Uzman Kurşun ve Bileşiklerine Bağlı Hastalıklar, kurşun bir zehirdir. Akut semptomlar genellikle kronik zehirlenmenin bulgularıdır
Kurşun, mavi gri renkte, yumuşak, dövülebilir, bükülebilir, aşınmaya dirençli, yoğunluğu yüksek bir metaldir. Ergime noktası 327,4 ° C’dir. 500 ° C’nin üzerindeki ısılarda duman verir. Su ve seyreltik asitlerde zayıf çözünür. Nitrik asit, asetik asit ve sıcak konsantre sülfürik asitte çözünür. İnorganik tuzları, sülfit ve oksitleri genellikle suda erimezler. Sık görülen asetat, karbonat, klorat ve nitrat bileşikleri suda kolay çözünürler. Klorit, kromat ve stearatlarının çözünürlüğü orta derecededir. En önemli organik kurşun bileşikleri tetraetil kurşun ve tetrametil kurşundur. Bunlar suda erimezler, fakat organik çözücülerde, yağlarda kolay erirler.
Kurşun ve Bileşiklerine Bağlı Hastalıklar
Gelişmiş ülkelerde azalmakla birlikte dünyada yaygın bir kurşun maruziyeti söz konusudur. Çeşitli maruziyet kaynakları vardır. Önemli örnekleri;
- Birincil döküm; cevherden kurşun elde etme
- İkincil döküm; Araba aküleri başta olmak üzere, hurda kurşundan yeniden kazanma
- pil, boya, lastik, cam, seramik, kurşun bileşikleri üretimi
- Bronz dökümü
- Kurşunlu boya, kaplama uygulamaları
- Kurşun boyalı metallerin oksi asetilen kaynağı gibi yöntemlerle parçalanması
- Ateşli silah eğitmenliği
- Gemi yapım, inşaat, yıkım, hurdacılık işleri
- Radyatör tamirciliği
- Kurşunlu petrol üretimi ve depolama kazanlarının temizliği; organik kurşun maruziyeti söz konusudur. Çok uçucudur, başlıca solunumla, kısmen de cilt yoluyla alınır.
Kurşunun Etkileri
Alımı başlıca inhalasyon ve kötü hijyen koşullarında ağız yoluyladır. Solunumla alınanın % 40’ı, sindirimle alınanın % 5-10’u absorbe olur. Demir ve kalsiyum eksikliği ve yağlı diyetler, emilimini artırır. Herhangi bir kurşun bileşiğinin emilim hızı vücut sıvılarındaki erirliği ile ilişkilidir. Tetraetil kurşun gibi bazı organik bileşikleri cildden de emilir. Kanda başlıca hemoglobine bağlanır. Fakat bu, vücuttaki kurşunun sadece %2’sidir. Plazmadaki serbest kurşun beyin, böbrekler, karaciğer, deri, iskelet kasına dağılır. Çoğu iskelet sisteminde ve yumuşak dokuda birikir. Kemik matriksinde kalsiyum gibi yer tutar ve birikimi de, çözülmesi de yavaş olur. Plasentayı geçebilir ve fetüste annedeki düzeye erişebilir.
Kurşunun toksik etkisinden yumuşak dokuda biriken kısmı sorumlu tutulmaktadır. Hücre içinde sülfhidril gruplarına bağlanır ve hem sentezinden sorumlu enzimlerle etkileşir. Mitokondri membranlarına da bağlanır, protein ve nükleik asit sentezini etkiler. Yarı ömrü uzun, 5-10 yıldır. Ancak kandaki kurşunun biyolojik yarı ömrü 30 gündür ve kurşun maruziyetinin göstergesi olarak kullanılır. Fakat sadece geçmişteki alımı gösterir. Organik kurşun maruziyetinin göstergesi olarak idrar kurşunu kullanılabilir.
Klinik Değerlendirme
İnorganik kurşun ve bileşikleri
Sinir sistemi, GİS, böbrekler, kan, KVS ve üreme sistemini etkiler.
Akut ve subakut etkiler
Biriken bir zehirdir. Akut semptomlar genellikle kronik zehirlenmenin bulgularıdır.
- Nonspesifik bulgular; solukluk, halsizlik, asteni, baş ağrısı, baş dönmesi, unutkanlık, anksiyete, depresyon, sinirlilik, uyku bozuklukları, ekstremite, kas ve eklem ağrıları, bel ağrısı ve bacaklarda güçsüzlük ve uyuşukluk gibi semptom ve bulgulardır.
- GİS; bulantı, kusma, kabızlık, iştahsızlık, karın ağrısı ve kolik
- Sinir sistemi; ciddi olgularda bilinç bulanıklığı ve kaybı görülebilir. Stupor ve komaya kadar ilerleyebilir, kasılmalar eşlik edebilir. Beyinde ödem, kapiller permeabilite artışı ve perivasküler hemorajik eksudalar vardır.
- Kan;
- Böbrekler; glukozüri ve aminoasitüriyle başlayıp oligüri ve akut böbrek yetmezliğine kadar ilerleyebilen renal tubuler hasar görülür.
Kurşunda Kronik zehirlenme
- Nonspesifik bulgular; akut zehirlenmedeki gibi, fakat daha Artralji ve myalji, ekstremitelerin proksimalinde görülür.
- GİS; Akut zehirlenmedeki gibi, fakat daha Dişetlerinin dişle birleşim yerinde mavi çizgilenmeler görülür (kurşun çizgisi, “Bruton çizgisi”).
- Kan; “Hem” sentez enzimleri inhibe Delta aminolevülinik asit dehidrataz (ALA-D) aktivitesinin azalması, erken bulgudur. Bunun sonucunda kanda serbest eritrosit protoporfirin artar, idrarda ALA, çinko protoporfirin (ZPP) ve koproporfirin atılımı artar. Tanıda bu metabolitlerin ölçümü kullanılır. Hipokromik, normositer veya mikrositer anemi görülür.
- Sinir sistemi; santral sinir sistemi etkileri subjektif semptomlardan nöropsikiyatrik performans bozukluğuna kadar değişir. Yorgunluk, letarji ve psikiyatrik semptomlar, progresif ensefalopati işareti olabilir. Periferik sinir sisteminde, daha çok motor tipte sinir iletim gecikmeleri görülebilir. Distal duyu kaybı ve kas güçsüzlüğü de görülebilir.
- Böbrekler; yoğun maruziyette tübüler hasar ve interstisiyel fibrozis görülür. Azotemi, aminoasitüri, glukozüri, fosfatüri vardır.
- Üreme sistemi; erkeklerde semen kalitesi(sperm sayısı, motilitesi, miktarı, morfolojisi) Kadınlarda düşükler olabilir, düşük doğum ağırlıklı bebekler doğabilir.
Organik Kurşun Akut zehirlenme
Sinir sistemi; başlangıçta iştahsızlık, bulantı, kusma, uykusuzluk, yorgunluk, halsizlik, başağrısı, tremor, saldırganlık, depresyon, sinirlilik, huzursuzluk, hiperaktivite, oryantasyon bozukluğu, konfüzyon ve kabuslar görülür. Yoğun maruziyette akut mani, psikoz, hallusinasyonlar (ağızda saç kılı, vücutta böcekler gibi), konvülziyonlar, deliryum, koreiform hareketler, koma ve ölüm görülebilir. Mukoza irritasyonu; burun akıntısı, ÜSY irritasyonu, gözlerde ve cilde yanma, kızarıklık görülür.
GİS; karın ağrısı, iştahsızlık, bulantı, kusma görülür.
Kronik kurşun zehirlenme
Akut zehirlenmedeki gibi, fakat daha hafiftir. Huzursuzluk, uykusuzluk, kabuslar, hallusinasyonlar, psikoz, iştahsızlık, bulantı, kusma, tremorlar ve ataksi vardır.
Kurşun Tanı, Tedavi ve Önleme
Tanı
Semptomların varlığı, meslek öyküsü ve laboratuvar bulguları ile konur. Laboratuvar bulguları hastalığın değil, maruziyetin göstergesidir. Ancak birlikte bulunmaları ve klinik bulgularla, meslek öyküsüyle birlikte anlam kazanır.
Mesleki ve tıbbi öykü
Şimdiki maruziyet öyküsü, işyeri ve kişisel hijyen uygulamaları, geçmiş maruziyet öyküleri dikkatle sorgulanmalıdır. GİS, hematolojik, nörolojik, renal problemler sorgulanmalıdır.
Semptom ve bulgular
- Bulantı ve kusma
- Karında kramplar
- İştahsızlık
- Kabızlık
- Ağızda kötü tad
- Ekstremitelerde, bilek ve önkolda kuvvet kaybı
- Alt ekstremitelerde ağrı
- Kas krampları
- Kaba tremor
Fizik Muayene
Dişetleri ve hedef organ muayeneleri yapılmalıdır.
Tanısal Testler
- Kan kurşun düzeyi: normalde 10-15 mcg/dl düzeyindedir. 40 mcg/dl üzerinde çalışan, işten uzaklaştırılmalıdır.
- İdrar kurşun düzeyi: 150 mcg/dl üzerinde işten uzaklaştırılmalıdır.
- Kan ALAD düzeyi
- Eritrositlerde ZPP düzeyi
- İdrar delta- ALA ve ZPP düzeyi
- Tam Kan sayımı ve Periferik yayma; Hemoglobin düşüklüğü, eritrosit sayısında azalma, eritrosit ömründe kısalma, eritrositlerde bazofilik granülasyon, retikülositoz
- Serum kreatinin
- EMG
Ayırıcı Tanı
- akut intermitan porfiri
- akut batın nedenleri
- anemi nedenleri
- böbrek yetmezliği nedenleri
- toksik ensefalopati nedenleri
- periferik nöropati nedenleri
Tedavi
- Maruziyetin sonlandırılması; Çoğu zaman yeterlidir ve kan kurşun düzeyi giderek düşer.
- Şelazyon tedavisi; Daha ağır olgularda gereklidir. Penisillamin, sodyum kalsiyum edetat, dimerkaptopropan veya dimerkaptosüksinikasitle yapılır.
Komplikasyonlar
- Böbrek yetmezliği
- Hipertansiyon
- Ensefalopati sekelleri
- Anemi
- Periferal nöropati
- Görme bozukluğu
- İşitmede azalma
- Erkeklerde infertilite
- Myokardial fibrillerde ödem
- IQ’da azalma
İş Güvenliği Samimiyet Testi
Bu süreli bir testtir. Soru başına 60 saniye verilir. Hazırsanız başlayalım!
VİDEO: Yangını söndürürken rüzgarı önümüze alarak söndürmeliyiz.
Yangını söndürürken MUTLAKA rüzgarı ARKAMIZA alarak söndürmeliyiz...
95 Db.'e kadar kulak koruyucuların takılması zorunlu değildir.
85 dB ve üzerinde kulak koruyucu takmak zorunludur. Unutmayın, Gürültüye bağlı işitme kaybı zor fark edilir, kalıcıdır ve tedavisi mümkün değildir…
Çalışanın kaygan bir zeminde kayıp düşme İHTİMALİNE TEHLİKE denir?
TEHLİKE nin tanımı; İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelidir. RİSK ise; Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimalidir. Dolayısıyla Çalışanın kaygan bir zeminde kayıp düşme İHTİMALİNE RİSK denir.
Bir yangının çıkması için; yanıcı madde, oksijen ve ısının birlikte olması yeterlidir.
Doğru
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 4857 Sayılı İş Kanunu'dur.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 6331 Sayılı Kanun'dur. 4857 Sayılı Kanun İŞ KANUNU'dur.
Aşağıda izlediğiniz video insan psikolojisinin en derin yarası MOBBİNG tanımına girer.
Türkçe karşılık olarak işyerinde psikolojik taciz, işyerinde psikolojik-terör, işyerinde psikolojik-şiddet, işyerinde duygusal taciz, işyerinde moral taciz, işyerinde manevi taciz, duygusal şiddet, işyerinde zorbalık, yıldırma ve işyerinde yıldırmaya yönelik psikolojik saldırı anlamlarına da gelir.
Zorunluluk-Emredici/Mutlak uyulması gerekliliğini ifade eden güvenlik işaretlerinin rengi MAVİ dir.
Doğru... Ayrıca, üçgen biçiminde SARI renk işaretler UYARI İŞARETLERİ, daire biçiminde KIRMIZI renk işaretler YASAKLAYICI İŞARETLERİ, YEŞİL ise, İLK YARDIM VE ACİL ÇIKIŞ işaretlerini ifade eder.
Kusurlu durumların ortadan kaldırılmasında öncelikli tercihimiz her zaman Kişisel Koruyucu Donanım kullanmaktır.
Öncelikli tercihimiz her zaman riskin kaynağında yok edilmesi ya da izole edilmesidir. KKD en son tercihimiz olmalıdır.
VİDEO: Hasta yada yaralı kişiye, hastalanması yada yaralanmasından hemen sonra doktor gelinceye kadar hayatını kurtarmak için zamanında ve yerinde yapılan müdahaleye İlk yardım denir.
Videoda izlediğimiz bu olay bir kaza anıdır...
Hasara neden olabilecek ama neden olmamış bir olay için kullanılan terim RAMAK KALA / KAZAYA RAMAK KALA olayıdır. Dolayısıyla videoda yaşanan olay kazaya neden olmamış, ancak tedbir alınmazsa kazanın kaçınılmaz olduğunu anlatan RAMAK KALA olayıdır.
İşin yapılışı sırasında, çeşitli sebeplerden kaynaklanan sağlığa zarar verebilecek şartlardan korunmak amacıyla yapılan sistemli ve planlı çalışmalara İş Sağlığı ve Güvenliği denir.
Sponsor
Fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik haline Sağlık denir.
Sonuçlarınızı paylaşın:
Sonucu görmek için giriş yapmalısınız
Prognoz
Etkenden tam uzaklaşma ile prognoz iyidir. Ancak psikotik relapslar görülebilir. Kronik böbrek yetmezliği ve akut kurşun ensefalopatisi ölümcül olabilir. Ciddi periferik nöropati, irreversibl olabilir, paralizi bırakabilir.
Duyarlılık
Kadınlar erkeklerden daha duyarlıdır. Alkolikler sinir sistemi hasarına daha duyarlıdırlar. Burun tıkanıklığı olup ağızdan solumak zorunda kalanlar, daha büyük partikülleri alacaklarından, daha duyarlıdırlar. Malnutrisyon, hemoglobinopatiler, glukoz- 6- fosfat dehidrojenaz eksikliği gibi enzim bozuklukları olanlar, geçmiş mesleki veya meslek dışı maruziyet nedeniyle kan kurşun düzeyi yüksek olanlar daha duyarlıdırlar.
Önleme
İşyeri ortamını değerlendirme: İşyeri havasında inorganik kurşun ve bileşikleri ölçülmelidir. Ülkemizde kabul edilen ortam sınır değeri inorganik kurşun ve bileşikleri için 0.15 mg/m3’dür.
- Çalışma koşullarının düzeltilmesi; kurşun buhar, toz ve dumanlarının kaynağında giderilmesi
- İş hijyeni; İşyerinde yemek yememek, sigara içmemek
- Kişisel koruyucu kullanımı
- İşaretleme
İşe giriş muayenesi: Anemisi, sinir sistemi ve psikiyatrik bozukluğu, böbrek fonksiyon bozukluğu olanlar, kurşun maruziyeti riski olan işlerde çalıştırılmamalıdır.
Periyodik muayeneler: 3 ayda bir kontrol muayenesi yapılmalıdır; Kan kurşun düzeyi ve gerekli diğer testlere bakılmalıdır. Kan kurşun düzeyi 40 mcg/dl üzerinde ise işten uzaklaştırılmalıdır.
Anamnez
İyi bir meslek anamnezi hem hastalıkların başlaması ve ilerlemesini engeller, hem de işyerindeki diğer çalışanların korunmasını sağlar. İşyeri hekimi meslek hastalıkları tanısı koyabilmek için şu üç konuda yeteneğini artırmalıdır:
- Meslek hastalıklarından güçlü bir şüphe düzeyi
- Yeterli meslek öyküsü alma becerisi
- İş yeri hekimliği kaynaklarına kolay erişim
Anamnez alırken, hastalıklarda mesleksel etyolojinin düşünülmesini güçlendiren şu 4 sorunun yanıtı bulunmaya çalışılmalıdır;
| Nedensel İlişki | Soru |
|---|---|
| Ölçütleri | Maruziyetin başlangıcı ile semptomların ortaya çıkışı arasındaki süre nedir? |
| Temporal ilişki | Semptomlar işten uzaklaşmakla(tatil veya iş değişikliği) düzeliyor mu? |
| Doz-Etki ilişkisi | Yüksek maruziyet düzeyi olan ortamlarda veya belli işlerde semptomlar ağırlaşıyor mu? |
| İlişkinin gücü | İş arkadaşlarında da aynı maruziyetler aynı semptomlara neden oluyor mu? |
Hastanın yaptığı işi hakkında bilgi edinmek çok zaman almaz. Bunun için kısa ve uzun tarama soru listeleri kullanılabilir;
- Ne tür iş yapıyorsunuz?
- Sağlık sorununuzun işinizle ilgili olduğunu düşünüyor musunuz?
- Yakınmalarınız hafta içinde ya da sonunda ağırlaşıyor mu? Evde ya da işte ağırlaşıyor mu?
- Şunların herhangi birine maruz kalıyor musunuz: kimyasallar, tozlar, metaller, radyasyon, gürültü veya sık tekrarlanan hareketler?
- Bunların herhangi birine geçmişte maruz kaldınız mı?
- İşyerinde kişisel koruyucu kullanıyor musunuz?
- İş arkadaşlarınızın herhangi birinde benzer yakınmalar var mı?
