydığı enerjiye güneş ısısı enerjisi denir.
    • Yıldırım;
    • Volkanlar
  • Yapay Isı Kaynakları
    • Açık Ateşler
    • Elektrik Arkları
    • Aşırı Isı Veren Kaynaklar
    • Kızgın Yüzeyler
    • Kıvılcımlar
    • Statik Elektrik Arkları
    • Sürtünme ile ortaya çıkan ısı
    • Çarpmalarla ortaya çıkan kıvılcımlar

Cisimlerin konumuna göre yanma hızları;

Yanıcı maddelerin yanma hızları diğer etkenlerin yanında konumlarına göre de değişiklikler gösterir;


İş Güvenliği Samimiyet Testi

Bu süreli bir testtir. Soru başına 60 saniye verilir. Hazırsanız başlayalım!

60
0%

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 4857 Sayılı İş Kanunu'dur.

4857 Sayılı İş Kanunu
Doğru! Yanlış!

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 6331 Sayılı Kanun'dur. 4857 Sayılı Kanun İŞ KANUNU'dur.

Bir yangının çıkması için; yanıcı madde, oksijen ve ısının birlikte olması yeterlidir.

Yangın ve Yangın Sınıfları
Doğru! Yanlış!

Doğru

Aşağıda izlediğiniz video insan psikolojisinin en derin yarası MOBBİNG tanımına girer.

Doğru! Yanlış!

Türkçe karşılık olarak işyerinde psikolojik taciz, işyerinde psikolojik-terör, işyerinde psikolojik-şiddet, işyerinde duygusal taciz, işyerinde moral taciz, işyerinde manevi taciz, duygusal şiddet, işyerinde zorbalık, yıldırma ve işyerinde yıldırmaya yönelik psikolojik saldırı anlamlarına da gelir.

Zorunluluk-Emredici/Mutlak uyulması gerekliliğini ifade eden güvenlik işaretlerinin rengi MAVİ dir.

Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği
Doğru! Yanlış!

Doğru... Ayrıca, üçgen biçiminde SARI renk işaretler UYARI İŞARETLERİ, daire biçiminde KIRMIZI renk işaretler YASAKLAYICI İŞARETLERİ, YEŞİL ise, İLK YARDIM VE ACİL ÇIKIŞ işaretlerini ifade eder.

95 Db.'e kadar kulak koruyucuların takılması zorunlu değildir.

Akustik, Ses ve Gürültü
Doğru! Yanlış!

85 dB ve üzerinde kulak koruyucu takmak zorunludur. Unutmayın, Gürültüye bağlı işitme kaybı zor fark edilir, kalıcıdır ve tedavisi mümkün değildir…

VİDEO: Yangını söndürürken rüzgarı önümüze alarak söndürmeliyiz.

Doğru! Yanlış!

Yangını söndürürken MUTLAKA rüzgarı ARKAMIZA alarak söndürmeliyiz...

Videoda izlediğimiz bu olay bir kaza anıdır...

Doğru! Yanlış!

Hasara neden olabilecek ama neden olmamış bir olay için kullanılan terim RAMAK KALA / KAZAYA RAMAK KALA olayıdır. Dolayısıyla videoda yaşanan olay kazaya neden olmamış, ancak tedbir alınmazsa kazanın kaçınılmaz olduğunu anlatan RAMAK KALA olayıdır.

Çalışanın kaygan bir zeminde kayıp düşme İHTİMALİNE TEHLİKE denir?

Hata Ağacı Analizi (FTA)
Doğru! Yanlış!

TEHLİKE nin tanımı; İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelidir. RİSK ise; Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimalidir. Dolayısıyla Çalışanın kaygan bir zeminde kayıp düşme İHTİMALİNE RİSK denir.

Fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik haline Sağlık denir.

İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri
Doğru! Yanlış!

İşin yapılışı sırasında, çeşitli sebeplerden kaynaklanan sağlığa zarar verebilecek şartlardan korunmak amacıyla yapılan sistemli ve planlı çalışmalara İş Sağlığı ve Güvenliği denir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri
Doğru! Yanlış!

VİDEO: Hasta yada yaralı kişiye, hastalanması yada yaralanmasından hemen sonra doktor gelinceye kadar hayatını kurtarmak için zamanında ve yerinde yapılan müdahaleye İlk yardım denir.

Doğru! Yanlış!

Sponsor

Çağrı Tasarım

Kusurlu durumların ortadan kaldırılmasında öncelikli tercihimiz her zaman Kişisel Koruyucu Donanım kullanmaktır.

İşyerlerinde Güvenlik Önlemleri
Doğru! Yanlış!

Öncelikli tercihimiz her zaman riskin kaynağında yok edilmesi ya da izole edilmesidir. KKD en son tercihimiz olmalıdır.

İş Sağlığı ve Güvenliği Samimiyet Testi
Maalesef İş Sağlığı ve Güvenliğinde HİÇ SAMİMİ değilsiniz...

Yangın Güvenliği Eğitimi 1

İŞ KAZALARININ % 98’İNİN NEDENİ İNSAN’dır... AMACIMIZ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİ EN AZINDAN TEMEL EĞİTİM OLARAK BİLİNÇLENDİRMEK. LÜTFEN EĞİTİMLER SAYFAMIZI ZİYARET EDİNİZ.
LÜTFEN BİRAZ DAHA GAYRET!..

Ödül Kazananların Listesi

Çalışmanın savaştan üç kat daha tehlikeli olduğunu, içki, uyuşturucu veya savaşlardan daha fazla insan öldüğünü lütfen unutmayın. SAMİMİYET TESTİ'ni paylaşarak İSG kültürünün gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.
TEBRİKLER... İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ SAMİMİYET TESTİNİ GEÇTİNİZ.

Süpersiniz

SÜPERSİNİZ... LÜTFEN UNUTMAYIN; İnsanoğlunun en tehlikeli savunma mekanizması BANA BİR ŞEY OLMAZ düşüncesidir. Lütfen bu düşünceden uzak durun... SAMİMİYET TESTİ'ni paylaşarak İSG kültürünün gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.

Sonuçlarınızı paylaşın:


  • Yatay konumdaki cisimlerde yangının yüzeysel yayılması daha yavaştır
  • Düşey konumdaki cisimlerde yangının yüzeysel yayılması daha hızlıdır

Yanma Ürünleri

  • Zehirli ve boğucu gazlar
    • CO
    • CO2
    • SO2
    • H2S
    • NH3
    • HCN ve C3H4O
  • Duman ; Yanma sonucu açığa çıkan gaz, su buharı ve çeşitli katı maddeler ile sıvı haldeki aerosol  parçacıklardan oluşan bir karışımdır. Duman içindeki gazlar, yanıcı maddeye göre değişiklik gösterir.
  • Isı ; Genellikle hızlı tepkimeye giren yanan maddelerde ısı, çoğu zaman da ışık yayan gaz kütlelerine alev denilmektedir. Kızıl renktedir. Oksijen azaldıkça alev sarımtırak renge dönüşür. Yanma sonucu oluşan gazların türleri ve miktarları da alev renginin oluşumunu etkiler.
  • Alev ; Alev yanma olayının gözle görülen kısmıdır. Özellikle tam yanma durumunda çok net bir şekilde görülür.
  • Tüm kimyasal reaksiyonlarda olduğu gibi yanma olayında da reaksiyon çıktıları vardır.
  • Yanma sonucu ortaya çıkan ürünlerin cinsi ve miktarı, yanan maddelerin özelliklerine, miktarına ve yanmanın tam veya kısıtlı yanma olmasına göre değişir.

Yangın Güvenliği Eğitimi

  • Özellikle akaryakıt yangınlarında renk değişimi önem kazanır.
  • Dolu tank, siyah duman ve kızıl alevle yanar. Tank boşaldıkça (yakıt seviyesi düştükçe) duman rengi, kahverengiye, alev rengi ise sarıya dönüşür. Tankın doluluk seviyesi daha da düştükçe patlayıcı gazlar artar; duman sarı- mor karışımında, alev ise maviye dönüşür.

Mavi alev yanmakta olan tankın infilak etmekte olduğunun işaretidir


Mobilya Sektöründe İş Sağlığı ve Güvenliği


YANGIN

  • Sıcaklık 5 dakika sonra 555 oC,
  • 10 dakika sonra 660 oC,
  • 15 dakika sonra 720 oC
  • Yarım saat sonra 820 oC,
  • Bir saat sonra 927 oC’ a yükselmektedir.
  • İnsan vücudu ve solunum sistemleri 65 oC sıcaklığa sınırlı bir süre, 120 oC sıcaklığa 15 dakika, 143 oC sıcaklığa 5 dakika, 177 oC sıcaklığa ise 1 dakika dayanabilir.

Yangın Nedenleri

  1. Korunma önlemlerinin alınmaması: En önemli nedendir. • Yangın, elektrik kontağı, ısıtma sistemleri, LPG tüpleri, parlayıcı–patlayıcı maddelerin yeterince korunmaya alınmamasından doğmaktadır.
    1. Önlem: Elektrik enerjisi aksamının teknik koşullara göre yapılması, LPG tüplerinin doğru kullanılması,
      Bacaların temizlenmesi ve Parlayıcı–patlayıcı maddeler için gerekli önlemin alınması halinde yangın afetinde büyük ölçüde azalma olacaktır.
  2. Bilgisizlik: Yangına karşı hangi önlemlerin nasıl alınacağını bilmemek ve bu konuda yeterli eğitimden geçmemek yangının önemli nedenlerindendir. Elektrikli aletlerin doğru kullanımını bilmemek, soba ve kalorifer sistemlerini yanlış yerleştirmek, tavan arasına ve çatıya kolay tutuşabilecek eşyalar koymak yangını davet eder.
    Yangının oluşumunu önlemek ve oluşan bir yangının söndürülmesini bilmek eğitim ve bilgilenmeden geçmektedir. Bu nedenle yangını önlemeyi öğrenmek kadar yangını söndürmede ilk müdahaleleri de öğrenmek gerekir.
  3. İhmal: Yangın konusunda bilgili olmak yetmez.
    • Söndürülmeden atılan bir kibrit veya sigara izmariti,
    • Kapatmayı unuttuğunuz elektrikli çay makinesi,
    • LPG tüpü,
    • Ateşi söndürülmemiş ocak,
    • Fişi prizde unutulan her türlü elektrikli cihaz sebebiyle büyük yangınlar çıkabilir…
  4. Kazalar: İstem dışı oluşan olaylardan bazıları da (kalorifer kazanının patlaması, elektrik kontağı gibi) yangına neden olmaktadır.
    Ancak kendiliğinden gelişen bütün olaylarda, başlangıçta yeterli önlemlerin alınmaması sonucu olabildiği gibi bilgisizliğin de rol oynadığını görebiliyoruz.
  5. Sıçrama: Kontrol altındaki bir ateşin, ihmal veya bilgisizlik sonucu yayılarak veya parlayıp–patlayarak sıçraması her zaman mümkündür.
  6. Sabotaj: Çeşitli amaç ve kazanç uğruna kasıtlı olarak yangın çıkarılmasıdır.
  7. Doğal olaylar: Rüzgarlı havalarda kuru dalların birbirine sürtmesi sonucu, yıldırım düşmesi, deprem, yüksek hava sıcaklığı ve benzeri doğa olayları sonucu yangınlar çıkabilir.

Yangın Sınıfları


Meslek Hastalıklarının Özellikleri


 

  1. A Sınıfı Yangınlar ; 
    • Tahta, kağıt, kömür, ot, odun, saman vb. gibi katı maddelerin alevli ve korlu olarak yandığı yangınlardır.
    • Adi yangın sınıfına girer
    • Genelde korlu olarak yanarlar ve artık olarak karbon tabakası bırakırlar.
    • Yanma madde yüzeyi ile sınırlı değildir.
    • Maddenin gözenek yapısına göre içe doğru nüfuz eder ve için için bir yanma oluşturur. Bu durum yanmanın korlu olarak görüntü vermesinin nedenidir…
  2. B Sınıfı Yangınlar ;
    • Yanabilen sıvıların oluşturdukları yangınlardır.
    • Benzin, benzol, boyalar gibi sıvı yanıcı maddelerden kaynaklanan yangınlardır
    • B sınıfı yangınlarda yanma sıvının yüzeyindedir.
    • Sıvı yüzeyinde buhar tabakası yanmakta, yanma ile çıkan ısı buhar tabakasının devamını ve yanmanın beslenmesini sağlamaktadır.
  3. C Sınıfı Yangınlar ;
    • Parlayıcı gazların oluşturduğu Gaz yangınlarıdır (LPG, havagazı, hidrojen vb.)
    • C sınıfı yangınlarda yanma gazın sızdığı yüzeydedir.
    • Gaz basıncının atmosfer basıncından fazla olduğu yerlerde yanma bu şekilde devam eder.
    • Gaz ve atmosfer basıncının eşit olduğu yerlerde yanma bütün bölgelerde devam eder.
    • Gaz, depo vb. kapalı yerlerde ise bu durumda yanma bölgesindeki hızlı yanma basıncını yenecek açıklık (havalandırma) yoksa, patlama kaçınılmaz olur.
  4. D Sınıfı Yangınlar ;  
    • Yanabilen hafif metaller Alüminyum, Magnezyum, Titan, Sodyum vb. veya bunların alaşımlarının (alkaliler hariç) oluşturduğu yangınlar girer.
    • Daha çok endüstriyel çevrelerde görülmekle birlikte gelişen teknoloji ile son yıllarda daha geniş alanlara yayıldıkları gözlemlenmektedir.
  5. E Sınıfı Yangınlar ;
    • Elektrik teçhizat tesisat ve ekipmanları ile elektronik cihazlardan çıkan yangınlardır.
    • Aslında genellikle elektrik sadece yangının başlangıç nedenidir.
    • Devamında yanan madde cinsine göre diğer sınıflardan birinde değerlendirilebilir.
  6. F Sınıfı Yangınlar ;
    • Bitkisel ve hayvansal pişirme yağlarının yangınlarını kapsar. Sulu Kimyasal söndürücüler yada toz söndürücüler ile söndürülür.
    • ASLA SU İLE SÖNDÜRMEYİNİZ. AKSİ HALDE PARLAMA VE PATLAMA OLUR.”
      Bir birim su :
      100 ºC de 1700 kat genleşir.
      126 ºC de 1827 kat genleşir
      226 ºC de 2298 kat genleşir.
      326 ºC de 2760 kat genleşir.
      426 ºC de 3230 kat genleşir.
      526 ºC de 3690 kat genleşir.


İş Sağlığı ve Güvenliğinde İSG Üçgeni


Yangınla Mücadele Araçları

  1. SU ; Yangın söndürücüler içerisinde daha ucuz ve daha kolay temin edilebilenidir.Bir yangının çevreye yayılmasını ve giderek genişlemesini önlemekte, yangın mahalline yakın bulunan yanıcı ve patlayıcı madde depolarının soğutulmasında kullanılır.
    • Avantajları ;
      • Depolanmasının kolaylığı
      • Isı alma özelliğinden dolayı yanıcı maddelerin ısısının kolaylıkla tutuşma sıcaklığının altına düşürmesi,
      • Buhar haline geçerken 1.7 kere genişlediğinden yangın için gerekli olan oksijenin (havanın) önünü buhar olarak kesmesi ve boğma etkisi yapması,
      • Yanabilen cisimleri ıslatarak, tutuşma ısılarının altında kalmasını sağlaması.
    • Dezavantajları ;
      • Elektrik akımını iletmesi,
      • Bazı kimyasal maddelerle (Na, Mg) reaksiyona girerek H2 gazı açığa çıkarması,
      • Yüzey gerilimi yüksek olduğundan yanan maddelerin içine yavaş işlemesi.
    • Bütün bunlara karşın sıvı yakıt yangınlarında; sis halinde verilerek yakıtı alevlenme noktasının altına kadar soğutmak suretiyle yangının söndürülmesinde,
    • Aşırı derecede ısıya maruz kalmış teçhizatı ve özellikle tankları soğutarak, yırtılma ve yarılmalarının önlenmesinde,
    • Yangın söndürme ekiplerini doğrudan ve radyant ısı etkisinden korumak amacıyla SU kullanılır.
  2. Kuru kimyasal tozlu söndürme cihazları (KKT): 
    • Temel söndürme maddesi amonyumfosfattır.
    • B ve C sınıfı yangınlarda olduğu kadar A sınıfı yangınlarda da etkilidir.
    • Yangın sırasında sıcak yüzeyle karşılaşınca erir ve yapışkan hale gelerek yanıcı maddenin üzerine yapışır.
    • Bu tabaka yanıcı maddenin hava ile temasını keser, oksijenin yanma zincirine katılmasını engelleyerek söndürmeyi gerçekleştirir.
    • Püskürtme sırasında görüşü bozduğu, nefes almayı zorlaştırdığı, yanıcı madde dağıldığında, yeniden tutuşabileceği, elektrik yangınlarında etkili olurken, elektrik bağlantı ve nakil hatlarına zarar verdiği göz önünde tutulmalıdır.
    • Etkin söndürme gücü, geniş kullanım alanı, kolay kullanım, emniyetli aksesuarlarla donatılmış olması ve rahat taşınması Kuru Kimyevi Tozlu söndürme cihazlarının tercih edilme sebepleridir.
  3. Karbondioksitli yangın söndürme cihazları: 
    • Yangın söndürme cihazları içerisinde en çok kullanılanlardandır.
    • Cihazların içerisinde basınçla sıvılaştırılmış saf karbondioksit (CO2 ) gazı bulunur.
    • CO2 gazı, yanmayan ve bir çok madde ile reaksiyona girmeyen özelliğe sahip olması, havadan 1,5 kat daha ağır olması sebebiyle yangın sırasında havanın yerini alarak yangını boğma etkisi göstermesi avantajlarıdır.
    • Zehirleyici etkiye sahip olması, dezavantajı olup, insanların bulunduğu yerlerde kullanılmaması önerilmektedir.
    • Yanabilen sıvı yangınları ile elektrikli malzeme yangınlarında öncelikle kullanılır.
  4. Köpük: 
    • Özellikle yanabilen sıvıların yüzeyini genişçe kaplama özelliği, köpüğün sıvı yangınlarında tercih edilme sebebidir.
    • Köpük, yangın yüzeyini sarar ve hava ile (oksijen) olan teması keserek tam sönme sağlanıncaya kadar kademe kademe ilerleyerek akar.
    • Ayrıca yangın sırasında çeşitli sebeplerle sıçrayan küçük parçalar köpükle etkisiz hale gelir.
    • Kimyasal Köpük ve Mekanik Köpük olarak iki türü bulunur ;
      • Kimyasal köpük: Köpük oluşumu, alimünyumsülfat ve sodyumbikarbonatın sudaki reaksiyonu ile meydana getirilir. Isıya dayanıklı olup, çok yoğun olduğundan yavaş hareket eder.
      • Mekanik köpük: Protein esaslı veya sentetik olabilen mekanik köpük, yüzeyi kaplayarak buhar çıkmasına engel olur. Köpük içerisinde su mevcut olduğundan, suyun soğutma etkisi de ayrı bir avantajdır. Ancak, elektrik sistemiyle ilgili yangınlarda önerilmemektedir.
    • Köpük kullanılmaması gereken yerler: 
      LPG yangınları,Sıcak asfalt ve ağır yağ yangınları,
      Elektrik tesisatı yangınları,
      Gıda maddeleri yangını,
      Kuru kimyevi toz kullanılan yangınlar (aynı anda kullanılmaz).


Hangi İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu Kurulmalıdır?


Yangınla Mücadele Yöntemleri

  • Isı kaynağının kontrolü: Çıplak alev, yanan sigara, soba, buhar boruları, elektrik ark ve kıvılcımları, güneş ışığı, sürtünmeden doğan kıvılcım, parlamapatlama olayları, egzotermik reaksiyonlar bilinen yaygın ısı kaynaklarıdır.
  • Yanıcı Madde Kontrolü: Yanıcı madde kullanılıyorsa, birimde günlük ihtiyaca yetecek kadar bulundurmak,
    boş malzeme kaplarını biriktirmeden uygun metotlarla uzaklaştırmak,  yanıcı maddelerin depolanması ile ilgili kurallara uymak,
  • Oksijen Kontrolü: Yanma olayında oksijenin kontrolü en zor olandır. Atmosfere açık çalışmalarda bu mümkün olmamakla birlikte özel işlemlerde, parlayıcı, patlayıcı sıvıların asal gazla pompalanması,  yanıcı maddelerin nitratlar, peroksitler, kloratlar, perkloratların yanında bulundurulmaması alınabilecek önemli tedbirlerdir.

Kaynak;

A.A.Efler Eğitim Notları

Yazının tüm hakları www.nedenisguvenligi.com‘a ve yazarlara aittir. Telif hakları kanunu gereğince kopyalanamaz ve/veya farklı bir yerde kullanılamaz. Ancak alıntı yapıldığında link ve adres verilmek zorundadır.

OSGB Web Tasarımları

İlgili Yayınlar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Araç çubuğuna atla